Schröder'in ABD ziyaretinde gündem Irak
26 Şubat 2004Almanya Başbakanı Gerhard Schröder, Başkan George W. Bush ile de biraraya geleceği resmi bir ziyaret için bugün ABD’ye hareket etti. Gezisinin ilk durağı olan Chicago kentinde önde gelen sanayi temsilcilerine bir konuşma yapacak olan Schröder, yarın da Bush ile görüşecek. İki yıldan bu yana ilk kez Beyaz Saray’a konuk olan Almanya Başbakanı’nın Bush ile görüşmesinin gündeminde ana madde Irak. Schröder, Almanya’nın ülkeye asker göndermesine karşı çıkıyor, ancak sivil yardım ve Irak’ın borçlarının bir kısmının silinmesine sıcak bakıyor. Liderlerin ayrıca Ortadoğu ve Afganistan’ın yanısıra Türkiye’nin AB üyeliğini ve Kıbrıs konusunu geniş bir şekilde ele almaları bekleniyor.
"Olağan bir ziyaret"
Almanya Başbakanı Gerhard Schröder, Amerika seyahatini ”olağan bir çalışma ziyareti” olarak tanımlıyor ve iki ülke arasındaki ilişkileri ”normal” diye nitelendiriyor. Amerikan Başkanı da Washington-Berlin ilişkilerini farklı kelimelerle formüle etse de aslında Schröder ile aynı şeyi kastediyor.
Bush, ”Görüş ayrılıklarımız vardı ama bunlar ortadan kaldırıldı. Şimdi yeniden birlikte çalışıyoruz” demekle yetiniyor.
Kimya sorunu
Peki gerçekten de Irak savaşı sırasında gerilen ilişkiler birden bire normale döndü mü? Washington Üniversitesi öğretim üyelerinden ve Almanya uzmanı siyaset bilimci Stephen Silvia, iki lider arasındaki ilişkinin aslında çok da mükemmel olmadığını, çünkü Schröder ile Bush’un kimyanın birbiriyle pek uyuşmadığnı vurguluyor.
Bush, iki yıl aradan sonra ilk kez Schröder’i Beyaz Saray’da kabul edecek. Bu görüşmede ilişkilerin yeniden eski samimi rüzgârların esmesi, aslına iki tarafın da çıkarına. Burada akla hemen şöyle bir soru geliyor: Kim kime daha fazla muhtaç?
Schröder kozu
Siyaset bilimci Stephen Silvia’ya göre Schröder’in Bush’a olan ihtiyacı daha fazla. Ama Bush da Schröder’in desteğine muhtaç. Amerikan Başkanı, seçim kampanyasında kendisine yöneltilebilecek ”Tek taraflı dış politika izlediği” eleştirisine karşı Schröder kozuna ihtiyaç duyabilir. Ayrıca Irak ve Afganistan savaşlarının maliyetinin beklenenden fazla oluşu, Bush’un Schröder’in desteğini arkasına almak istemesinin bir başka nedeni.
Irak'ın borçları konuşulacak
Başbakan Gerhard Schröder’in ajandasındaki öneri de bu yüzden Amerikan Başkanı’nı bir parça olsun memnun edebilecek türden. Gerçi Almanya, Irak’a asker gönderme vaadinde bulunup Bush’un gönlünü fethetmeye çalışmayacak ama Washington’un mali yükünü önemli ölçüde azaltacak adımlar atmayı önerecek. Schröder’in, Irak’a parasal yardım paketinin yanı sıra Bağdat’ın Berlin’e olan borçlarının bir bölümünün silinebileceğini iletecek.
Alman siyaset bilimci Klaus Segbers’e göre ise Schröder’in bu önerilerini Bush, sanıldığı kadar cazip bulmayabilir.
Irak'taki yeniden yapılanma pastası
Bush’un bu öneriye bir itirazı olacağını sanmadığını belirten Segbers, ancak bunu çok büyük bir sürpriz etkisi yapmayacağını da vurguluyor. Almanya’nın bu mali adımları atması konusunun yaklaşık iki aydır gündemde olduğunu vurgulayan Klaus Segbers, Irak’taki büyük ihalelere Alman firmalarının da katılabilmesiyle Berlin’in mali yardım paketi arasında da sıkı bir bağ bulunduğunun altını çiziyor. Alman siyaset bilimci, bu konularda bir ilerleme sağlanmasının, her iki taraf için de mâkul bir adım olacağını belirtiyor.