Portekiz'de Sosyalistler kazandı

Sosyalistler’in lideri müstakbel Başbakan Jose Sokrates seçim sonuçlarını tarihi bir zafer olarak nitelendirerek, Portekizliler’in mevcut hükümeti protesto etmek için değil bilinçli değişim için oy kullandığını belirtti. Seçimin galibi Jose Socrates coşkulu taraftarlarının önünde yaptığı ilk konuşmada, Portekiz’in artık yeni bir çoğunluğa ve geleceği ile ilgili yeni bir umuda sahip olduğunu söyledi. Sokrates, ayrıca ekonomiye, kurumlara ve ülkenin geleceğine güveni yeniden inşa etme sözü verdi.

Böylelikle Portekiz’de diktatörlüğün bir karanfil devrimi ile yıkıldığı 1974 yılından bu yana Sosyalistler ilk kez mecliste mutlak çoğunluğu ele geçirmiş oldu. Sosyalistler, 230 sandalyeli mecliste 120 sandalye kazanırken Başbakan Pedro Santana Lopes’in muhafazakar Sosyal Demokrat Partisi 73 ve koalisyon ortağı sağcı Halk Partisi 12 sandalye elde edebildi.

Liberal söylemleri tercih etti

Sokrates, 2002 yılında seçimleri kaybederek iktidardan düşen Sosyalist hükümette Çevre Bakanı’ydı. 2004 yılı ekim ayında Sosyalist Parti Genel Sekreterliği’ne seçildi. Sosyalist söylemler yerine liberal söylemleri tercih eden Sokrates, sosyalizm ve sosyal değişimden çok büyüme, istikrar gibi kavramlar kullandı. Siyasi açıdan İngiltere Başbakanı Tony Blair’i kendisine örnek alan Sokrates, giyimine gösterdiği özen nedeniyle “Armani siyasetçisi“ olarak da anılıyor.

Mühendislik eğitimi alan 47 yaşındaki Sokrates ekonomi politikalarında teknolojinin teşvikine öncelik veriyor. Sosyal politikalarda reform vaadinin yanında kürtaj yasası konusunda da halkoylamasına gitmek istiyor. Ayrıca çevre ve tüketiciyi koruma ile ilgili koşulların iyileştirilmesi de Sokrates’in programında yer alıyor. Bu yıl yüzde 1.6 olarak kaydedilmesi beklenen ekonomik büyümeyi teknolojiye yatırım yoluyla yılda yüzde 3’e yükseltme vaadinde bulunan Sokrates, GSYİH’nın hemen hemen yarısına yükselen kamu harcamalarının kısılması sözünü de verdi.

Başbakan yenilgiye uğradı

Başbakan Santana Lopes ise seçimlerden acı bir yenilgiyle çıktı. Lopes’in muhafazakar Sosyal Demokratlar’ı oylarının yüzde 10’unu ve meclisteki sandalyelerinin yaklaşık üçte birini kaybetti. Lopes, Avrupa Komisyonu Başkanlığı’na atanarak Portekiz Başbakanlığı görevini bırakan Jose Manuel Barroso’nun yerine yedi ay önce göreve gelmişti. Yeni Portekiz Parlamentosu’nda iki büyük partinin yanında yine üç küçük parti ya da parti ittifakı da temsil edilecek. Bunlar arasında aşırı solcu Bloco do Esquerda oylarında önemli yükseliş kaydetti.

Yeni Başbakan’ın önünde bütçe açıkları, ekonomik durgunluk ve yükselen işsizlik gibi çözülmesi gereken önemli sorunlar bulunuyor. Batı Avrupa’nın en yoksul ülkesi konumundaki Portekiz’de işsizlik yüzde 7.1 ile son yedi yılın en yüksek seviyesinde seyrediyor.