1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Rusya’dan NATO’yu kızdıran adım

Esther Hartbrich8 Kasım 2007

NATO, Rusya’da parlamentonun AKKA Anlaşması’nı askıya almasına tepki gösterdi. Moskova’nın adımı, Amerika'nın Doğu Avrupa ülkelerine yerleştirmeyi planladığı füze kalkanına bir misilleme olarak değerlendiriliyor.

https://p.dw.com/p/C5fS
AKKA Anlaşması 1990 yılında NATO üyeleri ile Varşova Paktı ülkeleri arasında imzalandı.
AKKA Anlaşması 1990 yılında NATO üyeleri ile Varşova Paktı ülkeleri arasında imzalandı.

Rus parlamentosunun alt kanadı Duma, Avrupa Konvansiyonel Kuvvetler İndirimi Anlaşması’nın askıya alınmasını dün oy birliğiyle onayladı. Uluslararası güvenlik yapısının önemli bir unsuru olan anlaşma, Ural Dağları’ndan Atlantik Okyanusu’na kadar, tank, savaş uçağı ve ağır silahların sayısının sınırlandırılmasını öngörüyor. ABD'nin Doğu Avrupa ülkelerine yerleştirmeyi planladığı füze kalkanının Rusya ile krize neden olmasının ardından Devlet Başkanı Vladimir Putin, anlaşmayı askıya almayı planladıklarını söylemişti.

Duma’daki oylamanın sonucu sürpriz olmadı. Oylamaya katılan 418 milletvekilinin tamamı, Avrupa Konvansiyonel Kuvvetler İndirimi Anlaşması’nın askıya alınması yönünde oy kullandı.

12 Aralık’ta yürürlüğe girmesi beklenen karar, Federasyon Konseyi’nde de onaylandıktan sonra imzalanmak üzere Devlet Başkanı Vladimir Putin'e sunulacak. Duma Dışişleri Komisyonu Başkanı Konstantin Kossaçov, Rusya’nın izlediği politikayı şöyle savunuyor: “Bu karar bizden çıkmadı. Bu kararı almaya zorlandık. Atılan adım, partnerlerimizin tavrına bir yanıttır ve saldırgan, yıkıcı bir karakterde değildir. Anlaşmadan tamamıyla çıkmadık, sadece askıya aldık ve bu karardan dönülmez diye de bir şey yok.”

1990’da imzalandı

Dönemin NATO üyeleri ile Varşova Paktı ülkeleri arasında 1990 yılında imzalanan anlaşma, tank, savaş uçağı ve ağır silahların sayısının sınırlandırılmasını, ve karşılıklı teftişleri öngörüyor.

Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından, taraflar arasındaki askeri güç dengesinde bir kayma oldu. Bu nedenle 1999 yılında anlaşmanın yenilenmiş versiyonu hazırlandı. Sözkonusu anlaşma Rusya tarafından imzalandı, ancak NATO üyeleri imza atmak için, Rusya’nın Gürcistan ve Moldavya’daki birliklerini tamamen geri çekmesini şart koşuyor. Rusya ise, bu şartı bugüne kadar yerine getirmeye yanaşmıyor.

ABD'nin Çek Cumhuriyeti ve Polonya’ya yerleştirmeyi planladığı ve Rusya tarafından bir tehdit olarak algılanan füze kalkanının, Moskova ile Washington arasında krize neden olmasının ardından Devlet Başkanı Putin, Nisan ayı sonunda yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında anlaşmayı askıya almayı planladıklarını söylemiş ve Eylül ayında da, yasal sürecin önünü açmıştı.


Baluyevski: “Vazgeçmeyeceğiz”

Rusya’nın hangi şartlar altında, anlaşmanın askıya alınma kararından geri dönebileceğini, Genelkurmay Başkanı Yuri Baluyevski, Duma’da şu sözlerle açıkladı: “Hiçbir istisna olmadan tüm NATO üyeleri, Avrupa Konvansiyonel Kuvvetler İndirimi Anlaşması’nın yeni versiyonunu imzalamadığı ve bizim zaten tek taraflı yaptığımız gibi bu anlaşmaya uymadığı takdirde, biz de kararımızdan vazgeçmeyeceğiz.”

Askıya alma kararının 12 Aralık’ta yürürlüğe girmesinin ardından, Rusya anlaşmanın yükümlülüklerine uymayacak. Bu da NATO müfettişlerinin kontrollerine artık izin verilmeyeceği anlamına geliyor. Rusya Genelkurmay Başkanı Baluyevski, ülkesinin Batı sınırlarındaki birlik sayısını arttırmayı düşünmediğini belirtti, ancak buna hakkı olduğunu kaydetti.