Yedi Avrupa ülkesine CIA suçlaması
14 Haziran 2006Uluslararası Af Örgütü, dördü Avrupa Birliği üyesi olmak üzere yedi Avrupa ülkesinin, Amerikan Merkezi Haberalma Teşkilatı CIA’ye işbirliği yaptığı suçlamasında bulundu. Bu ülkelerin CIA’in Avrupa’daki gizli uçuşlarına yasadışı destek verdiğini öne süren örgüt, bu konunun yarın yapılacak AB devlet ve hükümet başkanları zirvesinde ele alınmasını istedi.
CIA’in Avrupa’daki gizli faaliyetlerine ilişkin raporunu kamuoyuna duyuran Uluslararası Af Örgütü, CIA’in yasadışı uçuşlarında işbirliğine giden ülkelerin İngiltere, Almanya, İtalya, İsviçre, Makedonya, Bosna - Hersek ve Türkiye olduğunu iddia etti.
İşbirliği farklı şekillerde
Raporda altı gizli uçuştan sorumlu tutulan bu ülkelerin uluslararası hukuku ihlal ettikleri konusunda çok az şüphe olduğu belirtiliyor. Havaalanlarını ve hava sahasını açmak, tutuklayıp ya da kaçırıp CIA’e teslim etmek gibi farklı şekillerde yasadışı faaliyetlere katılan bu ülkelerin uluslararası hukuk kurallarına karşı sorumlu olduğuna da dikkat çekiliyor.
Yasal prosedür işletilmeden uçaklarla farklı ülkelere nakledilen kişilerin işkence ve kötü muameleye maruz kaldıkları vurgulanan raporda, Avrupa Konseyi adına CIA’ye ilişkin iddiaları araştıran İsviçreli senatör Dick Marty’nin de geçen hafta açıkladığı raporun Af Örgütü’nün iddialarını desteklediği belirtildi.
AB liderlerine çağrı
Af Örgütü, AB devlet ve hükümet başkanlarının da Perşembe ve Cuma günü bir araya gelecekleri zirvede bu konuyu gündeme almaları çağrısında da bulundu. Zirvenin, Avrupa’daki gizli uçuşların sonlandırılması için bir fırsat olabileceğine dikkat çeken örgüt, Avrupa’nın kendisini insan haklarının öncüsü olarak tanımladığını da anımsattı ve AB’nin ulusal ve yabancı istihbarat teşkilatlarının hareketlerini kontrol eden yeni düzenlemeler geliştirmesi önerisinde bulundu.
Avrupa Konseyi’nde CIA’in gizli uçuşlarına ilişkin raporunu geçtiğimiz hafta sunan İsviçreli senatör Dick Marty, 14 Avrupa ülkesinin CIA’yle işbirliğine gittiği ya da yasadışı faaliyetlerine göz yumduğunu iddia etmişti. CIA’in yasadışı faaliyetlerinde bu ülkelerin işbirliği yaptığının açık olduğu kaydedilen 67 sayfalık raporda, CIA’in “küresel örümcek ağı“ kurduğu görüşü savunulmuştu.