Mlada krv u starim mozgovima

Ove sedmice u Bostonu, u SAD, predstavljeni su rezultati jednog jedinstvenog istraživanja. Osamnaest pacijenata koji pate od demencije, nekoliko nedelja je dobijalo krvnu plazmu, koju su naučnici prethodno dobili iz krvi muškaraca starih između 18 i 30 godina. I pored malog broja učesnika, istraživanje o krvnoj plazmi je praćeno sa velikim zanimanjem, jer se za lijekom protiv demencije – i smrtonosne Alchajemerove bolesti – već decenijama traga.

Farmaceutska industrija veoma zainteresovana

Mogućnost da krvna plazma može se upotrijebi za jačanje i očuvanje moždanih ćelija ne privlači pažnju samo nauke, već i farmaceutske industrije.

Dvojica naučnika koja su učestvovala u istraživanju, Karoli Nikolić i Toni Vis-Korej, prije tri godine su zato osnovali svoju firmu u kalifornijskom San Karlosu. Nazvali su je „Alkahest" što otprilike znači „životni eliksir“ ili „izvor mladosti“.

Kompatibilnost krvi

Prvi cilj istraživanja bio je da se ispita kompatibilnost upotrijebljene krvne plazme kod osamnaest pacijanata, koji pate od lakšeg oblika Alchajmerove bolesti. Krvna plazma koja je korišćena sadržavala je između 400 i 500 različitih proteina, koji bi trebalo da ojačaju nervne ćeliji i po mogućnosti ih i pomlade, objašnjavaju naučnici Vis-Korej i Nikolić. Dvoje pacijanata je moralo da prekine testiranje.

Pored toga naučnici su i kroz petnaest standardizovanih testova ispitavali i stanje pacijenata, prije, za vrijeme i nakon transfuzije plazme. Kod samo dva, od petnaest testova, zabilježeno je poboljšanje stanja pacijenata, kažu naučnici.

Oni sami upozoravaju da uspjeh tretmana ne bi trebalo precijeniti, jer se radi o isuviše malom istraživanju i zato što se podaci o stanju pacijanata djelimično baziraju na subjektivnim ocjenama medicinskog osoblja.

Izvor mladosti za miševe

Ali već u jednom ranijem eksperimentu sa životinjama, istraživač Vis-Korej i njegove kolege su pokazali da proteini iz mlade krvne plazme mogu da poboljšaju kognitivne sposobnosti takozvanih Alchajmer-miševa. Naučnici još uvijek međutim ne znaju koji proteini imaju efekat podmlađivanja moždanih ćelija.

Doduše već sumnjaju na jedan određeni protein – i to su već prijavili kao patent – ali ipak smatraju da je riječ o uticaju više različitih proteina.

Spriječiti negativne efekte

U krvi takođe postoje i proteini koji više negativno utiču na rast ćelija, tako što recimo izazivaju upale. U budućim istraživanjima će pokušati da se spriječe ti negativni efekti i da se istovremeno ojača djelovanje proteina koji doprinose očuvanju moždanih ćelija, objašnjava Nikolić. Da li će isti rezultati biti i kod ljudi, prethodno mora da se istraži kliničkim ispitivanjima.