Sırbistan’a ekonomik ilgi

Sırbistan Başbakanı Voyislav Koştunitsa, Kosova ihtilafında Rusya’nın kendilerini neden desteklediğinin önemli olmadığını söylüyor. Koştunitsa’nın ‘Rusya gibi dostum varken sırtım yere gelmez’ demesini, ekonomist Miomir Brkiç şöyle değerlendiriyor:

“Sırbistan’ın siyasi ve ekonomik bakımdan Rusya’ya yöneldiğini gözlemliyoruz. Koştunitsa başbakan olduğundan beri bu stratejik yönlenmeyi teşvik ediyor. Kosova anlaşmazlığının daha tırmanma aşamasına gelmediği 2005 yılında da Rusya’ya işbirliğini arttırmayı önermişti.”

“Din kardeşi“

Uzun bir geçmişe sahip olan Sırp- Rus dostluğu Yugoslavya’nın parçalanmaya başladığı 1990’larda yeniden canlandırılmış, bunda da Sırbistan’ın soyutlanmış olması önemli rol oynamıştı. Bütün dünyanın kendilerinden nefret ettiği duygusuna kapılan Sırplar ortodoks din kardeşlerinden teselli bulmuşlardı. Rusya’nın, 1999’daki NATO hava harekatını önleyememesi Sırplar’ı hayal kırıklığına uğrratmış, 2000 yılındaki seçimle kurulan ilk demokratik hükümet Batı’yya yönelmişti. Sırbistan pazarlarını Avusturya, Alman ve Amerikan şirketlerine açmış ve Rusya dışlanmıştı. Sırbistan’daki Rus Ticaret Odasının başkanı Andrej Hripunow durumun artık değiştiğini söylüyor:

“Şirketlerimizin Sırbistan’da karşılaştıkları sorunlar çoktan halledildi. İşbirliğinde zaman zaman anlaşmazlık çıkması normaldir. Gelecekte de aynı şeyler olabilir.”

Parlak gelecek beklentisi

Rus şirketlerini geçmişe göre çok daha parlak bir geleceğin beklediği anlaşılıyor. Dev tröstlerden Gazprom Sırbistan petrolcülüğüne yatırım yapmayı ve Voyvodina vilayetinde yeraltı doğalgaz deposu kurmayı planlıyor. Sırbistan’ı Avrupa’ya bağlayacak doğal gaz boru hattı da bu projeler arasında. Rus havayolları şirketi Aeroflot Sırbistan havayolları JAT’ı satın almak istiyor. Ekonomi ve bölgesel kalkınma bakanlığı müsteşarı Jasna Matic işbirliğinin dev boyutlara ulaşabileceği görüşünde.:

Siyaset belirleyici

Matic, “Ekonominin gidişatını siyaset belirler. Sırbistan ile Rusya arasındaki illişkiler geçmişe kıyasla çok yoğun. Bu yakınlaşma daha kapsamlı ekonomik projelerin gerçekleştirilmesini mümkün kılıyor” dedi.

Bu projelerden hangilerinin gerçekleşeceği henüz meçhul. Sırbistan’ın finans piyasalarında batılı kuruluşların avantajlı durumda olmalarına rağmen Rus şirketleri hizmet brranşlarında da Sırbistan’da sağlam yer etmeye çalışıyorlar.