1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Rafsancani cumhurbaşkanlığına aday

Peter Phillip / DW11 Mayıs 2005

İran’da 17 Haziran’da yapılacak olan cumhurbaşkanlığı seçimine Ali Ekber Haşemi Rafsancani adaylığını koydu. 1989 - 1997 yılları arasında cumhurbaşkanlığı yapan Rafsancani, İran’daki siyasi gözlemcilere göre bu kez de en güçlü favori. DW’den Peter Philipp’in analizi...

https://p.dw.com/p/Aaqc
Rafsancani, İran'ın eski cumhurbaşkanlarından biri.
Rafsancani, İran'ın eski cumhurbaşkanlarından biri.Fotoğraf: dpa

Ali Ekber Haşemi Rafsancani aylarca tereddüt ettikten sonra adaylığını ilan etti. Eski Devlet Başkanı faksla yaptığı açıklamada, “8 yıl önce görevden ayrılırken, yeniden cumhurbaşkanlığına dönmeye zorlanacağını tahayyül bile etmediğini, yakınlarının ısrarı ve uluslararası gelişmeler karşısında yeniden aday olmakla hayatının en zor kararını verdiğini” belirtti.

Rafsancani kimlerin ısrarıyla aday olduğunu açıklamadı, ama son meclis seçimlerinde çoğunluğu sağlayan, ancak cumhurbaşkanı adayı üzerinde anlaşamayan muhafazakar kanadın etkili olduğu tahmin ediliyor.

Diğer adaylar

İran’taki cumhurbaşkanlığı seçimine katılması beklenen 40 dolayındaki aday arasında kadınlara şans tanınmıyor. Yasaklanan hürriyet hareketinin lideri İbrahim Yezdi’nin de seçime katılmasına izin verileceği sanılmıyor. Görev süresi dolan Devlet Başkanı Muhammed Hatemi’nin reformcu kanadı eski Yüksek Öğretim Bakanı Mustafa Moein’i aday gösterirken, muhafazakarlar güçlü bir aday kadrosuyla 17 Haziran’ı bekliyorlar. Eski Dışişleri Bakanı Ali Ekber Velayeti de tanınmış muhafazakar cumhurbaşkanlığı adayları arasında yer alıyor.

Rafsancani bu adaylardan hiçbirini beğenmediğini ve bu adayların İran’ın mevcut sorunlarını çözecek durumda olmadıklarını açıkça dile getiriyordu. Adaylığını ilan etmek için son ana kadar beklemesinin nedeni ise halk nezdinde eskisi kadar popüler olmayışı. Rafsancani son genel seçimde meclise zar zor girebilmiş, ama komisyon başkanlığına kadar yükselebilmişti. Başarılı bir işadamı olan Rafsancani, halkın politikadan soğumasının son seçimde muhafazakarları iktidara taşıdığının bilincinde.

Rafsancani’nin seçilme şansı ne?

Başkanlık seçimine katılım oranının da düşük olması ve bundan da muhafazakar adayların kazançlı çıkmaları bekleniyor. Rafsancani’ye karşı aday olmanın siyasi sakıncalarını sezen çoğu muhafazakar adaylıktan çekileceği için eski devlet başkanının oylamayı kazanma şansı daha da artacak.

Görev yıllarında gerçekçi ve reformcu bir teknokrat olarak kendini tanıtan Rafsancani’nin yeniden seçilmesi İran’ı dış politikada rahatlatabilir. Reformcu Başkan Hatemi’nin reformları bloke edilirken, Rafsancani’nin muhafazakarları parmağına dolayıp beklenen yenilikleri gerçekleştireceğine inananların sayısı oldukça fazla.

Ekonomik reformlar

Bunların başında ekonomik reformlar geliyor. İran sermaye yatırımlarını koruma anlaşmasını imzalayıp yabancı sermayeyi ülkeye çekmek ve ekonomik bakımdan dışa açılmak zorunda. Milli dava haline getirdiği nükleer teknoloji politikasında ise geri adım atması beklenemez. Ancak İran’ın uzun vadede uzlaşmaya razı olacağı ve ABD ile yakınlaşma arayışı başlatacağı tahmin ediliyor. Diyaloğu tercih eden Hatemi başarılı olamamıştı. İran’da böylesine köklü bir değişimi sadece Rafsancani’nin başaracağına inananlar çoğunlukta.