سازمان انتقال خون واردات خون به ایران را تکذیب کرد

سایت خبری تسنیم روز پنج‌شنبه (۲۹ اسفند/ ۲۰ مارس) به نقل از روابط عمومی سازمان انتقال خون نوشت: «به اطلاع عموم می‌رساند که به هیچ وجه واردات خون صورت نگرفته و نمی‌گیرد و واردات مرتبط با خون از کشورهای دیگر در ایران صرفا در زمینه داروهای مشتق از پلاسما است.»

این سازمان تاکید کرده که خبرهایی که درباره واردات خون گاه به گاه در رسانه‌ها منتشر می‌شود ناشی از طبقه‌بندی نادرست فراورده‌های خونی توسط سازمان گمرک است و این نهاد باید اشتباه خود را تصحیح کند.

ناکامی در راه‌اندازی پالایشگاه خون

بر این اساس در گمرک ایران داروهای بیولوژیک، واکسن و داروهای مشتق از پلاسمای خون در یک دسته قرار می گیرند و با عنوان دارو، واکسن و خون نامگذاری می شوند.

به نوشته سازمان انتقال خون، منظور از خون در این دسته‌بندی، داروهای مشتق از پلاسمای خون و طیف وسیعی از کالاهای آزمایشگاهی و تحقیقاتی است.

سایت خبری تسنیم چند روز پیش با استناد به داده‌های اداره آمار کمیسیون اروپا (یورو استات) گزارش داده بود که ایران در سال ۲۰۱۳ میلادی نزدیک به ۱۰۳ هزار یورو خون انسانی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا وارد کرده است.

بخش اصلی این واردات از فرانسه انجام شده که ارزش آن نزدیک به صد هزار یورو بوده است. بنابر این گزارش، ایران نیز در سال ۲۰۱۳ مقدار ناچیزی خون به آلمان صادر کرده است.

سازمان انتقال خون اعلام کرده که ایران به دلیل ناکامی در تکمیل و راه‌اندازی پالایشگاه خون که کار آن از سال ۱۳۷۱ آغاز شده "سال‌هاست که پلاسمای خون اهدایی مردم" را برای استخراج دارو به آلمان و چند کشور اروپایی دیگر ارسال می‌کند و در ازای آن دارو تحویل می‌گیرد. (بیشتر بخوانید: تشدید مشکل کمبود دارو در ایران)

موانع شرعی خرید و فروش خون

محسن منشدی، معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی سازمان انتقال خون دی ماه سال گذشته در واکنش به گزارش‌های مشابهی، به خبرگزاری ایسنا گفته بود: «در زمینه صادرات و واردات باید اعلام كنیم كه هیچ كشوری صادرات و واردات خون ندارد، ما نیز صادرات و وارداتی نداریم.»

این سخن ظاهرا در مورد همه کشورها درست نیست. صلیب سرخ سوئیس فوریه ۲۰۱۳ اعلام کرد که به دلیل بدحسابی دولت یونان صادرات خون به این کشور را به نصف کاهش داده است.

خرید و فروش خون چه به صورت قانونی و چه توسط مرزنشینان در مناطقی که قیمت آن بین دو کشور همسایه تفاوت زیادی داشته باشد امری تقریبا عادی محسوب می‌شود. یکی از مشکلات در ایران می‌تواند به احکام شرعی مربوط باشد که با توجه به "نجس" بودن خون، معامله آن را جایز نمی‌داند.

در جدول‌های گمرک ایران از سالیان پیش وارداتی زیر عنوان "خون انسان و حیوان" از کشورهایی چون فرانسه، آلمان، انگلستان، ایتالیا، مجارستان و امارات متحده عربی ثبت شده است.

کیسه غیر استاندارد خون و احضار وزیر

سازمان انتقال خون که واردات خون را تکذیب کرده در عین حال اعتراف می‌کند که ایران برای تامین بخشی از نیاز خود به کیسه خون، وابسته به خارج است.

بی‌کیفیتی و غیراستاندارد بودن برخی از کیسه‌های وارداتی خون در مجلس شورای اسلامی نیز مطرح شده و اردیبهشت امسال به احضار وزیر وقت بهداشت و طرح سوال از او منجر شد.

حسین تأمینی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس بیستم، اردیبهشت ۹۲ در سایت "نامه" نوشت که وزیر بهداشت برای پاسخگویی درباره واردات کیسه‌های خون غیراستاندارد به این کمیسیون احضار و "با انتقادات بسیار تند" نمایندگان روبرو شد.

عضو کمیسیون بهداشت می‌گوید تندی انتقادها به وزیر بهداشت به این دلیل بود که "این اولین بار نبود که بیماران هموفیلی و تالاسمی از بی‌توجهی مسئولان این وزارتخانه آسیب‌های جدی می‌دیدند."

عابد فتاحی، از دیگر اعضای این کمیسیون نیز سوم اردیبهشت در گفتگو با پایگاه اطلاع‌رسانی مجلس، سازمان انتقال خون را به وارد کردن خون غیراستاندارد از سنگاپور متهم کرد و گفت که وزارت بهداشت "در چند وقت اخیر ابزار نظارت خود را به طور کامل رها کرده‌است."

در دهه ۶۰ خورشیدی گزارش‌های زیادی درباره آلودگی فرآورده‌های خونی وارداتی به ایران منتشر شد که گفته می‌شود در شیوع بیماری ایدز و هپاتیت به ویژه در میان بیماران تالاسمی و هموفیلی نقش به‌سزایی داشته است.