Αμφιλεγόμενες συνεργασίες της ΕΕ
5 Σεπτεμβρίου 2015
Η ΕΕ βρίσκεται σε αναζήτηση τρόπων αντιμετώπισης του προσφυγικού δράματος που κλιμακώνεται ολοένα περισσότερο μέρα με τη μέρα. Πέρα από τα σχέδια δράσης που εξετάζονται εντός των ευρωπαϊκών συνόρων, η ΕΕ επεξεργάζεται και τρόπους ώστε να ανακοπεί η αυξημένη ροή προσφύγων και μεταναστών από την Αφρική. Στο πλαίσιο αυτό η ΕΕ εμφανίζεται πρόθυμη να συνεργαστεί ακόμη και με δικτατορικά καθεστώτα, όπως για παράδειγμα στην Ερυθραία και το Σουδάν. Ένα σχετικό πακέτο μέτρων που προτίθεται να εφαρμόσει η ΕΕ σε συνεργασία με αφρικανικές χώρες φέρει το όνομα «Σχέδιο Δράσης Σαρμ Ελ Σέιχ». Η εύρεση πληροφοριών σχετικά με το περιεχόμενο του σχεδίου είναι εξαιρετικά δύσκολη.
Σύμφωνα με τα ΗΕ, περίπου 5.000 άνθρωποι επιχειρούν να εγκαταλείψουν την Ερυθραία με προορισμό την Ευρώπη. Σε έκθεση της Επιτροπής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα γίνεται λόγος για «πλήρεις και απάνθρωπες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» από την κυβέρνηση της Ερυθραίας. Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι η χώρα αποκαλείται συχνά «Βόρεια Κορέα της Αφρικής».
Κυνική η στάση της ΕΕ, καταγγέλλει η Human Rights Watch
Η ΕΕ προτίθεται, σύμφωνα με εμπιστευτικό έγγραφο που βρίσκεται στη διάθεση της DW, να «ενισχύσει» την κυβέρνηση της Ερυθραίας «στη μάχη κατά της εμπορίας ανθρώπων». Το γεγονός ότι η ΕΕ επικαλείται την προστασία των προσφύγων για να δικαιολογήσει τη συνεργασία με καθεστώτα όπως αυτά της Ερυθραίας και του Σουδάν είναι απλά «κυνικό», σχολιάζει η Λότε Λάιχτ, διευθύντρια του γραφείου της ΜΚΟ Human Rights Watch στις Βρυξέλλες. Όπως επισήμανε στην DW, « αν δεν θέλεις να αναγνωρίσεις το γεγονός ότι σε αυτές τις χώρες οι νόμοι δεν έχουν ισχύ, ότι τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας είναι καθημερινό φαινόμενο και συνδέονται με πλήρη ατιμωρησία, τότε πρόκειται για κάτι εξόχως κυνικό, στο οποίο πραγματικά αντιτασσόμαστε».
Το «Σχέδιο Δράσης Σαρμ Ελ Σέιχ» εγκρίθηκε από μια επιτροπή στην οποία συμμετέχουν η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Μ. Βρετανία, η Μάλτα, η Κομισιόν και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (EEAS). H αφρικανική πλευρά εκπροσωπείται από την Αφρικανική Ένωση, την Αίγυπτο, την Αιθιοπία, το Σουδάν, το Νότιο Σουδάν και την Ερυθραία – χώρες όπου επικρατούν από ανησυχητικές έως καταστροφικές συνθήκες σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η επιτροπή συστάθηκε στο πλαίσιο της επονομαζόμενης «Διαδικασίας του Χαρτούμ», που προβλέπει ευρεία συνεργασία ΕΕ και αφρικανικών χωρών.
Η Λότε Λάιχτ από τη Human Rights Watch επικρίνει το γεγονός ότι οι δημόσια προσβάσιμες πληροφορίες για τη συνεργασία Ευρώπης και Αφρικής στο ζήτημα των προσφύγων είναι σχεδόν μηδαμινές.
Κατρίν Ματέι / Άρης Καλτιριμτζής