የአዌይስ መያዝ ና አንድምታው

የአዌስ ከአሸባብ መሸሽ በአሸባብ ውስጥ ክፍፍሉ እየሰፋ የመምጣት ምልክት ተደርጎ እንደሚወሰድ ፕሬቶሪያ ደቡብ አፍሪቃ በሚገኘው ዓለም ዓቀፍ የፀጥታ ጥናት ተቋም የምስራቅ አፍሪቃ ጉዳዮች ተንታኝ አንድሪውስ አታ አሳሞዋ አስታውቀዋል ። ከአሸባብ ሸሽተው ማዕከላዊ ሶማሊያ መግባታቸው የተነገረው ሼህ ሃሰን ዳሂር አዌስ እጎአ በ2006 መቅዲሾንና መላውን ሶማሊያ ለ 6 ወራት ያህል የተቆጣጠረውን የሶማሊያ የሸሪአ ፍርድ ቤቶች ህብረት ከመሰረቱ መሪዎች አንዱ ናቸው ። ያኔ ተሰሚነት የነበራቸው አዌስ የሸሪዓ ፍርድ ቤቶች ህብረት በኢትዮጵያ ወታደሮች ከተሸነፈ በኋላ ወደ ኤርትራ ሄዱ ፣ እዚያ 3 ዓመት ቆይተው ሂዝቡል እስላም የተባለውን ቡድን መስርተው የሽግግር መንግሥቱን ለመወጋት እንደገና ወደ ሶማሊያ ተመለሱ ። ሆኖም አዌስ ሶማሊያ ከተመለሱ በኋላ ትግሉን ብቻቸውን ሳይሆን ከአሸባብ ጋር ሆነው ነው የቀጠሉት ።

የአዌስ ቡድን ከአሸባብ ጋር የሶማሊያን መንግሥት መውጋት ከጀመረ በኋላ ግን ተሰሚነታቸው እንደ ቀድሞው አልዘለቀም ። ከዚህ ሌላ ፕሬቶሪያ ደቡብ አፍሪቃ በሚገኘው ዓለም ዓቀፍ የፀጥታ ጥናት ተቋም የምስራቅ አፍሪቃ ጉዳዮች ተንታኝ አንድሪውስ አታ አሳሞዋ እንደሚሉት አዌስና ከአሸባብ ጦር አዛዦች አንዱ የሆኑት አህመድ ጎዳኔም አይግባቡም ።

« በእስላማዊ ፍርድ ቤቶች ህብረት ውስጥ ቁልፍ ሰው ነበሩ ። ከዚያ በኋላ የሂዝቦል እስላም መሪ ነበሩ ። ቡድናቸው ከአሸባብ ጋር ከአሸባብ ጋር ተቀላቅሏል ። በዚያን ወቅት ይበልጡን እንደ መንፈሳዊ መሪ ነበር የሚታዩት በመጠኑም ቢሆን ተሰሚነት ያላቸው ሰው ነበሩ ። ሆኖም አሁን በዚህ ደረጃ ላይ አይደለም የሚገኙት ። አሸባብ ውስጥ ዓለም ዓቀፍ ተዋጊዎች በሚጫወቱት ሚናና በአህመድ ጎዳኔ አመራርም አይስማሙም ። »

ከመቅዶሾ እንደሚወጡት ዘገባዎች አዌስን አሁን ለሽሽት ያበቃቸውም ከጎዳኔ ጋር መጋጨታቸው ነው ። እንደዘገባዎቹ የሁለቱ አለመግባባት ከ 1 ዓመት በላይ ዘልቋል ። እናም በአዌስ ታማኞችና በጎዳኔ ኃይሎች መካከል ግጭት ሲቀሰቀስ፣ አዌስ እስከ ቅርብ ጊዜ ድረስ መቀመጫቸው የነበረችውን የባራዊ ደቡባዊ ወደብ ለቀው ሸሹ ። እንደ አሳሞዋ አዌስ የሽሹት ልዩነቱ እየሰፋ በመሄዱ ህይወታቸውን ለማትረፍ ነው ።

« የሼክ ሃሰን ሽሽት ፣ በተለይ አሁን በአሸባብ ቡድን ውስጥ ግንኙነቱ እየተበላሸ የመሄዱ አንድ ተጨማሪ ምልክት ነው ። የውጭ ኃይሎችን በመጠቀምና በሶማሊያ ህዝብ ፍላጎት ላይ ልዩነት አላቸው ። ሼክ ሃሰን ዳሂር አዌስ ከውጭ ኃይሎች ይልቅ የሃገር ውስጥ አባላትን ይመርጣሉ ። አዌስ የጎዳኔን አመራር የሚቃወሙበት ሌላም አቅጣጫ አለ ። ይህም የውስጥ ግጭት አስከትሎ ህይወታቸውን ለማዳን የሸሹ ይመስላል ። »

አሳሞዋ እንደሚሉት የአዌስ ከአሸባብ ተለይቶ መኮብለል በአሸባብ ክፍፍል መኖሩን ና በአፍሪቃ ህብረት ኃይሎች መዳከሙንም አጉልቶ ያሳያል ። ከዚህ በተጨማሪም በብዙ አቅጣጫ ቡድኑን መጉዳቱም አይቀርም

«በእርግጠኝነት ፕሮፓጋንዳቸውን የሚያዳክም ይመስለኛል ። ምክንያቱም በፕሮፓጋንዳ በይበልጥ ይተማመናሉ ። እናም ለውጭው ዓለም ተባብረው ለጋራ ዓላማ እንደሚዋጉ ለሚነዙት ፕሮፓጋንዳ ከባድ ምት ነው ። ሰዎችን ወደ ነርሱ ወገን ለማስገባት እንዲሁ አስቸጋሪ

ያደርግባቸዋል ። ማዕከላዊውን መንግሥት ባለማጠናከርና ሃገሪቱን አንድ አድርጎ ባለመግዛት ለሚያቀርቡት ወቀሳ አይመችም »

እንደ አሳሞዋ አሁን የተፈጠረው ሁኔታ ለሶማሊያ መንግሥት ጥሩ አጋጣሚ ነው ።

« መንግሥት ይህን አጋጣሚ በመጠቀም የአሸባብ ፕሮፓጋንዳን ለማዳከም ሊጠቀምበት ይችላል ። ለዚህም ብቻ ሳይሆን አሸባብን ለማዳከም እየተንቀሳቀሱ መሆኑን ለሶማሊያ ህዝብ ለማረጋገጥም ያስችላቸዋል ።ይህ ደግሞ ለሶማሊያ የሰላም ጥያቄ በጎ አካሄድ ነው ስለኢህ ይህ ለመንግሥት ጥሩ ይመስለኛል ። ምክንያቱም ጠላትህ የተ,ዳከመ በመሰለ ቁጥር አንድ ዓያነት ተፅእኖ በማድረግ ላይ እንዳለህ መከራከር ያስችላል ። »

አዌይስን በቁጥጥር ስር ያዋለው የአዳድ አስተዳደር የጎሳ መሪዎች ከመቅዲሾ መንግሥት ጋር በወደፊት እጣ ፈንታቸው ሁኔታ ላይ እየተደራደሩ ነው ።

ሂሩት መለሰ

ሸዋዬ ለገሠ