240212

Nova kontakt grupa za Siriju u petak (24.2.) će se prvi put sastati u Tunisu, kako bi razmotrila dalje korake protiv režima u Damasku, kao i pomoć opozicionarima. Ali kojim opozicionarima? Robert Fisk, stručnjak za Siriju ističe glavni problem u vezi sa sirijskom opozicijom.

„Uvijek kada se sirijski opozicionari sastaju sa stranim vladama pomislite: za ime Boga govorite u jedan glas – ali oni to ne rade.“

Stručnjak za Siriju Taufik Rahim navodi razloge za konfuziju u redovima opozicionara: „Postoji Sirijski nacionalni savjet, zatim imate nacionalni i lokalni koordinacioni komitet, naoružane dezertere Slobodne sirijske armije, kao i neke zalutale grupice. Asad ima još možda 20 odsto pristalica, a bilo bi ih još manje kada bi opozicija bila malo složnija i kada bi znala šta hoće.“

Kako pomoći - i kome?

Opozicija u egzilu i protest u zemlji, mirne demonstracije i oružani otpor – jedinstva nema. Opozicionari jedni druge gotovo da ne poznaju i jedni drugima ne vjeruju. To je problem sa kojim se danas suočavaju prijatelji Sirije u Tunisu. Oni žele da pomognu opozicionarima, ali nisu sigurni kojima i kako?

Krug prijatelja okuplja 60 država: Sjedinjene Američke Države, Francuska, Velika Britanija i Njemačka predstavljaju glas Zapada. Saudijska Arabija i Katar su tu u ime Bliskog istoka, koji i sam nije odlučan koliko daleko bi trebalo da se ide protiv Asada. Rusija, kao što se očekivalo, neće biti prisutna, jer na pregovorima želi da vidi i sirijsko vođstvo. Njemačku će predstavljati ministar spoljnih poslova Gido Vestervele koji je uoči sastanka izjavio:

„Opozicija bi od nas, predstavnika Međunarodne zajednice, trebalo da dobije signal za ujedinjenje i signal da ih priznajemo. To je neophodno, jer Asadov režim je izgubio legitimnost. Sada je bitno obezbjediti mirnu promjenu i transformaciju i o tome će također biti riječi na međunarodnoj konferenciji.“

Sirijci gube nadu u diplomatiju

Predstavnike Sirijskog nacionalnog savjeta u egzilu mnogi bi htjeli da imaju kao partnere, ali za većinu Sirijaca, kao i za izbjeglicu Abu Ahmada oni su predaleko:

„Od njih ne možeš ništa da čuješ. Nema ništa od mirnih demonstracija, mi se uzdamo u pobunjenike Slobodne sirijske armije.“

Tako razmišljaju mnogi u Siriji. Politički otpor protiv Asada izmiče kontroli. Šadija Hamida iz Bruking instituta (Brooking Institut) to ni malo ne čudi: „Sirijci gube veru u uspjeh mirnih protesta i zato se naoružavaju. Glasanje u Savjetu bezbjednosti UN je bila najbolja regrutaciona akcija za Slobodnu sirijsku armiju.“

Misli se na veto koji su Rusija i Kina uložile protiv usvajanja Rezolucije protiv Bašara Al Asada, koju su predložile pojedine zapadne i arapske zemlje.

Treba li dati oružje opoziciji?

Brutalnost sirijskog režima prema civilnom stanovništvu, najvidljivija je u Homsu, glavnom gradu Asadovih protivnika. Pored pokušaja pružanja humanitarne pomoći, Sjedinjene Američke Države i pojedine arapske zemlje razmatraju i mogućnost naoružavanja opozicionara.

Dakle, u Tunisu neće biti riječi samo o moralnoj podršci. Ali, s obzirom da Asadov režim još uvijek može da računa na podršku vojske, specijalnih jedinica i policije, i imajuću u vidu da se mnogi Sirijci boje situacije kakva je u Iraku, prijatelji Sirije će u donošenju odluka morati da uzmu u obzir opasnost od širenja građanskog rata, koji bi mogao da ima velike posljedice u čitavom regionu.

Autor: Ulrich Leitholdt / Boris Rabrenović

Odgovorni urednik: Azer Slanjankić