Αλέξανδρος, Σκεντέρμπεης, Ατατούρκ

Παλιά συνέβαινε ένας άνθρωπος να προσβάλει έναν άλλο, να θίξει την τιμή και την υπόληψή του. Και προεβλέποντο οι ανάλογες ποινές: από χειροδικία μέχρι πρόστιμο. Τώρα είναι της μόδας να προσβάλλονται πληθυσμιακές ομάδες ή θρησκευτικές κοινότητες, ακόμα και λαοί ολόκληροι και να βγαίνουν στους δρόμους και να ολοφύρονται και να ζητούν την κεφαλή αυτών που τους προσέβαλαν επί πίνακι. Πριν από λίγα χρόνια αρκετοί στην Ελλάδα είχαν εκμανεί, επειδή ο σκηνοθέτης Όλιβερ Στόουν στην ταινία του Μέγας Αλέξανδρος παρουσίαζε τον ήρωα να αγαπά άλλους άνδρες.

Σφαγές και σερβικές πιπίλες

Και πέρυσι η τουρκική εισαγγελεία άρχισε έρευνες εις βάρος του Γερμανού καθηγητή στο πανεπιστήμιο της Βρέμης Roland Münch, επειδή σε ομιλία του απέδωσε στην κυβέρνηση Κεμάλ Ατατούρκ την ευθύνη για σφαγές του 1937 με θύματα Αρμένιους και Αλεβίτες. Προσβολή υποτίθεται του γοήτρου του ιδρυτή της σύγχρονης Τουρκίας. Και τώρα είναι και οι Αλβανοί. Πνέουν μένεα εναντίον ενός εκλεκτού αλβανολόγου, του Ελβετού καθηγητή Oliver Jens-Schmitt, επειδή εξέδωσε μια εμπεριστατωμένη βιογραφία του εθνικού ήρωα της Αλβανίας, του Σκεντέρμπεη, και τί γράφει μέσα; Ότι η μαμά του ήταν Σέρβα και ο μπαμπάς του, ονόματι Καστριώτης, είχε μάλλον ελληνικό όνομα και οι πηγές τον ανφέρουν σταθερά ως Ιβάν, σαν να ήταν δηλαδή Σέρβος. Κύματα οργής και αγανάκτισης τους τελευταίους μήνες στην Αλβανία, μέχρι και ο πεφωτισμένος συγγραφέας Ισμαήλ Κανταρέ με τόσα και τόσα ακούσματα από την πολυετή διαβίωσή του στο Παρίσι χαρακτήρισε το βιβλίο του Schmitt «επίθεση κατά της ελευθερίας».

Ο θόρυβος και η σιωπή των νεκρών

Μα, γιατί θίγονται έτσι οι λαοί; Ο Μέγας Αλέξανδρος παραμένει μια σπουδαία ιστορική προσωπικότητα, ανεξαρτήτως του τί έκανε ή τί του έκαναν όταν κατέβαζε τη σκελέα του εν τω μέσω της νυκτός. Ποιός είπε δηλαδή στους θερμοκέφαλους ότι ανεκηρύχθη Μέγας για τις ερωτικές επιδόσεις ή παραλείψεις του; Και ο Κεμάλ Ατατούρκ διατηρεί τις διαστάσεις του στα πλαίσια της νεώτερης τουρκικής ιστορίας παράλληλα και ταυτόχρονα με τις όποιες ευθύνες του για εθνικές εκκαθαρίσεις επί τουρκικού εδάφους. Και πού να ήξεραν δηλαδή οι Τούρκοι εισαγγελείς ότι ένας άλλος Γερμανός καθηγητής, ο Klaus Kreiser, δημοσίευσε στα τέλη του 2008 μια νέα βιογραφία του Ατατούρκ, στην οποία ο ήρως της νέας Τουρκίας παρουσιάζεται ως μέθυσος. Μα, και ο Σκεντέρμπεης παραμένει μια σημαντική μορφή στα Βαλκάνια του 15ου αιώνα, ανεξάρτητα από το αν η μαμά του τον νανούριζε στα σερβικά. Ευέξαπτοι που είναι αυτοί οι λαοί της Νοτιοανατολικής Ευρώπης! Αυτούς που δεν μπορούμε πια να ρωτήσουμε, που δεν θα μάθουμε ποτέ τη γνώμη τους είναι οι ίδιοι οι μεγάλοι νεκροί, για τους οποίους γίνεται κάθε τόσο τόσος θόρυβος. Αυτοί κοιμούνται μακάριοι πια στις αιώνιες μονές και αγνοούν επιδεικτικά τους κλαυθμούς των λαών τους.