Yoksul ülkeler, çocuk çalıştırıyor

Taş ocaklarında, deri atölyelerinde ve halı tezgahlarının başında artan bir oranda çocuk işçiler görülüyor artık.

Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) raporunda özellikle az gelişmiş ülkelerde çocuk işçi sayısının yüksek olduğu belirtiliyor. Uzmanlar bu çocukların, gerekli mesleki eğitimi almadığı ve iş makinaları da yetişkinlere göre tasarlandığı için hayati tehlike altında olduğuna dikkat çekiyor.

Çocuklar sokaklarda da çalışmaya zorlanıyor. Sokaklarda dilenen, gasp ve fuhuşa karışan çocukların sayısı artıyor. Raporda, çocukların çeteler tarafından bu tip işlere zorlandığı anlatılıyor.

Uzmanlara göre çocukların iş hayatında yer alması skandal. Hem yeterli ücreti almıyorlar hem de çocuklukları da istismar ediliyor. Yetişkinlerle aynı koşullarda çalışmaya zorlanmaları beden ve ruh sağlıklarını bozuyor.

Çocuk istihdamının nedenlerinin başında azgelişmiş ülkelerin içinde bulunduğu ekonomik kriz ve ekonomik rekabet yer alıyor. Uzmanlar, ”çocuk istihdamı fakirliğin bir sonucudur” tespitinde bulunuyor.

Dünyadaki birçok ülkede çocukların çalıştırılması yasak. Ancak ucuz iş gücü ve sigorta primlerinin olmayışı maliyetleri düşürüyor. Bu nedenle çocuklar yasadışı olarak çalışmaya devam ediyor.

Bunun önüne geçmek uluslararası örgütler pek çok adım attı. Örneğin Birleşmiş Milletler, 1959 yılında Çocuk Hakları Bildirgesi’ni yayınladı. Böylece, iş hayatında çocuk istismarı konusunda evrensel kuralları açıkladı.

Bildirgede hiçbir çocuğun çalışmaya zorlanamayacağı belirtiliyor. ILO, ”Çalışma hayatı için asgari sınır 12 yaştır” diyor. Bu yaşın altındaki çocukların çalıştırılmasının ise kesinlikle yasaklanması gerektiği vurgulanıyor.

Üçüncü Dünya ülkeleri için yüksek işsizlik oranı normal... İşsizlik nedeniyle çalışanların, sigorta gibi yasal hakları bulunmuyor. Bu şartlarda birçok aile için çocukların çalışması aile ekonomisine kaynak sağlıyor. Hatta bazı ailelerde geçimi sadece çocuklar sağlıyor. Ama diğer taraftan çocukların iş hayatına girmesi, yetişkinlerin işsiz kalmasına neden oluyor.

Gelişmiş ülkelerin tarihine bakıldığında mesleki eğitimin uzun vadede ülke ekonomisine katkı sağladığı ortaya çıkıyor. Yani, ekonomik refah açısından çocukların fabrikalarda değil, okul sıralarında olması gerekiyor.