Türkmenistan’da iktidar mücadelesi başlıyor
26 Aralık 2006Devlet Başkanı Saparmurat Niyazov Türkmenbaşı'nın ölümünden sonra Türkmenistan’da seçim süreci başladı ve 2500 üyeli Halk Maslahatı, devlet başkanlığı seçiminin 11 Şubatta yapılmasını kararlaştırdı. Devlet başkanlığına geçici olarak vekalet eden Gurbangulu Berdimuhammedov başkanlığında toplanan Maslahat’ın devlet başkanı adayını da belirlemesi bekleniyor.
Seçim tarihinin netleştiği Türkmenistan’da, ülkenin geleceğine ilişkin tartışmalar da alevlenmiş durumda. Niyazov döneminde baskı altında tutulan muhalefet daha fazla söz sahibi olmak isterken, sürgündeki muhalifler de geri dönüş hazırlığında. Yeni politik sürece katılmak isteyen muhaliflerin bu konuda kararlı olduğu gözleniyor. Zira yurtdışındaki Türkmen muhalefeti, ülkede demokratik reformların başlatılmaması durumunda Niyazov’un yerine seçilecek yeni devlet başkanını devirme tehdidinde bulunuyor.
Devrim tehdidi
Ukrayna’daki sürgünde bulunan Vatan Partisi’nin lideri Hudayberdi Orazov, Gürcistan ve Ukrayna örneklerine işaret ederek “Bu rejim, Türkmenistan’ın demokratik olarak gelişmesine izin vermezse, muhalefet doğal olarak çalışmalarını yoğunlaştıracak ve rejimin devrilmesini sağlayacaktır" dedi.
Diğer bir muhalif, Türkmenistan’ın eski Ankara Büyükelçisi Nurmuhammed Hanamov da üç önemli Türkmen muhalefet grubunun devlet başkanlığı için ortak bir aday ortaya çıkaracağını, bu adayın adının daha sonra açıklanacağını belirtti. Hanamov, "muhalefet olarak bir karar aldıklarını ve ortak bir aday çıkaracaklarını" söyledi.
Muhalefet grubunun üçüncü ayağı Cumhuriyetçi Parti’nin lideri Şeyk Muradov ise Türmenistan’daki rejimin devam edemeyeceğini vurguluyor. Muradov, “Devlet Başkanı Saparmurat Niyazov’un ölümünden sonra Türkmenistan’da diktatoryal rejimin devam etmesi kesinlikle mümkün değil. Biz, muhalefetin ülkeye girişinin sağlanması ve politik sürece katılmaları için doğru bir zaman olduğunu düşünüyoruz“ diyor.
Adaylara ilişkin tahminler
Seçim sürecinin sancılı geçeceğine işaret eden gözlemcilerin, devlet başkanı adaylarına ilişkin bazı tahminleri var. Gözlemciler, iktidar adaylarının Gurbangulu Berdimuhammedov ya da Niyazov’un yakın koruması Akmurat Recepov olabileceğini, muhalefetin ise sürgündeki Hudayberdi Orazov’u ortak aday olarak seçebileceklerini belirtiyor.
Ülke içinde gerginlikler ve spekülasyonlar da şimdiden başladı. Muhalefet Halk Maslahatı’nın toplantısından önce Savunma Bakanı Agageldi Mamedgeldiyev ve 120 kişinin tutuklandığını öne sürdü. Ancak daha sonra Savunma Bakanı’nın toplantıya katıldığı ve Prezidyum üyesi seçildiği duyuruldu. Diğer 120 kişinin akıbeti ise bilinmiyor.