΄Αμεσες διαπραγματεύσεις για το Μεσανατολικό

Η ανακοίνωση από την αμερικανίδα υπουργό εξωτερικών έγινε, Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι μετά από 20 μήνες θα καθίσουν και πάλι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Το μεγάλο ραντεβού είναι για τις 2 Σεπτεμβρίου και η διεθνής κοινότητα θα γίνει και πάλι μάρτυρας μιας νέας προσπάθειας επίλυσης ενός προβλήματος που πολλές φορές στο παρελθόν τροφοδότησε ελπίδες, αλλά που στη συνέχεια ακυρώθηκαν από κάποια βομβιστική επίθεση.

Πολλά τα εμπόδια

Αυτήν την φορά οικοδεσπότης θα είναι ο πρόεδρος Ομπάμα, ο οποίος ρίχνει το προσωπικό ειδικό του βάρος στην πλάστιγγα της ιστορίας. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει διάφορες φάσεις προσέγγισης. Το βράδυ της 1ης Σεπτεμβρίου ο αμερικανός πρόεδρος θα έχει διμερείς επαφές με τους πρωταγωνιστές και τους εταίρους τους στην περιοχή, δηλαδή τον βασιλιά Αμπντάλα της Ιορδανίας και τον πρόεδρο της Αιγύπτου Μουμπάρακ, πριν παρακαθίσουν όλοι μαζί σε δείπνο. Θα είναι και μια πρώτη δοκιμή συνύπαρξης στο ίδιο τραπέζι για τον ισραηλινό πρωθυπουργό και τον παλαιστίνιο πρόεδρο πριν αρχίσουν την επομένη οι άμεσες διαπραγματεύσεις. Η Χίλαρυ Κλίντον έδωσε με τρόπο εξαιρετικά σαφή το στόχο των διαπραγματεύσεων. «Επιδιώκουμε να επιλύσουμε όλα τα ζητήματα που αφορούν στο τελικό καθεστώς, και που πιστεύουμε ότι μπορούν να κλείσουν μέσα σε ένα χρόνο».

Ανάμεσα σε αυτά είναι το επίμαχο ζήτημα των συνόρων του μελλοντικού ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, η τύχη των εκατομμυρίων παλαιστίνιων προσφύγων και το τελικό καθεστώς της Ιερουσαλήμ, που διεκδικούν ως πρωτεύουσα τόσο οι Ισραηλινοί όσο και οι Παλαιστίνιοι. Η αμερικανίδα υπουργός δεν απέκρυψε ότι οι συνομιλίες θα είναι σκληρές. «Στο παρελθόν υπήρξαν δυσκολίες, που θα εμφανιστούν και στο μέλλον», τόνισε. «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα συναντήσουμε πολλά εμπόδια».Η Χίλαρυ Κλίντον έκανε έκκληση και προς τις δύο πλευρές να εργαστούν για μια λύση και να μην επηρεαστούν από τους πολλούς εχθρούς της ειρηνευτικής διαδικασίας.

Θα συνεχιστούν οι εποικισμοί;

Τέτοιες προσπάθειες πάντως έγιναν στο παρελθόν χωρίς να αποδώσουν. Τι είναι εκείνο που διαφοροποιεί αυτήν από τις προηγούμενες. Ο ειδικός εντεταλμένος των ΗΠΑ για το Μεσανατολικό Τζορτζ Μίτσελ εμφανίστηκε αισιόδοξος «Οι αποτυχημένες προσπάθειες δεν θα πρέπει να μας φοβίζουν», απάντησε. «Διότι πρόκειται για μια ευγενή και δίκαιη υπόθεση, που απαιτεί και μια δίκαιη λύση για όλους τους εμπλεκόμενους».

Δίκαιη κατ ευφημισμό βέβαια, γιατί καμιά από τις προϋποθέσεις που έθεσαν οι Παλαιστίνιοι δεν έγιναν αποδεκτές. Το θέμα της συνέχισης των εποικισμών σε παλαιστινιακό έδαφος βαραίνει πολύ το κλίμα και ο παλαιστίνιος διαπραγματευτής Σαέμπ Ερακάτ διευκρίνισε ότι οι συζητήσεις δεν πρόκειται να συνεχιστούν μετά τις 26 Σεπτεμβρίου, αν μέχρι τότε οι Ισραηλινοί δεν σταματήσουν την οικοδομική δραστηριότητα στη Δυτική Όχθη. Ο Τζορτζ Μίτσελ θεωρεί πάντως ότι τα βασικά προβλήματα, όπως και η εποικιστική δραστηριότητα των Ισραηλινών, έχουν λυθεί και μάλιστα έδωσε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Είπε ότι όταν θέλησε να βάψει το σπίτι του, οι προετοιμασίες διήρκησαν τόσο πολύ, που αναρωτήθηκε αν θα αρχίσουν τα βαψίματα ποτέ. ¨Όταν όμως τελείωσε η μακρά διαδικασία της προετοιμασίας, το βάψιμο έγινε πολύ γρήγορα. Αν αυτό ισχύσει και στη συγκεκριμένη περίπτωση, είναι αμφίβολο. Πάντως ο Τζορτζ Μίτσελ διευκρίνισε ότι οι συνομιλίες είναι διμερής υπόθεση μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων και ότι οι ΗΠΑ συμβάλουν ως γέφυρα μεταξύ των δύο. Πού και πώς θα συνεχιστούν οι συνομιλίες μετά την πρώτη πανηγυρική έναρξη του διαλόγου είναι κάτι που θα καθορίσουν οι δύο πλευρές. Οι ΗΠΑ πάντως θεωρούν ότι ένα τμήμα των διαπραγματεύσεων θα γίνει στην περιοχή.

Sabine Müller/Ειρήνη Αναστασοπούλου

Επιμέλεια Σύνταξης Βιβή Παπαναγιώτου