1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Türkmenbaşı Niyazov öldü

Ajanslar21 Aralık 2006

Türkmenistan, 21 yıllık Devlet Başkanı Niyazov’un ani ölümünün şokunu yaşıyor. Türkmen kaynakları, 66 yaşındaki Niyazov'un, geçirdiği kalp krizi sonucu sabaha karşı hayatını kaybettiğini bildirdi. Türkmenbaşı için cenaze töreni 24 Aralık’ta düzenlenecek.

https://p.dw.com/p/AZZy
Niyazov'un ölümünün ardından, cenaze töreninin yapılacağı güne kadar ülkede yas ilan edildi.
Niyazov'un ölümünün ardından, cenaze töreninin yapılacağı güne kadar ülkede yas ilan edildi.Fotoğraf: AP

Türkmenistan Devlet Başkanı Saparmurat Niyazov geçiridiği kalp krizi sonucu hayata veda etti. Türkmenbaşı'nın vefatıyla ilgili detaylı açıklama, bu sabah yerel saatle 11.00'de televizyon aracılığıyla halka duyuruldu. Duyuruda, Türkmenbaşı'nın yerel saatle 01.10'da öldüğü kaydedildi. Türkmen devlet televizyonundan okunan açıklamada ayrıca "Devletin, ömür boyu liderleri Saparmurat Niyazov Türkmenbaşı'nın siyasetini içte ve dışta aynen sürdüreceğini" bildirdi, Türkmenistan'ın uluslararası yükümlülüklerine ve ikili anlaşmalara saygı göstereceği belirtildi.

Türkmenbaşı 24 Aralık Pazar günü başkent Akşabat’ta toprağa verilecek. Cenaze töreni, Devlet Başkan Yardımcısı ve Sağlık Bakanı Gurbangeldi Berdimuhammetov başkanlığında kurulacak bir komisyon tarafından düzenlenecek. Ülkede cenaze töreninin yapılacağı güne kadar yas ilan edildi. 1940 doğumlu Türkmenbaşı'nın ölümü nedeniyle ülke çapında bütün bayraklar yarıya indirildi. Devlet Başkanı Türkmenbaşı toprağa verilene kadar, Türkmenlerin, adetleri gereği, yemekler vereceği ve sadakalar dağıtacağı belirtiliyor.

Saparmurat Niyazov'un kalp ya da şeker hastası olabileceği konuşuluyordu. Nitekim Niyazov’un kalbindeki bir rahatsızlık nedeniyle ilaç kullandığı ve 1997 yılında Almanya'da kalp ameliyatı olduğu biliniyordu.

Ömür boyu eksantrik lider

Niyazov, 1940 yılında bir işçi ailesinin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babasını 2. Dünya Savaşı'nda, ailesinin diğer üyelerini de 1948 yılında meydana gelen Aşkabat depreminde kaybeden Türkmenbaşı, önceleri bir yetimhanede sonra da uzaktan akrabalarının yanında büyüdü. Leningrad Teknik Üniversitesi'nden enerji mühendisi unvanıyla mezun olan Türkmenbaşı, Aşkabat yakınlarındaki Bezmein enerji tesislerinde çalıştı. Komünist Partisi üyesi olan Türkmenbaşı 1985'te Türkmenistan Milletvekilleri Konseyi Başkanlığı'na atandı. Daha sonra Türkmen Komünist Partisi Merkez Komite Birinci Sekreterliği'ne getirildi.

1991 yılında devlet başkanlığı koltuğuna oturdu. İki defa üst üste devlet başkanlığına, 1999’da da Türkmen ileri gelenleri tarafından “ömür boyu devlet başkanı” seçilen Niyazov, kendine "bütün Türkmenlerin lideri" anlamına gelen Türkmenbaşı adını verdi. Eksantrik lider bu yılın başında halkına, 2030'a kadar doğal gaz ve elektriği ücretsiz vermeye başlayacağını duyurdu. Yedi adet kitap yazan, hiçbir muhalife müsahama göstermeyen kişiliğiyle tanınan Türkmenbaşı'nın ülke çapında binlerce portresi ve heykeli bulunuyor. Türkmenbaşı, ismini limanlara, çiftliklere, askeri birlikler ve hatta bir meteora bile vermesiyle ün saldı.

Türkmenistan, dünya doğal gaz rezervlerinin yüzde 5’ine sahip olmasına rağmen, eski Soyvetler Birliği’nin en fakir ülkelerinden biri. Ayrıca Türkmenistan’ın insan hakları sicili de parlak değil.