161110 Obama Karsai

Âdeta yılan hikâyesine dönen Afganistan'daki Amerikan birliklerinin çekilmesiyle ilgili tartışmalar, Washington-Kâbil hattında iplerin zaman zaman gerilmesine neden oluyor. ABD, kademeli olarak çekilmekten yana tavır koyarken, Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai, bu sürecin çok yavaş işlemesinden şikayet ediyor. Konu, cuma günü Lizbon'da başlayacak iki günlük NATO Zirvesi'nin de en önemli gündem maddelerinden biri olacak. ABD Başkanı Baracak Obama, zirve öncesi yaptığı açıklamada, Washington'un yeni Afganistan stratejisine dair bazı ipuçları verdi.

Obama, "Afganistan ordusunu, merkezî ve yerel yönetimleri, ülkenin geleceği açısından gerçekten sorumluluk alabilecek şeklide çok daha güçlü bir hâle getirmeliyiz" şeklinde konuştu.

ABD Başkanı Barack Obama, bu sözleriyle hem ortamı biraz olsun yumuşatmaya hem de Washington yönetiminin Afganistan'da izleyeceği yeni stratejiye açıklık getirmeye çalıştı. Obama'nın sözlerini tersten okuyunca, çekilme için oluşması aranacak temel koşulu şöyle ifade etmek de mümkün: Hem Afgan güvenlik güçleri hem de merkezî ve yerel yönetimleri sorumluluk üstlenecek ve ülkede istikrarı sağlayacak seviyeye ulaşmadan çekilme söz konusu olmayacak.

Karzai: En kısa sürede çekilin!

Obama'yı bu açıklamayı yapmaya iten sebep ise Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karazi'nin Amerikan "Washington Post" gazetesine verdiği mülakattı. Karzai, hem Amerikan birliklerinin Afganistan'dan mümkün olan en kısa sürede çekilmesini talep etti, hem de Afganistan'daki Amerikan birliklerinin komutanı General Petraeus'ın taktiğini sert bir dille eleştirdi. Karzai'nin hedefindeki isim olan Patreaus, Taliban'ın komuta kademesinin gizlendiğinden şüphe edilen mevzilere düzenlenen gece operasyonlarının mucidi.

Karzai'ye göre şu anda karşı karşıya kalınan en ciddi sorun, kurunun yanında yaşın da yandığı bu gece operasyonları. Zira operasyonlarda sadece Taliban militanları değil, sivil halk da can veriyor. Afganistan Devlet Başkanı, bu operasyonların derhal durdurulmasını istedi.

Generel David Petraeus, Hamid Karzai'nin bu sözlerini büyük bir hayret ve kızgınlıkla karşıladı. Amerikan haberi kanalı CNN'e konuşan Petraeus, bu eleştirilerin Afganistan'daki NATO misyonun tamamına büyük zarar verdiğini savundu. Amerikalı general, Taliban'ın patlayıcı madde depoları ve sığınaklarının hedef alındığı gece operasyonlarının son derece tatminkâr sonuçları olduğunu, ölü ya da sağ olarak ele geçirilen Taliban militanlarının sayısında tam 6 kat artış kaydedildiğini söyledi.

Clinton'dan Petraeus'a destek

ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton da General Petraeus'a destek çıktı."Bunun Amerikan birlikleri açısından zorlu bir savaş olduğunu teslim etmeliyiz" diye konuşan Hillary Clinton, aynı zamanda son derece başarılı bir mücadele sergilendiğini, zira gece yapılan özel operasyonların, Taliban'ın yönetici kadrosuna büyük zarar verdiğini söyledi. ABD Dışişleri Bakanı, Amerikan özel birliklerinin yaptığı operasyonların Afgan hükümetinin bilgisi dâhilinde gerçekleştiğini hatırlattı.

Amerika'nın başına buyruk hareket etmesi diye bir durumun söz konusu olmadığının altını çizen Clinton, operasyonlarda çok sayıda Afgan askerinin de görev yaptığını kaydetti. Sivil can kayıpları nedeniyle Karzai'nin duyduğu endişeleri paylaştıklarını da ifade eden Hillary Clinton, yine de operasyonlardan vazgeçemeyeceklerini söyledi ve ekledi: "Somut gizli istihbarat bilgilerine dayanan bu özel operasyonlar, Taliban'la mücadeledeki en önemli silahımız."

2014 ne kadar gerçekçi?

Washington ile Kâbil arasında en azından bir noktada mutabakat sağlanmış durumda: NATO'nun Afganistan'daki askerî misyonunun 2014 yılında sona ermesi hedefleniyor. Hatta Taliban tehtidinin fazla olmadığı bölgelerde güvenliği sağlama görevi gelecek yıldan itbaren Afgan güvenlik güçlerine devredilecek. Hillary Clinton da bunu doğruladı.

ABD Başkanlık seçimlerinin yapılacağı 2012 yılında ise Amerikan askerlerinin, en tehlikeli cepheler olan güney ve doğu bölgelerindeki Afgan vilayetlerinden çekilmesi öngörülüyor. Elbette bunun da önemli önkoşulu, o tarihe kadar Taliban'ın direncinin bariz bir şekilde kırılması ve Afgan güvenlik güçlerinin, asayişi sağlama görevini tek başına üstlenebilecek seviyeye ulaşması.

Amerikan Savunma Bakanlığı Pentagon'daki kimi Afganistan uzmanı ise bu planı pek gerçekçi bulmuyor. Buna göre Amerikan birlikleri, NATO'nun Hindikuş misyonu bittikten sonra da bölgedeki varlığını daha uzunca bir süre devam ettirmak zorunda kalabilir.

© Deutsche Welle Türkçe

Ralph Sina / Murat Çelikkafa

Editör: Ahmet Günaltay