Polonya'da toplu mezar incelemesi

Polonya’nın kuzeyindeki eski Alman kenti Malbrok kentinde bulunan toplu mezarla ilgili araştırmalarını sürdüren Polonyalı ve Alman uzmanlar, ellerindeki bulgulara dayanarak, toplu mezarın eskiden kentte yaşayan ve hala resmi kayıtlarda kayıp olarak gözüken kişilere ait olduğunu düşünüyor.

Ancak bu tahmin soru işaretlerinin giderilmesine yetmiyor. II. Dünya Savaşı’nda hayatını kaybettiği sanılan bu kişilerin asker mi, sivil mi ya da mülteci mi olup olmadıkları henüz bilinmiyor. Alman Savaş Mezarları Bakım Birliği ise Polonya’yla koordineli bir şekilde cenazelerin bir an önce Polonya’da yapılacak bir Alman anıt mezarlığına defnedilmesini istedi. Birliğin başkanı Reinhard Führer, savaşın 70. yıldönümü öncesi Polonya’dan, Malbork’da ya da Gdansk'da yeni bir mezar tahsis edilmesini talep ettiklerini söyledi.

Kimlik tespit işlemleri bekliyor

Toplu mezarda bulunanların elbiseleri ve kimlikleri olmadığı için kimlik tespitlerini kısa sürede yapmak zor. Malbrok Belediyesi'nden Piotr Szwedowski, şimdiye kadar sadece bir kadının o döneme, yani 1945 yılının Ocak - Mart ayları arasında olanlara tanıklık ettiğine dair bir bilginin kendilerine ulaştığını ifade ediyor. 1945’de Rus ordusunun şehre girmesine tanıklık eden kadının Malbrok Belediyesi'ne yazdığı mektuptan alıntılar yapan Piotr Szwedowski, yaşanan trajediyi şöyle aktarıyor:

"’Ruslar, Mart ayında cesetlerin toplanmasını istedi. Çok fazla ceset vardı. Çoğu Mickiewizç caddesinde yatıyordu. Çok iyi hatırlıyorum, nehir boyunca cesetler balık gibi istiflenmişti. Pek çok insan bir manastıra sığınmıştı. Aralarında yaralı Alman askerleri bulunuyordu. Daha sonra onlara ne oldu, bilmiyorum. Tüm cesetler arabalarla, Jagiellonşka Caddesi’ndeki küçük bir futbol sahasına getirildi. Cesetler burada gömülmedi; üst üste konularak, üzerlerine klor döküldü. Gerçekten çok fazla ceset vardı.’ Olaylara şahit olan kadın yaşananları işte böyle anlatıyor. Biz de mektubu daha sonra savcılığa ve gerekli enstitülere ilettik.”

Mezarlık arayışı

Alman Savaş Mezarları Bakım Birliği Başkanı Reinhard Führer ise toplu mezarda bulunanların çıkarılması tamamlandığında cenazelerin kimlik tespiti için gerekli kurumlara ulaştırılacağını belirterek daha sonra kimliği belirlenenlerin kısa listeler halinde Bild Gazetesi`nde yayımlanabileceğini dile getirdi. Führer, kendileri için en öncelikli konunun kimlik tespitlerinin ardından naaşların defni olduğunu söyledi.

Alman Savaş Mezarları Bakım Birliği Başkanı, kurbanların Malbork’da kalmasını istiyor. Alman Savaş Mezarları Bakım Birliği, Polonya tarafından gelecek bir teklifin sembolik ve dostane bir jest olacağına dikkat çekti.