Sırbistan, AB üyeliğine başvuruyor

Çek Cumhuriyeti'ne yaptığı resmi ziyaret sırasında basına açıklamada bulunan Bozidar Djelic, "Üyelik başvurusunu Çek Cumhuriyeti'nin dönem başkanlığında yapmayı planladıklarını" söyledi.

AB Dönem Başkanı Çek Cumhuriyeti'nin Başbakan Yardımcısı Alexander Vondra, "Sırbistan'ın birliğe üyelik başvurusunu memnuniyetle karşılayacaklarını" bildirdi. Sırbistan'ın üyelik sürecinin uzun yıllar alabileceğine dikkat çeken Vondra, Belgrad'ın bu hedef doğrultusunda belirli koşulları yerine getirmesi gerektiğini hatırlattı.

Brüksel Mladiç ve Haciç için bastırıyor

Sırbistan Dışişleri Bakanı Vuk Jeremiç de Cuma günü Roma'da bir araya geldiği İtalyan mevkidaşı Franco Frattini'ye bu yıl içinde AB'ye üyelik başvurusunda bulunacaklarını söylemişti. Jeremiç, Frattini'ye, “adaylık sürecinde Avrupalı dostlarına güvendiğini” kaydetmişti.

AB dönem başkanlığını bu yılın başında üstlenen Çek Cumhuriyeti görevi 30 Haziran'da İsveç'e devredecek.

Belgrad’ın, geçen temmuz ayında göreve gelen Avrupa yanlısı yeni hükümetinden bir heyet, eylül ayında Brüksel'de temaslarda bulunmuş, Avrupa Birliği, gerekli koşulları karşılaması durumunda Sırbistan’a 2009 yılında adaylık statüsü verilebileceğini açıklamıştı. Brüksel, Sırp savaş suçlularının yakalanmasını, Kosova’nın bağımsızlığının tanınmasını bekliyor.

Sürecin hızı Sırbistan’a bağlı

Belgrad'da işbaşına gelen hükümet daha göreve geleli birkaç hafta olmuşken Bosnalı Sırpların eski lideri, savaş suçu zanlısı Radovan Karaciç'i yakalayıp BM savaş suçları mahkemesine teslim ederek önemli bir mesaj vermişti.

Sırp hükümeti bu adımla AB’nin en önemli taleplerinden birini yerine getirmişti. Sırbistan Devlet Başkanı Boris Tadiç’i eylül ayında Brüksel’de ağırlayan AB Komisyonu Başkanı José Manuel Barroso da attığı bu adımdan dolayı Belgrad’ı kutlamıştı. Buna karşılık Karaciç'in emrindeki ordu komutanı Ratko Mladiç ile Hırvatistan’daki Sırpların eski lideri Goran Haciç hala bulunamadı.

Bazı siyasi gözlemcilere göre Belgrad hükümeti, aslında Mladiç ile Haciç’in nerede saklandığını biliyor, ancak AB’den, politik ve ekonomik adım atmasını beklediği için bu kozu saklı tutuyor. Komisyon Başkanı Barroso’ya göre ise, hangi hızla AB’ye yaklaşacağını Sırbistan kendisi belirleyecek. Barroso, Sırp heyetiyle eylül ayında Brüksel'de yapılan görüşmede “Eğer her şey planlandığı gibi gider ve tüm koşullar yerine gelirse Sırbistan’a 2009 yılında adaylık statüsü vermenin mümkün olacağına inanıyorum” diye konuşmuştu.

Belgrad, 2014'te üyelik bekliyor

Sırp yönetimi, adaylık statüsü kazandıktan sonra 2014’e kadar birliğe tam üye olabilmeyi umuyor. AB ile Sırbistan arasındaki bir diğer sorun ise Kosova’nın bağımsızlığı. Aslında Brüksel Belgrad’dan Kosova’yı tanımasını talep etmiyor. Sırbistan Devlet Başkanı Tadiç ise bu bağımsızlığın hukuksal bir temele dayanmadığı görüşünü yineliyor. Tadiç, bu konunun uluslararası bağımsız bir kurum tarafından netliğe kavuşturulmasını istiyor. Ülkesinin Kosova’nın bağımsızlığını tanımadığını yineleyen Tadiç'e göre Kosova’nın tek taraflı olarak bağımsızlık ilanı yasal değil.