1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Şevket Sabancı hayatını kaybetti

22 Temmuz 2021

Sabancı Holding’de ikinci kuşağı temsil eden Şevket Sabancı, 85 yaşında hayatını kaybetti. Sabancı, holdingden ayrıldıktan sonra elde ettiği başarılarla Türkiye’de "aile şirketi" algısını değiştiren isim olmuştu.

https://p.dw.com/p/3xphx
Şevket Sabancı
Şevket Sabancı Fotoğraf: DHA

Türkiye iş dünyasının önde gelen şirketlerinden Sabancı Holding'de ikinci kuşağı temsil eden ve daha sonra Esas Holding'i kurarak Türkiye'de "aile şirketi” algısını değiştiren isim olan Şevket Sabancı, 85 yaşında tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti.

Kayseri’nin Akçakaya köyünden çıkıp Türkiye'de "zenginlik” deyince ilk akla gelen ailelerden biri haline gelen Sabancı ailesinin yaşayan en büyük ferdi olan Şevket Sabancı, 1936 yılında Kayseri’de doğdu. Baba Hacı Ömer Sabancıoğlu ile anne Sadıka Sabancı’nın dünyaya gelen 6 çocuğundan dördüncüsü olan Şevket Sabancı, yıllar içinde tekstil, gıda, finans ve çimento gibi alanlarda Türkiye'nin lider sanayi kuruluşlarından biri haline gelen Sabancı Holding’in başarısında Sakıp Sabancı ile birlikte adı en çok anılan kişi oldu.

Sabancı Holding’in efsanevi Yönetim Kurulu Başkanı ve Türkiye'nin belki de en sevilen zengini olarak kabul edilen Sakıp Sabancı, otobiyografik kitabı “Hayatım” da Şevket Sabancı’yı “Çocukken evimizin neşesiydi” sözleri ile tanımlıyordu. Yükseköğrenimini İngiltere'deki Manchester Üniversitesi'nde tekstil mühendisi olarak tamamlayan Şevket Sabancı, Sabancı Holding’i yurtdışında temsil eden isimdi. Ayrıca holdingin tekstil alanındaki başarılarında en önemli paya sahipti. Uzun yıllar Sabancı Holding’te başkan vekilliği görevini yürüten Şevket Sabancı, Ali Sabancı, Emine Sabancı Kamışlı ve Sadıka Sabancı’nın da babalarıydı.

Çocukları ile ayrılıp kendi işini kurdu

9 Ocak 1996’da İstanbul 4. Levent’teki Sabancı Center’a gerçekleştirilen suikast saldırısı sonucunda Sabancı Holding Yönetim Kurulu Üyesi Özdemir Sabancı ile Toyotasa Genel Müdürü Haluk Görgün ve sekreter Nilgün Hasefe'nin katledilmesi, Sabancı ailesi üzerinde derin bir şok yarattı. Yaklaşık 2,5 yıl sonra, 26 Haziran 1998’de 6 kardeşli Sabancı ailesinin en büyüğü olan Hacı Sabancı’nın 63 yaşında akciğer kanseri sonucu vefatı sonrasında ise kardeşlerin Sabancı Holding’den ayrılış süreçleri başladı. Şevket Sabancı, 2000 yılında Sabancı Holding’deki hisselerini satarak oğlu Ali Sabancı ve kızı Emine Sabancı Kamışlı ile birlikte Esas Holding’i kurdu. 10 yılda 6 milyar TL ciroya ulaşarak büyük başarı kazanan Esas Holding, havacılık, gıda, perakende, gayrimenkul, eğlence ve sağlık sektörlerinde faaliyet gösteriyor. Özellikle Şevket Sabancı’nın oğlu Ali Sabancı’nın başında olduğu Pegasus Havayolları ile Türk sivil havacılık sektöründe yeni bir sayfa açıldı. Bir “aile fonu” olarak tanımlanan Esas Holding, İstanbul ve Londra’daki ofisleriyle özel sermaye, gayrimenkul, girişim sermayesi ve sermaye piyasası araçları gibi farklı alanlarda faaliyet göstermeye devam ediyor.

"Ben çocuklarıma güveniyordum”

Sakıp Sabancı’nın 2004 yılındaki vefatı sonrasında Özdemir ve Hacı Sabancı aileleri de Sabancı Holding ile yollarını ayırma kararı verdi. Şevket Sabancı, kendisi ile başlayan bu ayrılıklardan yıllar sonra, 2016 yılında Gazeteci Serpil Yılmaz’a yaptığı bir açıklamada, şunları söylemişti:

“Dünyada yapılan araştırmalara göre şirketler en büyük krizi 3'üncü kuşakta yaşıyor. Rothschild Ailesi’ni inceledim; 5 kardeş ayrılıp kendi işlerini kurdular. Aile fertleri şirkette çok olunca; kim arabasını değiştirdi, kim tatile gitti hepsi laf olur. Kendi işlerini kurup istedikleri gibi para harcasınlar... Sabancı Holding’de Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı’ydım, baktım ki şirkette 3’üncü kuşak yönetici sayısı 13 olmuş. Çok fazla, 5'e inmesi gerektiğini savundum. 5 kardeşin her birinin, bir çocuğunun yönetime girmesini önerdim. Aslında 6 kardeşiz ama holdingde 5 kardeş çalıştı... Ben çocuklarıma güveniyordum, demek ki onlar çocuklarına benim kadar güvenmedi.”

İngiltere’nin sayılı zenginlerinden oldu

Şevket Sabancı, 2020 yılında 650 milyon dolarlık serveti ile Forbes Türkiye'nin "En Zengin 100” listesinde 49. sırada yer alıyordu. Kurucusu olduğu Esas Holding, İngiltere’deki yatırımları ile Şevket Sabancı’yı İngiltere’nin de en zenginleri arasında sokmuştu. Sabancı, İngiliz Sunday Times’ın 2011’de yayımladığı zenginler listesinde 650 milyon sterlin’lik servetiyle 114’üncü sırada yer almıştı. Sabancı’nın ismi 2017’de dünya genelindeki off-shore yatırımları mercek altına alan “Paradise Papers” belgelerinde de geçmişti. Belgelerde Şevket Sabancı ve ailesinin İngiltere’de satın aldığı 2 AVM ile ilgili bilgilere yer verilmiş, ancak Şevket Sabancı bu konuya ilişkin bir açıklamada bulunmamıştı.

2020’de koltuğunu oğluna devretmişti

1 Ocak 2020 tarihinde Esas Holding Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini oğlu Ali Sabancı’ya devreden Şevket Sabancı, zaman içinde hayata geçirdiği sosyal sorumluluk projeleri ile de pek çok toplumsal soruna dönük çözümler üretilmesine ön ayak oldu. Bunlardan en önemlisi 2015 yılında kurulan “Esas Sosyal” oldu. Bu platform, 2016-2020 yılları arasında 20 milyon TL bütçeyle Türkiye'deki işsiz üniversite mezunlarının önünü açmak için faaliyetlerde bulundu. Ayrıca Bodrum’da yaptırıp belediyeye devrettiği Şevket Sabancı Kültür ve Sanat Merkezi de bölgenin önemli etkinlik alanlarından biri olarak 2011 yılından beri faaliyetlerini sürdürüyor.

Aram Ekin Duran

© Deutsche Welle Türkçe