"Türkiye ile yeni bir sayfa açtık"

ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, Washington’a dönmeden önceki son durağı olan Lüksemburg’da, aralarında DW Türkçe Servisi’nin de bulunduğu sekiz basın organına, toplam dokuz başkenti kapsayan yedi günlük resmi gezisini değerlendirdi. Rice, bu görüşmede ağırlıklı olarak İran, Irak, Kıbrıs, Kuzey Kore, Çin gibi kritik konular üzerine odaklandı.

Rice’in verdiği temel mesaj ise artık diplomasi döneminin başladığı ve her konuda aynı görüşün paylaşılamayabileceği idi. Satır aralarında, Amerika’nın ortaklarını bundan sonra çok daha önemseyeceği mesajını veren Rice, tavırlarıyla gezisinin başlangıcına oranla çok daha kendiden emin bir hava çizdi. Sorulara verdiği yanıtlarda da oldukça uzlaşmacı bir tavır ortaya koydu.

"Türkiye’nin kaygılarını anlıyoruz"

Özellikle Türkiye ve ağırlıklı olarak Avrupa ile ilişkilerden bahseden Rice, “yeni bir sayfa açmaktan” söz etti. Rice, “Türkiye ile aramızda aramızda, bazı ülkelerle olduğu gibi Irak konusunda farklılıklar yaşandı. Ama biz yeni bir sayfa açtığımıza inanıyorum. Umarım Türkiye de öyle düşünüyordur” dedi.

Türkiye’ye ziyaret amacını, Türk - Amerikan ilişkilerinin ne kadar önemli olduğunun bir kez daha doğrulamak olarak açıklayan Rice, “Türkiye’nin Irak’ın geleceği ile ilgili kaygılarını çok iyi anlıyoruz ve toprak bütünlüğü olan bütün azınlıkların temsil edildiği, saygı gösterildiği ve terörizmin tehlikesinin bulunmadığı bir Irak için güvencede bulunuyoruz” diye konuştu.

" Kerkük bütün Iraklılar’a ait"

“Bazı çevrelerde, Türkiye’nin, Kerkük’e askeri müdahalede bulunabileceği konuşuluyor. Bunu bir olasılık olarak görüyor musunuz?” sorusuna, Ankara’ya üstü kapalı olarak müdahalenin Irak’ın bütünlüğünü tehlikeye sokacağı mesajını vererek yanıtladı.

Bununla birlikte Kerkük’deki Türkmenler’in haklarına saygı gösterilmesi gerektiğinin altını çizen Rice, “Kerkuk, bütün Iraklılar’ın şehri olmalı. Ben Iraklılar’ın komşuları ile barış içinde yaşayan bir Irak’ı, Irak’ın topraklarından terörizm tehlikesinin yaşanmadığı bir Irak’ı oluşturma zorunlulukları olduğunu kavradıklarının düşünüyorum” diye konuştu.

Rice, ABD’nin terör örgütleri listesine aldığı PKK ile mücadele konusunda hassas davrandığını, bu konuda Türkiye, ABD ve Irak arasındaki üçlü güvenlik mekanizmasının tekrar canlandırılmasının konusunun gündeme getirildiğini belirtti.

"Kuzey Kıbrıslılar’a uygulanan izolasyon kalkmalı"

Rice’ın, Kıbrıs konusundaki mesajı ise Washington’un şimdilik Kıbrıs’ta kararsız tavrandığını gözler önüne seriyor. Bir taraftan Amerika’nın Kuzey Kıbrıs’ın maruz kaldığı izolasyona son vermek istediğinden bahsetti, diğer taraftan “çok taraflı zorunluluklarımız var” diyerek bunu Birleşmiş Milletler’e kabul ettiremeyeceğini ima etmiş oldu. Bu konuda Rice şu ifadeleri kullandı:

“Amerika, Annan planının kabul edilmemesinden dolayı hayal kırıklığına uğradı. Kuzey Kıbrıslı Türkler’e uygulanan izolasyonun kaldırılması yönünde çalışılması gerekiyor. Bununla birlikte, başka açılımlar aranırken, bizim ‘çok taraflı zorunluluklarımız olduğu da gözden çıkarılmasın. Ancak, Ada’da birleşme gerçekleşmeden Kıbrıs, Avrupa Birliği’ne girdi diye de Kıbrıslı Türkler’i izole olarak kalmalarını istemiyoruz.”

"Tehdide diplomasi ile cevap vereceğiz"

Rice, “Diplomasi devrine girdik” sözlerine birkaç kere tekrar etti, ama İran, Kuzey Kore’yi de oluşturdukları nükleer tehdit konusunda uyarmaktan da geri kalmadı. İran’ın uluslararası zorunluluklarını yerine getirmesini bir aciliyet olarak değerlendirdi. Ancak İran’ın zorunluklularına uymaması durumunda ülkeyi BM Güvenlik Konseyi’ne havale edeceklerini söyledi. Kuzey Kore konusunda ise Amerikalılar’ın diplomatik girişiminin sonuç vereceğinden emin olduğunu belirtti.