"Tecavüzcüye hadım" uygulamasına tepki

30 yıl öncesine kadar pek çok Avrupa ülkesinde kabul gören “cinsel suç işleyen erkekleri hadım etme” uygulaması daha sonra kaldırılmıştı. Ancak uygulamanın güvenliği ve kişi üzerindeki etkileri uzun süredir tartışılıyor.

Avrupa Konseyi İşkenceyi Önleme Komitesi, yayınladığı bir raporla seks suçlularının hadım edilmesi işleminin durdurulmasını istedi. Raporda söz konusu olan ülke ise AB Dönem Başkanı Çek Cumhuriyeti idi. Daha önce Avrupa’nın pek çok ülkesinde kabul gören hadım etme operasyonları, sonra kaldırılmış ancak Çek Cumhuriyeti’nde seks suçlularının tedavisinde kullanılmaya devam edilmişti. Yapılan işlem ile erkeğin erbezleri çıkarılıyor ve cinsel arzularının ortadan kaldırılması için erkeklik hormonunun salgılanmasının önlenmesi hedefleniyor. Avrupa Konseyi adına soruşturmayı yürüten Slovenyalı savcı Ales Butala, Deutsche Welle Türkçe Servisi’nden Başak Sezen’e verdiği özel röportajında, ameliyatın Avrupa’daki kullanımı hakkında şu bilgileri verdi:

“30 yıl öncesine kadar hadım edilme işlemi pek çok Avrupa ülkesinde kabul edilen bir uygulamaydı. Fakat etik nedenler ve uygulama hakkındaki şüpheler nedeniyle bu uygulama kaldırıldı. Şu anda başka herhangi bir Avrupa ülkesinde hadım etme işleminin uygulandığı konusunda bir bilgim yok. Çek Cumhuriyeti, sanırım, seks suçlularının tedavisinde hadım edilme uygulamasını kullanmaya devam eden tek ülke.”

Polonya'da ise Aralık ayında pedofillerin ve ensest ilişkiye girenlerin kimyasal ilaçlarla hadım edilmesi için bir yasa tasarısı hazırlanmıştı. Bu uygulamada, erkeklere hormonlarının üremesini engelleyen ilaçlar veriliyor.

Avrupa Konseyi uygulamadan rahatsız

Avrupa Konseyi'nin raporu, Mart ayında iki Çek psikiyatri kliniği ve iki Çek hapishanesinin ziyaret edilmesinin ardından hazırlandı. Uygulamanın haysiyet kırıcı muamelelere kadar vardığı tespit edildi. Savcı Butala, bu işlemin tıbbi bir gereklilik olmadığını belirtiyor. “Avrupa Konseyi İşkenceyi Önleme Komitesi, bu uygulamanın sakat bırakan ve geri alınamaz bir uygulama olduğunu düşünüyor” diyen Savcı Butala, “Seks suçlularının tedavisinde tıbbi bir gereklilik olarak değerlendirilemez. Yapılan işlem, kişinin üreme kabiliyetini engelliyor ve ciddi fiziksel ve ruhsal sonuçları var. Ve Avrupa Konseyi İşkenceyi Önleme Komitesi’ne göre bu uygulama seks suçluları için haysiyet kırıcı muamelelere kadar varıyor. İşte bu nedenle biz raporda, Çek Cumhuriyeti’ne seks suçlularının tedavisinde hadım edilme işlemine bir an önce son vermesi çağrısında bulunduk” şeklinde konuştu.

10 yılda 94 kişi hadım edildi

Bir diğer eleştiri konusu da, işlemin, yan etkileri konusunda uyarıda bulunulmadan ve suçlunun rızası alınmadan gerçekleştirilmesi. Komitenin raporunda, suçluların işlemi kabul etmedikleri takdirde ömür boyu hapis cezası almaktan korktukları belirtiliyor. Savcı, Çek Cumhuriyeti’ndeki uygulamalar hakkında “Çek Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre, son 10 yılda 94 kişi hadım ameliyatı geçirdi” diyor.

Butala, Çek Cumhuriyeti’nden şu ana kadar uygulamanın kaldırılacağı yönünde bir tepki gelmediğini de açıklarken, “Avrupa Konseyi İşkenceyi Önleme Komitesi, Çek Cumhuriyeti’ne seks suçlularının tedavisinde hadım etme uygulamasının kullanımının bir an önce durdurulmasını tavsiye etti. Çek Cumhuriyeti’nin şu ana kadar verdiği tepkilere bakacak olursak bu tavsiyeyi uygulamayacaklar gibi görünüyor. Fakat tabii ki hala diyalog ve görüş alışverişi fırsatımız var” şeklinde konuştu.