Αναδιάταξη ή αναδιαπραγμάτευση του χρέους;
1 Φεβρουαρίου 2011
«Οι Έλληνες διαπραγματεύονται για επιμήκυνση της προθεσμίας αποπληρωμής», είναι ο τίτλος ρεπορτάζ του Γκερντ Χέλερ στην οικονομική εφημερίδα Handelsblatt: «Το σχέδιο διάσωσης της υπερχρεωμένης Ελλάδας γίνεται όλο και πιο συγκεκριμένο. Εξετάζεται η εκούσια και μερική παραίτηση των ιδιωτών-πιστωτών από τις απαιτήσεις τους.»
Το ρεπορτάζ συνοψίζει τα όσα ελέχθησαν τις τελευταίες δύο εβδομάδες και καταγράφει ότι η επιμήκυνση της αποπληρωμής του χρέους της Ελλάδας περνάει μέσα από την αναδιάταξη, η οποία συμπεριλαμβάνει τρία βήματα: πρώτον, πιστώσεις από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας προς την Ελλάδα με χαμηλό επιτόκιο για επαναγορά ομολόγων, δεύτερον, εκούσια, μερική παραίτηση των ιδιωτών-πιστωτών από τις απαιτήσεις τους και τρίτον, οι πιστωτές της Ελλάδας πρέπει να συμφωνήσουν για παράταση της διάρκειας των πενταετών και δεκαετών κρατικών κατά δέκα χρόνια.
«Ευσεβής πόθος» η αναδιάταξη του χρέους
Ο Χέριμπερτ Ντίτερ, ειδικός οικονομολόγος για τις χρηματαγορές του Ιδρύματος Επιστήμη και Πολιτική, σε συνέντευξή του στην ίδια εφημερίδα, χαρακτηρίζει το παραπάνω σενάριο ως «ευσεβή πόθο» και εξηγεί γιατί: «Πρώτον, όλο και μικρότερο τμήμα του ελληνικού δημόσιου χρέους βρίσκεται σε ιδιώτες. Δηλαδή εάν λειτουργήσει η αναδιάταξη του χρέους, όπως προτείνεται, θα πρέπει το ΔΝΤ, αλλά και οι Ευρωπαίοι πιστωτές να παραιτηθούν από μέρος των απαιτήσεών τους.
Αυτό θα είναι κάτι πρωτόγνωρο για το ΔΝΤ. Και δεν αναμένεται ότι οι ΗΠΑ και οι άλλες χώρες-μέλη του ΔΝΤ θα συμφωνήσουν σε αυτό το βήμα.
Δεύτερον, οι σημερινές τιμές των ελληνικών ομολόγων συνιστούν μόνο ένα στιγμιότυπο. Διότι δεν είναι διατεθειμένοι όλοι οι κάτοχοι ελληνικών ομολόγων να τα πουλήσουν στην ονομαστική τους τιμή. Η εκτίμηση ότι οι αγορές επαίνεσαν ήδη την αναδιάταξη του ελληνικού χρέους παραβλέπει το παραπάνω δεδομένο.
Και τρίτον, τελικά η δημόσια συζήτηση για το θέμα δίνει κίνητρα σε κάθε επενδυτή να μην πουλήσει τα ελληνικά ομόλογα που έχει στην κατοχή του.
Διότι όσο περισσότεροι επενδυτές ακολουθήσουν τώρα τη λογική της παραίτησης από μέρος των απαιτήσεών τους, τόσο πιο επικερδής θα είναι η αποπληρωμή ομολόγων στην ονομαστική τους αξία για τους άλλους, τους λίγους, που δεν θα τα πουλήσουν.»
Στο ερώτημα εάν πρέπει τελικά η Ελλάδα να προχωρήσει σε αναδιαπραγμάτευση του χρέους ο Γερμανός οικονομολόγος απαντά: «Σωστά. Μπορεί να μην υπάρχει στην ευρωζώνη κανένα προσχέδιο για μια τέτοια διαδικασία, αλλά σε άλλες περιπτώσεις, έστω και με σκληρές διαπραγματεύσεις, επετεύχθη μια κοινά αποδεκτή λύση για αμφότερες τις πλευρές.
Με την αναβολή της αναδιαπραγμάτευσης του χρέους το πρόβλημα δεν σμικρύνεται, αντίθετα, όσο οι χώρες της Ευρώπης τηρούν στάση αναμονής, τόσο αυξάνονται τα ποσοστά από τα οποία θα πρέπει να παραιτηθούν οι κρατικοί πιστωτές της Ελλάδας.»
Θα κάνει υποχωρήσεις η κ. Μέρκελ;
«Πρέπει να γίνουν υποχωρήσεις», είναι ο τίτλος του κύριου άρθρου της γερμανικής έκδοσης των Financial Times, το οποίο αναφέρεται στην ευρωπαϊκή οικονομική διακυβέρνηση: «Η καγκελάριος Μέρκελ ισχύει στην Ευρώπη σαν ‘Κυρία Νάιν’, τουλάχιστον από την ελληνική κρίση και μετά, όταν είπε καθυστερημένα το ναι στη βοήθεια.
Γι’ αυτό είναι καλό που τώρα η κ. Μέρκελ, μετά από παλινωδίες, είναι υπέρ της ευρωπαϊκής οικονομικής διακυβέρνησης.
Όμως η καγκελάριος οφείλει τώρα να αποδείξει ότι τα λεγόμενά της είναι κάτι παραπάνω από συμβολική πολιτική ή τακτικισμός έναντι των κυβερνητικών της εταίρων.
Είναι αναγκαίο να υπάρχει στις χώρες της ευρωζώνης στενότερος συντονισμός στο θέμα των προϋπολογισμών, στο θέμα της φορολογίας ή στο μισθολογικό.
Έτσι μόνον θα μειωθεί μακροπρόθεσμα η ανισορροπία ανάμεσα στις χώρες της ΟΝΕ, η οποία είναι υπεύθυνη για την ευρωκρίση.
Οι παράμετροι, στις οποίες η καγκελάριος ζητά εναρμόνιση, είναι όμως εκείνες ακριβώς οι αρχές, τις οποίες οι Γερμανοί εκτιμούν ως άριστες: η εισαγωγή χρεόφρενου, η εποπτεία του δημόσιου χρέους και η ηλικία συνταξιοδότησης.
Η κ. Μέρκελ μπορεί με αυτά να κερδίσει πόντους στους κυβερνητικούς της εταίρους ή να κατευνάσει τους ψηφοφόρους της, οι οποίοι αποδοκιμάζουν στην πλειονότητά τους την οικονομική βοήθεια προς τις υπερχρεωμένες χώρες-μέλη της ΕΕ.
Αλλά είναι παραπάνω από αμφίβολο ότι σε αυτό το σχέδιο θα συμφωνήσουν και οι 17 εταίροι της στην ευρωζώνη.»
Επιμέλεια: Βιβή Παπαναγιώτου
Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου