1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Rumsfeld hakkında işkence davası talebi

Daniel Scneschkewitz2 Mart 2005

Amerikalı iki ayrı insan hakları örgütü, Irak ve Afganistan’daki işkence skandalları yüzünden Savunma Bakanı Donald Rumsfeld’i ve yönetimden bazı isimleri dava etti. Şikayet dilekçesinde, Rumsfeld’in devletler hukuku ve Amerikan Anayasası’nı ihlal ettiği belirtiliyor…

https://p.dw.com/p/Aaw5
Rumsfeld, daha önce de mahkemeye şikayet edilmiş, ancak hakkında dava açılmamıştı...
Rumsfeld, daha önce de mahkemeye şikayet edilmiş, ancak hakkında dava açılmamıştı...Fotoğraf: AP

Amerikan Vatandaşlık Hakları Birliği, bir başka insan hakları kuruluşuyla birlikte başta Ebu Gureyb Cezaevi olmak üzere Irak’taki birçok cezaevinde tutuklulara işkence ve kötü muamele yapılmasından sorumlu olanları yargı önüne çıkarmaya hazırlıyor. Amerikan yönetimini skandalların üstünü örtmekle suçlayan Amerikan Vatandaşlık Hakları Birliği Yöneticisi Anthony Romero, böyle bir girişimi neden başlattıklarını şöyle anlattı:

“Hükümetin harekete geçmesi için yeterince bekledik. Sabrımız tükendi. Bu yüzden, Amerikan Vatandaşlık Hakları Birliği ile Human Rights First bu sabah Illinois Eyaleti’nde Savunma Bakanı Rumsfeld hakkında dava açılması için dilekçe sunduk. Rumsfeld’i devletler hukuku ve Amerikan Anayası’nı ihlal etmekle suçluyoruz.“

Rumsfeld’den tazminat isteniyor

Davanın Illinois Eyaleti’nde açılmasının nedeni Rumsfeld’in ikametgahının burada olması. Dava dilekçesinde Rumsfeld’in 2002 Aralık ayında, askeri cezaevlerindeki tutukluluların daha sert sorgulanmaları emrini verdiği ve Kızıl Haç’ın cezaevleriyle ilgili yaptığı uyarıları da gözardı ettiği belirtiliyor. Dilekçede, Rumsfeld tazminat talebinde de bulunuluyor.

Dava dilekçesinde Rumsfeld dışında Irak’taki Amerikan birliklerinin eski komutanı General Ricardo Sanchez, Ebu Gureyb Cezaevi’nin eski sorumlusu Amerikalı askeri polis Janet Karpinsky, Amerikan Deniz Kuvvetleri eski avukatlarından General John Hutson ile Amerikan Adalet Bakanlığı’nın vatandaşlık haklarından sorumlu eski müsteşarın adı da geçiyor.

Dava dilekçesinde Amerikan yüksek mahkemesinin iki önemli kararı temel alınıyor. Bunlardan ilki vatandaşların da hükümet yetkilileri hakkında tazminat isteyebilmesi, diğeri ise işkencenin yasak olduğu uluslararası hukuk kurallarının ihlali nedeniyle Amerikan mahkemelerinde de dava açılabilmesi.

Mağdurların yaşadıkları

Dilekçede adı geçen Irak ve Afganistan’daki cezaevlerinde işkence gördüğünü öne süren sekiz eski tutuklu, davanın görülmeye başlaması halinde ABD’ye getirilecek ve mahkemeye ifade verecek. Avukat Guttentag müvekkilerinin karşı karşıya kaldığı işkenceleri “Müvekkillerim cezaevinde Amerikan askerlerince bıçakla yaralandı, cinsel tacize uğradı ve aşağılandı. Kendilerine çok acı veren pozisyonlarda bekletilmeye zorlandılar. Örneğin, ayaklarına pranga vuruldu ya da elleri arkadan kelepçelendi. Tabutlara konulup öldürülecekleri söylendi“ şeklinde anlattı.

Amerikan Savunma Bakanı Rumsfeld hakkında dava açılması talebi ilk değil. Amerikan insan hakları derneklerinin avukatlarının, Şubat ayı başlarında Rumsfeld hakkında Almanya’da dava açılması yönündeki başvuruları reddedilmişti.