Son dakika görüşmesinden sonuç yok
3 Mart 2006Viyana’daki buluşmaya katılan Fransa ve Almanya dışişleri bakanları ile AB’nin Ortak Dış Politika ve Savunma Yüksek Temsilcisi Javier Solana, İran adına müzakereleri yürüten Ali Laricani’yle yaptıkları görüşmede uzlaşmaya varamadı. Fransa Dışişleri Bakanı Philippe Douste-Blazy, Laricani ile anlaşma sağlayamadıklarını açıkladı. Almanya Dışişleri Bakanı Frank Walter-Steinemier ise açıklamasında, zamanın daraldığına dikkat çekti. Steinmeier başarılı olmak isyeniyorsa, şimdi harekete geçmek için zamanın geldiğini söyledi.
Rahatsızlığı nedeniyle toplantıda bulunamayan İngiltere Dışişleri Bakanı Jack Straw’un yerine görüşmeye İngiltere Dışişleri bakanlığı yetkilisi katıldı. Toplantıda Avrupa Birliği adına İran’ın nükleer programı ile ilgili müzakereleri yürüten İngiltere, Almanya ve Fransa, İran’ın uranyum zenginleştirmekten vazgeçmesinde, İran tarafı da uranyum zenginleştirme hakkında ısrar etti.
AB’nin talepleri neydi?
Avrupa Birliği adına İran’ın nükleer programı ile ilgili müzakereleri yürüten Almanya, İngiltere ve Fransa, İran’a bugünkü görüşmede ilerleme sağlamanın tek yolunun uranyum zenginleştirmekten vazgeçmesi ve Birleşmiş Milletler denetçileriyle tam işbirliği yapması olduğu mesajını vermişlerdi.
Almanya, İngiltere ve Fransa dışişleri bakanlarıyla, Avrupa Birliği Dış Politika Sorumlusu Javier Solana, İran adına müzakereleri yürüten Ali Laricani’ye yazdıkları mektupta, bu beklentilerini dile getirdiler. Mektupta, Tahran’ın uranyum zenginleştirmeyi durdurduğu önceki anlaşmaya sadık kalması istenmişti. Bir diğer şart ise İran’ın denetçilerin daha geniş kapsamlı çalışabilmesi için UEAK ile tam işbirliği yapmasıydı.
ABD endişeli, Ahmedinejad kızgın
Viyana’da yapılan son dakika görüşmelerinin başarısızlığa uğraması, Amerika Birleşik Devletleri’nde de endişeyle izleniyor. Amerikan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Adam Ereli, “İran uranyum zenginleştirmekten vazgeçip, müzakere masasına geri dönecek mi? Yoksa yaptırımlardan kaçınmak için kaçamak işler yapıp, bu süreci uzatmaya devam mı edecek” açıklamasında bulundu.
İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ise Malezya ziyareti sırasında yaptığı açıklamada, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun kararlarının siyasi olduğunu ve dünyaki güç odaklarının etkisi altında bulunduğunu söyledi.
Rusya’yla görüşmelerden sonuç yok
Bu arada dün sona eren Rusya – İran görüşmelerinden ise sonuç alınamadı. Zenginleştirilmiş uranyum üretiminin Rus topraklarında kurulacak ortak bir tesiste yapılmasıyla ilgili Rusya'nın önerisini görüşmek için Moskova’da temaslarda bulunan İran heyeti, yeni öneriler getirdiklerini ve Moskova’nın yanıtını beklediklerini söylediler.
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, 4 Şubat’ta İran’ı Güvenlik Konseyi’ne havale etmişti, ancak 6 Mart’taki toplantıya kadar herhangi bir önlem almama kararı verildi. Bu toplantıda, nükleer programında ısrarlı olan İran’a BM Güvenlik Konseyi’nin yaptırım uygulayıp uygulamamasına karar verecek.