Savaşlar Afrika'nın ruh sağlığını bozdu

Somali, 20 yıldan beri aralıksız şiddet olaylarına ve savaşlara sahne oluyor. Bu durum halkı sadece fiziksel olarak değil, ruhsal açıdan da olumsuz etkiliyor. Dünya Sağlık Örgütü, Somali’de psikolojik rahatsızlık çeken kişilerin sayısının artması üzerine bir rapor hazırladı.

Dünya Sağlık Örgütü’nün Somali temsilcisi ve aynı zamanda raporu hazırlayan uzmanlardan Marthe Everard, “Eğer Somali nüfusunu ele alacak olursak, şu anda bunun 8 milyon olduğu tahmin ediliyor, üç milyon Somalili'nin bir ya da birden fazla psikolojik rahatsızlığı olduğunu düşünebilirsiniz. Hükümetteki gerginlik, yetkililerin var olan sağlık merkezlerini genişletmelerine, desteğe devam etmelerine izin vermiyor. Bu nedenle uluslararası toplumdan ek yardım bekliyorlar" diyor.

Doktor Everard, bu desteğin 500 bin dolarlık bir maddi yardım anlamına geldiğini kaydediyor ve bu paranın ilaç satın almak, modern sağlık merkezleri inşa etmek ve ayrıca psikiyatrist ile psikologları görevlendirmek için gerekli olduğunu belirtiyor.

Uzman ayrıca, uzun süredir devam eden çatışmalar nedeniyle psikolojik rahatsızlığı bulunan kişilerin çoğunluğunu kadın ve çocukların oluşturduğunu belirtiyor.

Everard, “Özellikle dul kadınlar! Bu kadınların büyük bir stresle başa çıkmaları gerekiyor. Ailelerini kaybetmiş çocuklar var. Kaçırılan ve asker olarak kullanılan çocuklar da mevcut. Ayrıca engelli çocuklar var ve belki de kurşunlar nedeniyle bu hale gelmişler. Torunları yetiştirmekse toplumdaki büyüklere, yani büyükanne ve büyükbabalara kalıyor. Ayrıca geçim kaynaklarını kaybeden, yerlerinden olan erkekler var. Kat çiğnemek de psikolojik rahatsızlığı artırabiliyor" ifadelerini kullanıyor.

Sadece Somali değil

Kat, Dünya Sağlık Örgütü'nün uyuşturucu listesinde bulunan ve yapraklarının çiğnenmesi yoluyla kullanılan bir bitki. Pek çok Somalili erkek, ülkede El Şebab grubu tarafından yasaklanan bu maddeyi kullanıyor. Kat bitkisi yüzünden yakalananlar ise ölümle cezalandırılıyor.

Öte yandan Somali, psikolojik rahatsızlık konusunda bu kadar yüksek rakamlara sahip olan tek Afrika ülkesi değil. Doktor Everard, “Demokratik Kongo Cumhuriyeti de benzer özelliklere sahip. Benzer psikolojik rahatsızlık vakalarını görebiliyorsunuz. Savaş durumlarında, nüfusun yüzde 20’si psikolojik rahatsızlıklara maruz kalıyor" bilgisini veriyor.

Kadınlar ve çocuklar daha hassas

Afrika’da savaşın hüküm sürdüğü ülkelerde psikolojik rahatsızlıkların varlığı, pek çok tıbbi uzmanın bu alanda geniş kapsamlı araştırmalar yapmasına yol açtı. Kenyalı psikiyatrist Frank Njenga da onlardan biri: “Kadınlar, erkeklerden daha fazla depresyona giriyor. Depresyondakilerin sayısını oranlamak gerekirse üç kadına bir erkek düşüyor. Çocuklar da depresif rahatsızlıklardan muzdarip ve bu, okuldaki performanslarını doğrudan etkiliyor.”

Somali’de sağlık alanında görevli sosyal hizmetliler, depresyondaki çocukların okulu yarıda bıraktıklarında, sosyal açıdan izole olduklarını ve kaçırılma ve tecavüz gibi istenmeyen olaylara karşı daha savunmasız hale geldiklerini belirtiyor.

© Deutsche Welle Türkçe

James Shimanyula /Çeviri: Başak Sezen

Editör: Hülya Köylü