Evropska komisija kaznila Samsung, LG, Panasonik...

Rijetko kad Evropska komisija odreaguje na poslovanje tako dobro organizovanih kartela, izričući veliku kaznu. Ali, ovoga puta to je bilo neophodno, jer je utvrđeno da su uticajni proizvođači elektronskih uređaja godinama unazad podizali cijene televizijskih ekrana, na račun potrošača. „Sedam velikih proizvođača zajednički je uvećavalo cijene katodnih cijevi. Koordinisano su upravljali proizvodnim pogonima i time uticali na tržišnu vrijednost proizvoda“, rekao je evropski komesar za zaštitu konkurencije Hoakin Almunija (na fotografiji gore).

Rukovodioci tih firmi redovno su se sastajali, na različitim lokacijama u Evropi i Aziji, usklađujući tako odluke o kontroli proizvodnje televizijskih ekrana. Zajedničko djelovanje najuticajnijih proizvođača elektronike, dodatno je uvećalo prihode firmi poput Samsunga, Filipsa, LG, Tošibe, Panasonika i Tehnikolora. Na listi je i tajvanska firma Čungva, koja je Evropsku komisiju i dovela do ključnih dokaza u ovom slučaju.

Vrijeme za naplatu

U suštini, riječ je o dva kartela. Jedan je nadležan za proizvodnju katodnih cijevi za televizore, a drugi za dijelove koji se ugrađuju u monitore za računare. Pojedine firme, kao što je to slučaj sa Filipsom, imaju poslove u oba kartela, dodaje Almunija. „Cijene katodnih cijevi koje se ugrađuju u televizore, čine 50 do 70 odsto ukupne cijene kompletnog uređaja. Što znači da je nanijeta ogromna šteta proizvođačima televizora i računara. A zatim i velikom broju potrošača, koji su na kraju za uređaj morali da plate daleko veću cijenu.“

Istragom Evropske komisije utvrđeno je da se sa takvom praksom počelo još polovinom 90-ih godina prošlog vijeka. Zvaničnici u Briselu smatraju da je došlo vrijeme da se taj račun naplati. „Došli smo do sume od 1,47 milijardi evra. To je najveća kazna koja je nekom kartelu do sada bila izrečena“, kaže evropski komesar.

Evropska komisija odlučila je da preispita poslovanje kartela još u 2007. godini, kada je firma Čungva odlučila da se povuče iz nezakonitog poslovanja. Zbog toga je tajvanska kompanija pošteđena plaćanja kazne. U međuvremenu se katodne cijevi ne proizvode masovno kao ranije, jer su tržištem zavladali uređaji sa ravnim LCD ili plazma ekranima. Ipak, stare televizore još uvijek ima više miliona domaćinstava, koji su za ove uređaje svojevremeno, previše platili.

Autor: Jakov Leon (ard)

Odgovorni urednik: Svetozar Savić