Sudan'da barış görüşmelerinde ilerleme

Sudan, açlık, salgın hastalıklar, iç savaş ve sürgünler nedeniyle Afrika’daki kriz bölgeleri listesinin en başlarında bulunuyor. Ülkede barış ve istikrarın önündeki en büyük engel ise ülkenin kuzeyinde yaşayan Arap - Müslüman topluluk ile ülkenin güneyinde çoğunluğu Hristiyan olan siyah Afrikalılar arasında yaşanan iç savaş. Sudan, geçtiğimiz 21 yıl boyunca hükümet güçleri ile Güney’de özerklik isteyen asiler arasında yaşanan savaşa sahne oldu. Bu savaş, 21 yılda en az 2 milyon insanın ölümüne neden oldu.

Barış görüşmelerine arabuluculuk yapan Kenya hükümetine göre, dün görüşmelerde en önemli engel aşıldı. Kenya’da yürütülen görüşmelerde savaşın sürdüğü Dağlık Nuba, Mavi Nil ve Abbai bölgelerinde güç dağılımı konusunda tarafların uzlaşmaya vardığı ve anlaşma imzalamaya hazır oldukları açıklandı.

Görüşmeler iki yıldır sürüyordu

İki yıldır sürdürülen, sürekli tıkanan ve yeniden başlatılan görüşmelerde ortak bir ordu oluşumu ve gelecekte Sudan’ın güneyinin bağımsızlığı için bir referandum düzenlenmesi konularında zaten uzlaşma sağlanmıştı. Devlet ile dinin ayrılması, zengin petrol kaynaklarının paylaşımı konularında da anlaşma imzalanmıştı.

Kenya Dışişleri Bakanlığı, dün geniş kapsamlı ve kalıcı bir barış anlaşması oluşturulacak koşulların sağlandığını açıkladı. Özellikle ABD, ülkenin zengin petrol kaynaklarını kullanabilmek ve Sudan’ın teröre destek veren ülkeler listesinden çıkarılabilmesi için taraflar üzerinde büyük baskı uygulamıştı. Sudan iç savaşa rağmen yılda yaklaşık iki milyar dolar değerinde 300 bin varil ham petrol üretiyor.

Yardımlar, anlaşma imzalandıktan sonra

Ancak Sudan’ın güneyinde faaliyet gösteren yardım kuruluşları Sudan hükümeti ile asiler arasında varılan çerçeve anlaşmanın halkın durumunu iyileştireceğini tahmin etmiyor. Mali yardımlar ancak barış anlaşması hazırlanıp imzalandıktan sonra serbest bırakılacak. Bölgeye toplam yüzbinlerce milyon dolarlık yeniden imar yardımı akması bekleniyor.

Sudan gerçekten barışa kavuştuğunda ise asıl önemli sorun gündeme gelecek: Komşu ülkelerde ve diğer kıtalarda evlerine dönmek için bekleyen beşyüz binden fazla mülteci. Ülke içindeki mültecilerin sayısının ise 3 ila 4 milyon olduğu tahmin ediliyor.