TOTALNI HAMLET

Najviša tacka na koju se može popeti glumac na bini jeste klozetska šolja. Ona je postavljena na nekoj vrsti drvene skele, koja se stepenasto spušta sa desana na lijevo.

Na desnom zidu je projekciono platno na koje mladic sa naocarama i u džinsu, sjedeci na drvenoj konstrukciji, postavljenoj na suprotnom dijelu bine, uz pomoc labtopa upisuje tekst. Publika išcekuje pocetak predstave. Ili je predstava, ukucavanjem teksta, vec pocela? Duhovi kakofonijski šapucu, pocinje inscenirana zbrka u Hamletovoj glavi. U Dvorcu Burgau u Dürenu je u toku premijera Šekspirovog najcuvenijeg komada. Režiserka Kaca Celan sjedi u prvom redu prepunog gledališta , u cošku, od trojice muzicara, koji ce uživo tonski potcrtavati cezure i kulminacijske tacke u predstavi, dijeli je svega metar ili dva. U prvoj polovini predstave od publike se eksperimentalnim pristupom zahtjeva mnogo. Kralj, ubica Hamletovog oca i novi muž njegove majke, stoluje na klozetskoj šolji. Hamlet na majici ima utisnut amblem "Rock cafe London", a njegov vjerni drug, Horacije - "Rock cafe Hong Kong".

Svako ko je u dobro poznatom tekstu ocekivao pravolinijsku režiju morao je napregnuti sva svoja cula i intuiciju i prepustiti se stalnom smjenjivanju žanrovskog i jezickog izraza, te naizmjenicnoj upotrebi razlicitih medija, postupku koji podsjeca na filmsku montažu. Gluma je povremeno naglašeno ironicna, neuroticnost izvrsno odigrane kraljice u crnom potice iz 21. stoljeca, isto kao i utipkavanje teksta u kompjuter. Hamlet - otudeni daktilograf svoje razdrtosti.

Ofelija je u jednom trenutku decentrirani lik, višeglasna, njen tekst izgovaraju cak cetiri glumice, pokazujuci da se starogrcki horski princip u elizabetanskom tekstu može pretvoriti u metaforu savremene žene koja u svijetu muskih obracuna jeste obezliceni serijski prototip ali u sebi ipak nosi i arhetip ženskog principa patnje i davanja. Njen strah je pretocen u polifonijski govor. Ofelijina licnost ce se kasnije pocijepati na infantilnu i goropadnu polovinu. Ludilo je i i ovdje neizbježan ishod. No, najprije trupa putujucih glumaca, koja upada na binu da razvedri tmurnog Hamleta unosi još jedan, ovaj put radikalan preokret. Pantomima i ulicno pozorište, pucka komedija nasuprot tragicnom Hamletu u farmericama. Taj intermeco je bravurozno izveden, vulgarnost ljudske fiziologije je estetska protivteža Šekspirovom osnovnom tonu. Smijeh publiku otvara za ono što ce doci.

Sva dubina, težina i, paradoksalno, jezicka lakoca elizabetanske drame zablistala je na jednom od vrhunaca predstave. Jer dijalozi su odjednom na engleskom. Glumci pokazuju nevjerovatnu sposobnost transformacije. Žanrovska skokovitost, po principu toplo-hladno, publiku, dovedenu do potrešenosti, baca bez pripreme u karnevalsku lakrdiju. Djevojka na bini koristi lokalni dijalekt, slican onom koji se njeguje u obližnjem karnevalskom megapolisu Kelnu. Šekspir na karnevalski nacin.

Nakon jednoiposatnog pozorišnog putovanja kroz stoljeca, žanrove, nakon intertekstualne igre, smijeh zastaje u grlu. Macevanje, borba na život i smrt, potom tragican kraj, trijumf smrti, posljednje Hamletove rijeci kojima on jedino žali što mu nije dato jos malo vremena. Do sada najeksperimentalnija predstava Kace Celan plod je devetomjesecne pripreme. Svi glumci su prošli sito i rešeto režiserkine glumacke škole i dobar broj njih je, vec u prvom vecem nastupu, bio konfrontiran sa Šekspirom. Kaca Celan kaže da joj je Šekspir blizak jer je ostvario ono cemu i ona teži - totalni teatar.

Jedna od ideja vodilja predstave potice od pretece i gurua književnog postmodernizma, Horhea Luisa Borhesa. Njegove refleksije o Šekspiru su otisnute i na afiši. Na kraju tog teksta Borhes kaže, da je Šekspir pred smrt, ili nakon nje, stao pred lice Boga i rekao mu:

"Ja koji sam uzalud bio mnogo njih, želim biti samo jedan, samo ja". A božiji glas mu je odgovorio iz kovitlaca: "Ni ja to nisam. I ja sam samo odsanjao svijet, kao što si ti, moj Šekspire, odsanjao svoje djelo i kao što si i ti stvorenje iz mojeg sna, ti koji si kao i ja - sve i ništa".