Evrobalkanski ekonomski pesimizam

Građani Evrope ostaju pesimisti kada je u pitanju njihova nacionalna, ali i evropska i svjetska ekonomija. Šta više, njih 60 procenata smatra da najgore tek predstoji. Da ekonomska kriza ne poznaje granice, govori i činjenica da se građanima EU u “ekonomskom pesimizmu” pridružuju, ali ih negdje i nadamšuju građani zapadnog Balkana. Tako među onima koji ekonomsku situaciju u svojoj zemlji vide kao lošu ima najviše Hrvata, čak 94 odsto, tu je zatim 89 odsto Srba i 86 odsto Crnogoraca.

Evropski prosjek pesimista u pogledu nacionalnih ekonomija je oko 70 procenata. Građani Hrvatske, prema posljednjem istraživanju Evrobarometra, vode u regionu i po procentu onih koji smatraju da im je kvalitet života lošiji od prosjeka u EU. Za njima slijede Srbi, Makedonci i Crnogorci. U jednom se međutim svi slažu: nezaposlenost kao najveći problem u ovom trenutku vide kako građani 27 zemalja EU, tako i građani šest zemalja kandidata za ulazak u Uniju.

Problem je kompleksniji time što je za otvaranje novih radnih mijesta potreban privredni rast, a on se, i to tek umjeren, može očekivati tek u godinama koje slijede: “Izazov privrednog rasta je prisutan i u EU i na zapadnom Balkanu. Zato Evropska komisija ima vrlo slične preporuke i za zemlje članice i za zemlje kandidate ili potencijalne kandidate. One se zasnivaju na dva jednostavna ekonomska kriterijuma: makroekonomskoj stabilnosti i strukturne reformame”, kaže Peter Polajnar ispred Direktorijata za proširenje Evropske komsije.

Srbi najnezadovoljniji u regionu svakodnevnim životom

U Evropskoj komisji kažu da su od zemalja zapadnog Balkana upravo Hrvatska i Srbija “kao najintegrisanije” i najviše pogođene evropskom ekonomskom krizom. Pored zabrinutosti zbog nezaposlenosti, građane i EU i Srbije brine opšta ekonomska situacija kao i porast cijena. Tek zatim slijedi zabrinutost oko zdravstvene zaštite, poreskog sistema i terorizma.

I analitičari ocjenjuju da su upravo privredni rast, kontrola penzija i plata i fiskalni javni dug ključni izazovi za region: “Sve je to dovoljno komplikovano i samo po sebi, a da ne dodajemo i politički nivo u nekim zemljama. Znamo da izbori po pravilu odlažu važne odluke. Tako će sada nova vlada u Srbiji morati da izađe sa vjerodostojnom fiskalnom politikom. I ne samo to, već i da je primijeni u svom političkom ciklusu”, kaže Željko Bogetić iz Svjetske banke.

Na kraju istraživanje evropskog javnog mnjenja iz prve polovine ove godine pokazuje da su građani Srbije lideri u regionu po broju onih koji su nezadovolji životom koji vode (čak 63 posto) Tu su “rame uz rame” sa Portugalcima (66 procenata) i Grcima, koji su u 68 odsto slučajeva nezadovoljni svakodnevnim životom.

Autor: Marina Maksimović

Odgovorni urednik: Mehmed Smajić