Ένα χρόνο μετά την εξόντωση του Καντάφι

Θεωρήθηκε φίλος των Γάλλων, υποδεχόταν αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων και η πολιτική του τα τελευταία χρόνια ήταν λίγο πιο μετριοπαθής. Φίλους ή αληθινούς πολιτικούς συμμάχους ο Λίβυος ηγέτης δεν είχε εδώ και χρόνια. Ήταν απρόβλεπτος και είχε υποστηρίζει διάφορες τρομοκρατικές ομάδες ενώ στο τέλος δεν δίστασε να στραφεί και εναντίον του ίδιου του λαού. Έτσι την άνοιξη του 2011 δεν υπήρξε ούτε μια ψήφος κατά στο Συμβούλιο Ασφαλείας των ΗΕ όταν πάρθηκε η απόφαση για επέμβαση του ΝΑΤΟ στη Λιβύη με στόχο την ανατροπή του Λίβυου ηγέτη.

Οι συνέπειες όμως από τον σκληρό και βίαιο τρόπο με τον οποίο διοίκησε όλα αυτά τα χρόνια είναι ακόμα εμφανείς. Γεγονός καθόλου τυχαίο φυσικά. Για τέσσερις ολόκληρες δεκαετίες κυριάρχησε στην πολιτική σκηνή της χώρα του από το 1979 που αυτοανακηρύχθηκε ως ο ηγέτης της επανάστασης.

Συγκέντρωνε όλη την εξουσία στα χέρια του. Δεν επιτρέπονταν τα κόμματα και η αντιπολίτευση δεχόταν μεγάλες πιέσεις.

Ένα χρόνο μετά δεν έχει γίνει τίποτα

Τώρα, ένα χρόνο μετά την βίαιη εξόντωση του, η Λιβύη προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της. Μια καθόλου εύκολη υπόθεση μια και είναι πολλά και διαφορετικά τα συμφέροντα μέσα στη χώρα. Πριν από το πραξικόπημα του Καντάφι το 1969, η χώρα ήταν χωρισμένη σε τρεις επαρχίες με διαφορετικά συμφέροντα. Πιο ευνοημένη ήταν πάντα η Τρίπολη και η γενέτειρα του Καντάφι, η Σύρτη, οι οποίες ελέγχουν και σημαντικά πετρελαϊκά κοιτάσματα. Λιγότερο ευνοημένη πάντα ήταν οι ανατολικές περιοχές της χώρας, εκεί όπως βρίσκεται και η Βεγγάζη και δεν είναι τυχαίο ότι από εκεί ξεκίνησαν και οι εξεγέρσεις κατά του Καντάφι.

Εντωμεταξύ γύρω από τη Βεγγάζη έχει αναπτυχθεί ένα έντονο αυτονομιστικό κίνημα το οποίο μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη συνοχή της χώρας. Παράλληλα περιοχές όπως η Σύρτη ή το Μπάνι Ουαλίντ παίρνουν διαρκώς και μεγαλύτερες αποστάσεις από τη νέα Λιβύη. «Το Εθνικό Συμβούλιο, το οποίο έχει επιφορτιστεί με το να σχηματίσει μια νέα κυβέρνηση δεν κατάφερε μέχρι σήμερα να επιβάλει την τάξη και να φέρει ειρήνη στη χώρα» υποστηρίζει ο Βέντσελ Μιχάλσκι, διευθυντής της ανθρωπιστικής οργάνωσης Human Rights Watch στη Γερμανία.

Από την κατάσταση προσπαθούν να επωφεληθούν και οι Ισλαμιστές, οι οποίοι όμως δεν ήταν και δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς και αγαπητοί στη χώρα. Η χώρα έχει ακόμα πολύ δρόμο να διανύσει μέχρι να θέσει υπό έλεγχο τις παραστρατιωτικές ομάδες και να επεξεργαστεί τα εγκλήματα του παρελθόντος. Ένα χρόνο μετά το θάνατο του Καντάφι οι αρχές στη Λιβύη δεν έχουν καταφέρει να αρχίσουν τις έρευνες για εγκλήματα πολέμου που έγιναν και από τις δύο πλευρές.

Anne Allmeling / Μαρία Ρηγούτσου

Υπεύθ. Σύνταξης: Σταμάτης Ασημένιος