Svezane ruke kancelarki Merkel

Bundesrat, odnosno Vijeće saveznih njemačkih zemalja, sve više postaje problem za kancelarku Angelu Merkel. Još od 2010. se topi većina koju su u ovom Vijeću imali vladajući demokršćani i liberali. U Bundesratu predstavnici njemačkih saveznih zemalja imaju priliku da još jednom glasaju o svim zakonima koji se tiču nadležnosti na nivou tih zemalja.

Tako je vlada već duže vrijeme bila u poziciji da o raznim pitanjima mora da postiže kompromise sa opozicijom. U međuvremenu je vlada pokušala da se iz te situacije izvuče koristeći pravne trikove, i to tako što je za pojedine zakone tvrdila da za njihovo usvajanje nije potrebna saglasnost Bundesrata. Međutim, nakon izbora u Donjoj Saskoj, u januaru 2013., i sa tim je gotovo. Opozicija je definitivno preuzela kontrolu nad Vijećem saveznih zemalja. Socijaldemokrate, zeleni i ljevica imaju 36 od 69 mjesta.

Moguća potpuna blokada zakona

Na taj način opozicija može da u potpunosti zaustavi sve zakone koje predloži vlada, a za čije usvajanje je potrebna podrška Bundesrata. Opozicija može te prijedloge da pošalje i u Vijeće za posredovanje, koje onda pokušava da usaglasi tekst zakona koji bi bio prihvaćen i u Bundesratu i u Bundestagu, njemačkom parlamentu. A taj proces može da se razvuče i do predstojećih izbora.

Bundesrat, doduše, ne može uvijek da se posmatra samo kroz naočare stranačkih lidera. Premijeri saveznih zemalja koji u njemu sjede, ponekad odlučuju spram interesa vlastite savezne zemlje, a ne po diktatu stranačkih centrala u Berlinu. Međutim, teško je vjerovati da će do toga doći u vrijeme predizborne kampanje.

Akktivno kreiranje politike

Bundesrat nije pogodan samo za blokade. Ovo tijelo može i samo da predlaže određene zakone. U narednim mjesecima opozicija tako namjerava da pripremi teren za novu crveno-zelenu vladu, kojoj se nadaju.

Tako bi u proceduru trebalo da se stave zakoni o minimalnoj nadnici, o izjednačavanju poreskih obaveza homoseksualnih i heteroseksualnih parova, o dvostrukom državljanstvu za djecu stranaca rođenu u Njemačkoj. Socijaldemokrate i zeleni žele i zakon koji predviđa oduzimanje licenci za rad bankama koje omogućavaju poreske prevare. Od vlade se traži da ukine sporni zakon o naknadi za roditelje koji svoju djecu ne šalju u obdanište.

Bundestag može doduše da odbaci sve ove prijedloge, ali opozicija upućuje signal biračima: ukoliko nas podržite na predstojećim izborima, svi ovi zakoni bi mogli vrlo brzo da postanu realnost.

Jedno je sigurno: ako SPD i zeleni odista pobijede na izborima, onda bi vlada izazivača kancelarke, Peera Steinbrücka, mogla barem godinu dana da računa sa većinom i u Bundesratu i u Bundestagu. Tek 2014. se naime održavaju izbori u Brandenburgu čiji ishod bi mogao da promijeni odnos snaga u Vijeću saveznih zemalja.

Autori: Bernd Gräßler / Azer Slanjankić

Odgovrona urednica: Belma Fazlagić-Šestić