የአምነስቲና ሂዩማን ራይትስ ዎች የጋራ ዘገባ

             
የአማራና የትግራይ መስተዳድሮች በባለቤትነት በሚወዛገቡበት ምዕራብ ትግራይ ዉስጥ በሰላማዊ ሰዎች ላይ ከጦር ወንጀልና በሰብአዊነት ላይ ከሚፈጸሙ ወንጀሎች ጋር የሚስተካከል የዘር ማጽዳት  ተፈፅሟል በማለት  አምነስቲ ኢንተርናሽናልና ሁዩማን ራይትስ ዎች ዘገቡ። ሁለቱ ዓለም አቀፍ ድርጅቶቹ በጋራ ባወጡት መግለጫ እና  አምነስቲ ኢንተርናሽናል በሰጠዉ ተጨማሪ ማብራሪያ እንዳሉት በአዲጉሹና ሑመራ 120 የትግራይ ተወላጆች በአማራ ሚሊሻ፣ ፋኖና ልዩ ሐይል በጅምላ ተረሽነዋል።የሁለቱ ድርጅቶች ዘገባ በአወዛጋቢዉ  የምዕራብ ትግራይ ግዛት  የአፍሪቃ ሕብረት ሰላም አስከባሪ ሐይል እንዲሰፍር  ጠቁመዋልም።

ሁለቱ የሰብአዊ መብት ተከራካሪ ድርጅቶች ያወጡት የጋራ መግለጫና የአምነስቲ የምሥራቅ አፍሪካ የሰብአዊ መብት ተመራማሪ አቶ ፍስሐ ተክሌ ለዶቼ ቬለ  በሰጡት ተጨማሪ ማብራሪያ፣ ዛሬ ይፋ የተደረገውን ዘገባ ለማዘጋጀት ከአንድ አመት በላይ ጥናት ተደርጓል። መረጃውንም ከ400 በላይ የዐይን እማኞች እና የጉዳቱ ሰለቦች፣ እንዲሁም ባለሙያዎችን በማናገር እንዳጠናቀሩት ተገልጿል። ሆኖም ድርጊቱ በተፈጸመበት ስፍራ ተገኝቶ የቀጠለውን የዘር ማጽዳት ዘመቻ በገለልተኝነት ለመመርመር የኢትዮጵያ ባለሥልጣናት በጥብቅ መከልከላቸውንም አመልክተዋል። 
የአማራ ልዩ ሐይል፣ ሚሊሻ እና ፋኖ በአስር ሺዎችን ማፈናቀላቸውን፣ ማስር መግደላችውን፣ ሴቶችን መድፈራቸውን እና ከአካባቢው በግድ እንዲባረሩ ማድረጋቸውን፣ ንብረታቸውም እንዲዘረፍ መደረጉን የዘረዘረው መግለጫው ይሕንም ለማስፈጸም በአማራ ክልል አካባቢውን እንዲያስተዳድሩ የተመደቡ ባለሥልጣናት በአደባባይ በቤተክርስቲያን ጭምር ይቀሰቅሱ እንደነበር ተጠቅሷል።
አቶ ፍስሐ ተክሌ የአምነስቲ ኢንተርናሽናል የምስራቅ አፍሪካ የብአዊ መብቶች ተመራማሪ እንዳሉትና በመግለጫውም እንደተዘረዘረው በድርጅቶቹ እምነት ዘር የማጽዳት ዘመቻ መካሄዱን፣ የአማራ ክልል ታጣቂዎች በትግራይ ተወላጆች ላይ ከዚህ ምድር እናጠፋችኋለን፤ ሴቶችን ሲደፍሩም ዘርሽን እያጸዳሁልሽ ነው ይሉ እንደነበር ተጠቅሷል። 
የአምነስቲ ኢንተርናሽናል እና ሁማን ራይትስ ዎች መግለጫ ዘርዘር ያሉ በሰብአዊነት ከሚፈጸሙ ወንጀሎች እና ከጦር ወንጀሎች የሚስተካከል ያሉት የዘር ማጽዳት ዘመቻ ተግባራትን አስፍሯል እንዲሁም  ምክረ ሐሳቦችንም ጠቁሟል። በጉዳዩ ላይ የመንግሥትን ምላሽ ለማካተት የመንግሥት ኮሚዩኒኬሽን ባለሥልጣናትን እንዲሁም የሰብአዊ መብት ኮሚሽን ባለሥልጣናትን ለማናገር ያደረግነው ተደጋጋሚ ጥረት ለጊዜው አልተሳካም። ይሁንና ይኽን አስመልክቶ የኢትዮጵያ ሰብአዊ መብቶች ኮሚሽን ባወጣው መግለጫ ከቃላት ልዩነትና በርቀት ያለን ቦታ ለማጣራት ከሚያጋጥሙ እጥረቶች በስተቀር ድርጊቱ ከጦር ወንጀል እና በሰብአዊነት ላይ ከሚፈጸም ወንጀል የሚስተካከል ነው ብሏል። 

ዮሐንስ ገብረእግዚአብሔር

 

ሽዋዬ  ለገሰ