Türkiye'ye insan hakları eleştirisi

Federal Alman Hükümeti’nin yayımladığı 2008 İnsan Hakları Raporu'nda, Türkiye’nin AB tam üyelik süreci çerçevesinde hayata geçirdiği reformların ülkedeki insan hakları durumunu iyileştirdiği, ancak özellikle din, düşünce ve ifade özgürlüğü ile azınlık hakları konusunda giderilmesi gereken eksiklikler olduğu vurgulandı.

Alman Hükümeti’nin Federal Meclis’e sunduğu 192 sayfalık raporda Türkiye’deki insan hakları durumuna da yer verildi ve Berlin hükümetinin bu konudaki yaklaşımının altı çizildi. Raporun Türkiye ile ilgili kısmı, AB Komisyonu’nun Ankara ile yürüttüğü tam üyelik müzakereleri kapsamında 6 Ekim 2007’de yayımladığı son “ilerleme raporu” hatırlatılarak başlıyor. Alman hükümetinin raporunda, AB Komisyonu’nun 6 Ekim tarihli ilerleme raporunda Türkiye’de reform sürecinde ilerleme kaydedildiği hatırlatılırken, 2007 yılında ülkedeki iç siyasi zorluklara da dikkat çekildiği belirtiliyor.

AB Komisyonu’nun raporunda özellikle TCK’nın 301. Maddesinin düşünce ve ifade özgürlüğünü kısıtladığı belirtilirken, düzenlemenin Türkiye’nin, Avrupa’nın bu konudaki standardına henüz ulaşamayarak bu konudaki güvenceyi de sağlamadığına dikkat çekiliyor. Berlin’in, AB Komisyonu’nun son ilerleme raporuna “Türkiye ile ‘Yargı ve Temel Haklar’ alanında başlatılacak 23'üncü müzakere başlığının açılmasından önce ülkedeki insan hakları durumunda mevcut olan eksikliklerin iyileştirilmesi için yapılacak değişikliklerin esas alındığı” hatırlatılan raporda ayrıca Türkiye’de işkence ve kötü muameleye ilişkin vakalarda da azalma olduğuna değiniliyor. Ancak işkence ve kötü muamelede bulunanların yakalanması ve yargılanması sürecinde eksiklikler bulunduğu vurgulanıyor.

“Azınlıklara hukuki statü kazandırılması gerekiyor”

İnsan hakları raporunda ayrıca “AB Komisyonu’nun son ilerleme raporunda Türkiye’de azınlık hakları alanında ilerleme kaydedilmediği” de belirtiliyor. Dini azınlıkların hâlihazırda hukuki bir statüye kavuşturulmadığına da yer veriliyor. Türkiye’de bu alanda AB standartlarının yakalanabilmesi ve tüm dini azınlıkların Avrupa’daki gibi bir hukuki statüye kavuşturulması için kapsamlı yasal düzenlemelerin yapılması gerektiği de hatırlatılıyor.

Alman Hükümeti’nin 2008 yılı İnsan Hakları Raporu’nda, AB Komisyonu’nun Türkiye’ye yönelik gözden geçirilmiş 2007 yılı katılım ortaklığı belgesinde, Türkiye’deki insan hakları alanında tüm mevcut eksikliklerin altının çizildiği ve Berlin hükümetinin de AB’nin bu konudaki tespitlerini desteklediği belirtiliyor. Ayrıca AB Komisyonu'nun bundan sonra hazırlayacağı ilerleme raporlarının da Türkiye’deki insan hakları durumundaki iyileştirme adımlarına katkı sağlayacağı vurgulanıyor.

Berlin: İnsan hakları önemli bir konu

Federal Hükümetin yayımladığı İnsan Hakları Raporu'nun Türkiye ile ilgili kısmının bitiş bölümündeyse, Berlin Hükümeti’nin Ankara yönetimiyle ilişkilerde şimdiye kadar olduğu gibi bundan böyle de insan hakları konusunda iyileştirilmeye gidilmesi için çaba harcayacağı belirtiliyor. Rapor, “Alman hükümeti özelikle düşünce ve ifade özgürlüğü ile azınlık ve inanç özgürlüğü konusunda iyileştirmelerin sağlanmasına önem vermektedir” ifadesiyle son buluyor.