1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Rice, Filistinli yetkililerle görüşüyor

Sabina Matthay4 Ekim 2006

Ortadoğu turuna devam eden ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, İsrail ve Filistin bölgelerine geçiyor. Ziyareti öncesinde Filistinli gruplar arasındaki çatışmaların durması çağrısında bulunan Rice, Filistin lideri Mahmud Abbas’la görüşecek...

https://p.dw.com/p/AZgK
Amerikan Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, Ortadoğu turuna devam ediyor
Amerikan Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, Ortadoğu turuna devam ediyorFotoğraf: AP

ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, Orta Doğu gezisi kapsamında Suudi Arabistan ve Mısır’daki temaslarından sonra bugün İsrail ve Filistin'in Batı Şeria bölgesine gidiyor. Rice'ın önce Doğu Kudüs'te bulunan Amerikan Konsolosluğu’nda bazı Filistin partilerinin temsilcileriyle görüşmesi bekleniyor. Ziyareti öncesinde Filistinli gruplar arasındaki çatışmaların sona ermesi çağrısı yapan Rice'ın El Fetih'den Hüseyin El-Şeyh ve Kaddura Fares ile görüşeceği belirtildi. Ancak Rice, ABD’nin Hamas’ı terör örgütü olarak görmesi sebebiyle, Hamaslı politikacılarla görüşmeyecek.

Rice, daha sonra Batı Şeria'ya geçerek Ramallah'da Filistin Ulusal Yönetimi lideri Mahmud Abbas'ın yanı sıra Filistin Kurtuluş Örgütü Yönetim Kurulu'ndan Yaser Abid Rabbo ile görüşecek. Rice'ın El Fetihli eski bakanlardan, Gazze Şeridi'nin eski güvenlik Şefi Muhammed Dahlan ile de görüşmesi bekleniyor. ABD Dışişleri Bakanı, daha sonra da İsrail'de Başbakan Ehud Olmert ile bir araya gelecek. Görüşme Olmert'in ikametgahında yapılacak.

Abbas için destek arayışı

Rice, Orta Doğu gezisinin ilk durağı olan Suudi Arabistan'dan sonra gittiği Mısır'da Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek, Dışişleri Bakanı Ahmed Abulgeyt ve İstihbarat Şefi Ömer Süleyman ile görüşmüş, daha sonra Körfez İşbirliği Konseyi'nin 6 üye ülkesi ile Ürdün'ün dışişleri bakanları ile toplantı yapmıştı.

Rice, Mısır temasları sırasında ılımlı lider Abbas’a destek aradı ve El Fetih’le Hamas hükümeti arasındaki anlaşmazlığın giderilmesi için çaba harcayacaklarının sinyalini verdi. Rice, “Filistin halkının hem kendi çıkarları gözeten hem de uluslararası ilişkileri sağlıklı bir şekilde yürütebilen bir hükümete ihtiyacı var. Böyle bir hükümet modelinin bölgede hem Filistin hem de İsrail’i içine alan iki devletli bir çözüme olanak sağlayacak ilkeleri benimsemiş olması gerekir” dedi.

Rice, Mısır’da düzenlediği basın toplantısında Filistin’de hükümet değişikliği için çağrıda bulundu. Amerikan Dışişleri Bakanı, Filistin bölgelerindeki iç savaş tehlikesinin ancak Filistin’de Ortadoğu Dörtlüsü’nün ilkelerine uyabilecek bir hükümetle aşılabileceğini söyledi. Ortadoğu Dörtlüsü’nün ilkeleri, İsrail'in tanınması, İsrail ile Filistin arasında geçmişte yapılan anlaşmaların kabul edilmesi ve şiddetten vazgeçilmesini içeriyor.

Haniye’den tepki

Hamas hükümetinin Başbakanı Haniye ise Condoleeza Rice’ın açıklamalarını, ABD’nin bölgede gözettiği “parçala ve yönet” politikalarının bir göstergesi olduğunu savundu. Haniye, “Arap ülkelerini, ABD’nin bölücü planlarına alet olmamaya çağırıyorum” diye konuştu.

Filistin yönetimine yakın çevreler, ABD’nin isteğinin, Abbas’ın hükümeti fesh ederek, radikal İslamcıların dahil olmadığı yeni bir hükümetin kurulması yönünde olduğunu belirtiyor. Ayrıca Mahmud Abbas’ın, Rice’tan El Fetih ve ona bağlı güvenlik birimlerinin güçlendirilmesi için mali destek isteyeceğini vurguluyor. Çünkü maddi kaynak eksikliği ve yeterli silahın bulunmayışı, Hamas tehdidini bertaraf etmenin önündeki en büyük engel olarak gösteriliyor.

Gözlemciler ise Filistinliler’in Amerikalı Dışişleri Bakanı’ndan İsrail’le barış konusundaki beklentilerinin sınırlı olduğu görüşünde birleşiyor. Çünkü Filistinliler barış sürecinin ancak ABD’nin İsrail’i müzakere masasına geri dönme konusunda ikna etmesiyle mümkün olabileceğini savunuyor. İsrail’in Filistin’de Hamas’ın yönetime gelmesiyle durdurduğu vergi gelirlerinin ödenmesine devam edilmesiyse bir diğer şart. Ekonomik darboğazın aşılabilmesinin önündeki engellerin başında da Gazze Şeridi’nde kapatılan sınır geçişleri yer alıyor.

Yerel Hamas lideri öldürüldü

Bu arada Batı Şeria'da, yerel bir Hamas liderini camiden çıkarken vurarak öldürdü. Görgü tanıklarının verdikleri bilgiye göre, maskeli 3 kişi, Muhammed Odeh'i Kalkilya yakınındaki Hableh köyündeki camiden sabah namazından çıktığı sırada vurdular.