Savaş karşıtı İngiliz asker mahkemelik

İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri’nda bir sıhhiye subayı olan 37 yaşındaki Malcolm Kendall-Smith, daha önce Irak’ta iki kez görev yapmış ve Afganistan’daki hizmetlerinden dolayı da kendisine nişan verilmişti. Ancak Kendall-Smith, Irak’tan döndükten sonra işgal karşıtı kanıtları incelediğinde işgalin yasadışı olduğuna kanaat getirdi ve Irak’a gitmeyi reddetti.

Bunun üzerine hakkında askeri mahkemede dava açılan Kendall Smith, bu inancı nedeniyle hapse girmeye de hazır. İngiltere’de bu konuda ona destek verenler de az değil “Jane’s Defence” yayın grubundan uzman Charles Heyman, Malcolm Kendall-Smith’in güçlü bir durumda olduğunu belirterek “Çünkü BM Genel Sekreteri Kofi Annan da bunun yasadışı bir askeri operasyon olduğunu söyledi ve 1945 Nürnberg davası bu durumun öncelini oluşturuyor.”

Nürnberg davası, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin temel prensiplerini de belirledi. İngiltere dahil 100 ülkenin taraf olduğu Uluslararası Ceza Mahkemesi, bir savaş başlatmanın sadece bir uluslararası suç olmadığını, aynı zamanda en büyük uluslararası suç olduğunu belirtiyor. Sızdırılan belgeler de işgale katılan ülkelerin bu yasadışı olduğunun farkında olduğunu gösteriyor.

İngiliz yönetiminin savaş gerekçesi

Downing Street’te Temmuz 2002’deki görüşme tutanaklarının açılış paragrafında, Irak’ın işgali için yasal bir dayanağa ihtiyaç olduğu vurgulanıyor. Ancak hukukçulara göre, pragrafta böyle bir dayanağın bulunmadığı belirtiliyor. Tutanak, kabinedeki bakanların, ne İngiltere ne de ABD’ye karşı bir tehdit oluşturan savunmasız bir ülkeye karşı bir saldırının yolunu açtıklarını bildiğini gösteriyor.

İnsan Hakları İzleme Örgütü’nden Chris Nineham ise Kendall-Smith’in avukatının işgal öncesi belgelere dayanması durumunda zafer kazanabileceğini düşünüyor. Nineham bu konuda, “Sonucu Kendall-Smith’in alacağı destek belirleyecek. Silahlı kuvvetlerden destek alacağına şüphe yok, İngiliz halkının çoğunluğunun da desteğini alacaktır. Çünkü bu ülkedeki insanların birçoğu birliklerin eve dönmesi gerektiğini düşünüyor ve yeni birliklerin gönderilmesini istemiyor. Bu durumun davaya büyük etkisi olacaktır” diyor.

Janes Defence’den Charles Heyman ise Kendall-Smith’in başarılı bir savunma yaptığı takdirde, savaşın sorumlularının dallanıp budaklanarak artacağını savunuyor. Heymann, “Eğer Kendall-Smith bu savaşın yasadışılığını kanıtlarsa, bu başbakan ve diğer hükümet üyelerinin de suçlanmasına giden yolu açacaktır. Belki de sonunda Lahey’de yargılanacaklardır” diyor. Savunma avukatı, askeri mahkemenin Ocak 2006’dan önce başlamasını beklemiyor.