Ας "αφοπλίσουμε" την ανατροφή
23 Δεκεμβρίου 2012Όπου δεν πίπτει λόγος, πίπτει ράβδος, λέει μια παροιμία, που έχει εμπνεύσει στρατιά γονέων για τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους. Η πραγματική ζωή όμως έδειξε ότι βία φέρνει βία. Παιδιά που έφαγαν πολύ ξύλο στα παιδικά τους χρόνια, έχουν εξοικειωθεί με τη βία και δεν έχουν πρόβλημα να υιοθετήσουν μεθόδους βίας ως μέθοδο πειθαρχίας.
Ο φαύλος κύκλος της βίας
Ο Κρίστιαν Πφάιερ, επικεφαλής του ερευνητικού Ινστιτούτου Εγκληματολογίας της Κάτω Σαξονίας πιστεύει ότι δεν είναι όλα τα παιδιά με τραυματικά βιώματα βίας που σε μεγαλύτερη ηλικία πιάνουν όπλο. Όμως παιδιά που κακοποιήθηκαν από γονείς ή δασκάλους είναι κατά 5 φορές περισσότερο επιρρεπή στη χρήση βίας. Η μέτρηση είναι το αποτέλεσμα έρευνας ανάμεσα σε 45.000 παιδιά και νέους της Γερμανίας. Σε παιδιά που μεγάλωσαν χωρίς ξύλο η τάση να καταφεύγουν αργότερα στη βία περιορίζεται σε ένα ποσοστό του 2 με 3%, έναντι 17% εκείνων που έφαγαν ξύλο. Ο παιδοψυχολόγος Βόλφγκανγκ ΄Ελσνερ πιστεύει ότι στην ψυχοσύνθεσή τους η βία σχετίζεται με τη δύναμη, στο μυαλό τους κατοχυρώνει τη θέση του δυνατού και όποιος είναι δυνατός είναι και ο καλύτερος. Παιδιά που υπέστησαν βία, ψάχνουν τρόπους να αντισταθμίσουν την εμπειρία της αδυναμίας τους με το να επιζητούν να γίνουν ισχυροί, Το αποτέλεσμα μπορεί να είναι καταστροφικό. Από λεκτική βία και εγκληματικότητα, μέχρι και χρήση όπλου. Ο δράστης του μακελειού στο Newtown μπορεί να είναι μια τέτοια περίπτωση.
Ξύλο και από τον δάσκαλο
Ο Πφάιφερ αποδίδει τα υψηλά ποσοστά πράξεων βίας στις ΗΠΑ στην καταπιεστική διαπαιδαγώγηση, όπως την αποκαλεί επισημαίνοντας ότι υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες όπως η ανεργία. Το 70% των γονέων στις ΗΠΑ υποστηρίζει ότι τα παιδιά δεν είναι κακό να τρώνε και λίγο ξύλο, ακόμη και από το δάσκαλο. Σε 21 πολιτείες επιτρέπεται η σωματική βία στο σχολείο και μάλιστα με ένα κομμάτι ξύλο. Η οργάνωση Human Rights Watch σε μελέτη του 2009 δείχνει περιπτώσεις σοβαρών τραυματισμών στο σχολείο. Η επιθυμία των γονέων να μην ασκείται σωματική βία στο σχολείο, δεν την λαμβάνουν υπόψη οι δάσκαλοι. Τα παιδιά συνηθίζουν στη βία και την θεωρούν κομμάτι της καθημερινότητάς τους κατά τη μελέτη. «Δεν είναι απορίας άξιο που στην πλειοψηφία των Αμερικανών είναι τόσο διαδεδομένη η επιθυμία για όπλο. Ο γερμανός επιστήμονες προτείνει λοιπόν ένα είδος «αφοπλισμού» στην ανατροφή, όπως έγινε στη Γερμανία τη δεκαετία του 90.
Από Σαούλ Παύλος
Σήμερα, ο «νόμος σεβασμού μιας διαπαιδαγώγησης χωρίς βία», όπως λέγεται, αποτελεί τη νομική βάση κατοχύρωσης της μη σωματικής βίας. «Τα τελευταία 20 χρόνια άλλαξε δραστικά η συμπεριφορά των γονέων» παραδέχεται ο Πφάιφερ. «Ένα ποσοστό 60 % παιδιών δεν θα έτρωγε ξύλο σήμερα, το ποσοστό των γονέων που παλαιότερα προσέφευγε στο ξύλο, θα μειώνονταν από το 15 στο 7%», και μαζί θα μειώνονταν η βία και η εγκληματικότητα στην κοινωνία», επισημαίνει.
Θα ήταν εκτός πραγματικότητας αν υποστήριζε κανείς ότι όλα τα παιδιά που δέχτηκαν ξύλο, καταφεύγουν αργότερα στη χρήση όπλων. Η επιθετικότητα μπορεί διοχετευτεί αλλού με την κατάλληλη ανατροφή, είναι δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο. «Στην προεφηβεία υπάρχουν δυνατότητες επαναπροσδιορισμού» θυμίζει ο γερμανός επιστήμονας. Ο νέος επαναπροσδιορίζεται αποκτώντας νέα πρότυπα, όπως προπονητές, ηθοποιούς γείτονες, μπορεί από από Σαούλ να γίνει Παύλος – αλλά και το αντίθετο. Γιατί ακόμη και παιδιά οικογενειών που δεν κατέφυγαν ποτέ στη βία, μπορούν να υιοθετήσουν βίαιη στάση. Ας μη ξεχνάμε ότι ο καθένας μέσα μας διαθέτει τεράστιο δυναμικό βίας που θέλει να το διοχετεύσει σε συμπεριφορές κοινωνικά και πολιτιστικά αποδεκτές.
Conrad Naomi/Ερήνη Αναστασοπούλου
Υπεύθ. Σύνταξης Σπύρος Μοσκόβου