Haški tribunal: nakon odmora punim kapacitetom

Nakon ljetnjih odmora Haški tribunal od ove sedmice ponovo radi punim intenzitetom. Sve tri sudnice su zauzete po cijeli dan, jer je u toku sedam suđenja. Početkom sedmice završen je dokazni postupak protiv generala Vojske Republike Srpske Dragomira Miloševića, optuženog za granatiranje Sarajeva i snajperski teror nad Sarajlijama. S druge strane, izvođenje dokaza protiv generala Rasima Delića, nekadašnjeg komandanta Armije Bosne i Hercegovine, optužeg zbog zločina takozvanih mudžahedina nad hrvatskim i srpskim zarobljenicima i civilima u srednjoj Bosni od 1993. do 1994., faktički je na početku.

Mada je nastavljeno prošle sedmice, suđenje generalu Deliću, bivšem komandantu Armije BiH, optuženom za zločine pripadnika odreda "El mudžahid", tek je ove sedmice dostupno javnosti. Prošle nedelje je na zatvorenim sjednicama saslušan zaštićeni svjedok, po svoj prilici veoma značajan, jer je njegovo ispitivanja potrajalo pet dana.

Nov svjedok tužbe, Asim Delalić, bivši komandant vojne policije 306. brdske brigade Armije BiH, izjavio je da su kolonu hrvatskih civila i vojnika HVO, koji su 8. juna 1993. bili zarobljeni, preoteli mudžahedini i 25-oro ubili u Bikošima kod travničkog sela Maline. Po njegovoj tvrdnji, provedena je istraga i nedvosmisleno utvrđeno da su zločin počinili pripadnici odreda "El mudžahid". Predsjedavajući sudija Bakone Moloto je ipak, nakon glavnog ispitivanja, rekao da ta činjenica ne oslobađa Armiju BiH odgovornosti za sudbinu civila i zarobljenika.

Odbrana generala Delića, koju zastupa Vasvija Vidović, advokat iz Sarajeva, nastojala je da dokaže da se vojni policajci nisu mogli suprotstaviti premoćnijim i bolje naoružanim mudžahedinima, koji nisu priznavali ničiju komandnu nadređenost. Prenosimo dio unakrsnog ispitivanja.

"Gospodine Delaliću, mudžahedini su, dakle, na najgrublji način oteli zarobljenike od ljudi koji su ih sprovodili.

Da.

Jednom od njih su stavili pušku u usta, jednom vašem vojnom policajcu su stavili pušku u usta je li tačno?

Da.

Taj vaš policajac se od šoka razbolio i nikad sebi od toga nije došao. Jesam li u pravu?

Da.

Časni sude, svjedok je pokušavao objasniti da je Armija BiH, konkretno ta njena jedinica, uradila sve što je mogla da zaštiti hrvatske zarobljenike."

Na ovom suđenju sljedeći svjedok tužbe je Murat Softić, šef kabineta generala Delića u periodu na koji se odnosi optužnica.

Odbrana bivšeg komandanta Sarajevsko-Romanijskog korpusa VRS, generala Dragomira Miloševića, završila je svoj dokazni postupak izvođenjem trojice eksperata. Pukovnik Vojske Srbije Ivan Stamenov, po tvrdnji odbrane, ekspert za snajpere, kao i Desimir Garović, vještak za artiljerijsko naoružanje i Ivica Milosavljević, specijalist sudske medicine, osporavali su navode tužbe o masakru na sarajevskoj tržnici Markale, koji je počinjen na jučerašnji dan 1995. godine.

Po njihovim tvrdnjama, minobacačke granate koje su prije 12 godine usmrtile 43, a ranile 74 civila nisu ispaljene sa položaja Sarajevsko-Romanijskog korpusa. Zajednički njihov stav je da je taj masakr "interni teroristički akt", počinjen "podmetnutim eksplozivom", a da su i leševi podmetnuti. Kratko rečeno, posljednji svjedoci odbrane generala Miloševića tvrde da njegov korpus s masakrom na Markalama nema nikakve veze, nego je to djelo Armije BiH koja je, ubijajući sopstvene građane, htjela i uspjela da pridobije međunarodne snage i NATO da se okome na vojsku i stanovnike Republike Srpske.

Na sudijama je da ocijene čijim dokazima će dati prednost: tužilaštva koje se oslanjalo na ekspertize međunarodnih instanci ili nalazima eksperata iz Beograda. U svakom slučaju dokazni postupak je okončan. Završne riječi tužba i odbrana će održati 9. i 10. oktobra, a poslije izvjesnog vremena biće izrečena i presuda.

Prethodnik optuženog na komandnom položaju Sarajevsko-Romanijskog korpusa, general Stanislav Galić, je za teror nad Sarajevom od septembra 92. do avgusta 94. osuđen na kaznu doživotnog zatvora.