Sri Lanka’da şiddet tırmandı

Sri Lanka’da şiddetin dozu giderek artıyor. Başkent Colombo’daki dün Pakistan Büyükelçiliği yakınlarında meydana gelen bombalı saldırıda en az sekiz kişi hayatını kaybederken, saldırıyı kimin gerçekleştirdiği henüz bilinmiyor. Ancak Tamil gerillaları üzerinde duruluyor.

Saldırıların en şiddetlisi ise dün ülkenin kuzeyinde yaşandı. Bölgedeki bir kız yurduna düzenlenen hava saldırısında 15 ila 18 yaşları arasında 60’dan fazla kız öğrencinin öldüğü belirtiliyor. Tamil gerillaları saldırıdan hükümeti sorumlu tutarken, Sri Lanka hükümeti iddialara yalanladı. Hükümet kaynakları, Tamillerin yalan söylediğini ve kız yurdunu hedef almaladıklarını belirtiliyor. Ancak olayın ardından hükümet, ülkedeki bütün okulların iki hafta süreyle kapatılmasına karar verdi.

Ateşkes anlaşması yapılmıştı

Sri Lanka’da aslında hükümet güçleri ile ayrılıkçı Tamil gerillaları arasında ateşkes sağlanmıştı. Ülkede atekese uyulup uyulmadığını kontrol eden gözlemci grubundan Ulf Henricsson ateşkesin ne yazık ki kağıt üstünde kaldığını söylüyor. Henricsson, ateşkes anlaşmasının hiçbir etkisinin olmadığını belirtiyor.

Bir tarafta hükümete bağlı birlikler, diğer tarafta ayrılıkçı Tamil gerillalaları ve bunların arasında sıkışıp kalan Sri Lanka halkı… Ülkede son yıllarda böyle bir tablo hakim. Çatışmalarda hayatını yitirenler genellikle siviller oluyor. Taraflar arasında uzlaşma için çalışan Sri Lanka’daki Berghof Vakfı’nın yöneticisi Norbert Ropers, “Ülkede şiddet geçtiğimiz yıl Kasım ayında yapılan Devlet Başkanlığı seçimlerinden bu yana tırmanıyor“ diyor.

Aslanlar ve Kaplanlar

Ülkedeki savaşlar „Aslanlarla Kaplanlar“ arasında. Kaplanlar kendilerini böyle nitelendiren Tamil üyeleri. Aslanlarsa ülkede çoğunluğu oluşturan sözlükteki karşılığı aslan olan Singhaller. 1950’li yıllardan bu yana Singhaller’den baskı gördüklerine inananan Tamiller bağımsız bir ülke için mücadele veriyorlar. Sri Lanka’da 2005’de milliyetçi bir Singhal olan Rajapakse’nin Devlet Başkanlığı’na gelmesi, çatışmaların tırmanmasında önemli bir etken olarak görülüyor.

Ülkedeki en önemli sorunun, Singhaller, Tamiller ve Müslümanların bir arada yaşamasını mümkün kılacak bir yapının olmaması olduğunu belirten Berhof Vakfı Yöneticisi Norbert Ropers, Sri Lanka’nın ülkede çoğunluğu oluşturan Singhallerin ülkesi olarak kurulduğunu söylüyor.

1950’lerde Singalcenin tek resmi yazışma dili olarak kabul edilmesi, Tamil azınlık tarafından uzun süre protesto edilmişti. Ve ilerleyen yıllarda, 70’lerde bu azınlık içinden Tamiller’in haklarını savunacak silahlı bir örgüt çıktı. Ülkede son günlerdeki şiddet olaylarının fitini ateşleyense, Tamil Kaplanları’nın temiz içme suyu temin edilen bir su bendini kapatmasıydı. Hükümet bunu gerekçe göstererek Tamil Kaplanları’na yönelik operasyon emri verdi. İki taraf şiddetin tırmanmasından birbirlerini sorumlu tutuyor.

Uzun vadeli çözüm önerisi

Tarafların uzlaşması için çalışan Berhof Vakfı’nın yöneticisi Norbert Ropers’e göre barış için kısa vadede yapılması gereken ateşkesin sağlanması. Ropers uzun vadeli çözümü ise “Bence tek çözüm yolu devletin yapısının, hem Singhal, hem Tamil, hem de Müslüman halkın eşit haklara sahip olacağı biçimde değiştirilmesi“ şeklinde açıklıyor. Gözlemciler bunun için en ideal çözümün federal devlet yapısı olduğunu söylüyor. Ancak bunun için de tarafların müzakere masasına oturması şart.