Αφροδίτη και μονέδα

Με απαράμιλλη μεθοδικότητα τις τελευταίες εβδομάδες η γερμανική δημοσιογραφία ενημερώνει την κοινή γνώμη όχι απλά για το πού έγκειται το κυπριακό δημοσιονομικό πρόβλημα, αλλά και γενικά για το τι εστί Κύπρος. Ο δεινός περί τα ιστορικά και αρχαιολογικά ζητήματα συντάκτης της μεγάλης εφημερίδας του Μονάχου Süddeutsche Zeitung Johan Schloemann ανέλαβε να απαντήσει στο εικονικό ερώτημα του απλού Γερμανού, γιατί άραγε ανήκει στην Ευρώπη η Κύπρος, αφού το Χαλέπι και η Βηρυτός είναι πολύ πιο κοντά στη Λευκωσία από ότι η Αθήνα, και πόσο μάλλον το Βερολίνο.

Αναβάπτιση στην ιστορία

Η πρώτη απάντηση του Schloemann: «Η Κύπρος ανήκει στην Ευρώπη επειδή μπροστά σε κάποια κυπριακή αμμουδιά αναδύθηκε μέσα από τους αφρούς της θάλασσας η Αφροδίτη, η θεά του έρωτα. Σύμφωνα μάλιστα με τον φιλόσοφο Peter Sloterdijk στο έργο του Αφροί η αφρογέννητη, θαυμαστό δημιούργημα του σπέρματος του ευνουχισμένου Ουρανού που είχε καταλήξει στη θάλασσα, ενσαρκώνει τη γενετική, πολυεστιακή αρχή του δυτικού πολιτισμού.» Φυσικά στη συνέχεια το άρθρο υπενθυμίζει στον έκθαμβο αναγνώστη τον πίνακα του Σάντρο Μποτιτσέλι «Η γέννηση της Αφροδίτης», την αφροδίσια έμπνευση της Σαπφούς και άρα τη γένεση της ευρωπαϊκής ερωτικής ποίησης, τις υποσχέσεις της αρχαίας θεάς στον Πάρι και άρα την έμμεση συμβολή της στο ξέσπασμα του τρωικού πολέμου. Με δυο λόγια χίλιες δυο ευρωπαϊκές υποθέσεις αφορμήθηκαν από την Κύπρο.

Στο δεύτερο εικονικό ερώτημα του απλού Γερμανού, αν η Κύπρος δημιούργησε μόνο θεές λουσμένες στον αφρό ή και τίποτα πιο απτά χρήσιμο, η απάντηση του Schloemann είναι επίσης απερίφραστη: «Στη γενετική, πολυεστιακή αρχή του δυτικού πολιτισμού ανήκει ευλόγως και η ανακάλυψη του χρήματος…Ε λοιπόν μπορεί σήμερα στην Κύπρο τα δάνεια να πρέπει να καλυφθούν με νέα δάνεια εν μέσω μιας ασταθούς δημοσιονομικής και οικονομικής κατάστασης, ωστόσο κάποτε η Κύπρος εφοδίαζε τον κόσμο της Μεσογείου με σκληρό νόμισμα. Και το νόμισμα αυτό ήταν ο χαλκός, ας μην ξεχνάμε ότι ακόμα και η γερμανική λέξη Kupfer προέρχεται από το λατινικό aes cyprium που σημαίνει κυπριακό μετάλλευμα. Στην εποχή του χαλκού αναμίγνυαν το μέταλλο αυτό με ψευδάργυρο και έφτιαχναν μπρούντζο. Και ο χαλκός που έβγαινε άφθονος από τα ορυχεία της Κύπρου δεν χρησιμοποιούνταν μόνο για την κατασκευή όπλων, αμαξιών, αγγείων και κοσμημάτων, αλλά χρησιμοποιούνταν και άμεσα ως ανταλλακτικό μέσο. Ήταν η πρώιμη μορφή του νομισματικού εμπορίου.»

Ξεκάθαρα συμπεράσματα

Εφόσον λοιπόν δύο βασικοί πυλώνες του δυτικού πολιτισμού, ο έρωτας και η μονέδα, πατούν γερά στην Κύπρο, τότε είναι προφανής και η κατακλείδα του άρθρου: «Χωρίς αυτή την ιστορία, χωρίς όλες αυτές τις ιστορίες από το παρελθόν, δεν θα πέρναγε ποτέ από το νου της ΕΕ να δεχθεί την Κύπρο στους κόλπους της το 2004 και στην ευρωζώνη το 2008, να δεχθεί αυτό το πνιγμένο στο νεπωτισμό και το διχασμό νησί.» Να λοιπόν ένα ξεκάθαρο συμπέρασμα για την Κύπρο που βγήκε σχολαστικά και μεθοδικά. Και που παρ’ όλα αυτά κείται στο σχεδόν ανεπαίσθητο εκείνο σημείο επαφής μεταξύ της άδολης φιλοτιμίας και της ανυπόκριτης αφέλειας.

Σπύρος Μοσκόβου

Υπεύθ. σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη