Polaroidi kurtarma mücadelesi

1960’lı ve 70’li yıllarda hemen hemen bütün aile kutlamalarında, polaroid fotoğraf makineleri eksik olmazdı. Makine eğlenceli bir ses çıkarırdı. Dahası fotoğrafı, çeker çekmez elinize alıp görürdünüz. Daha bir yıl öncesine kadar, Hollanda’nın Enschede kentinde yapılan polaroid üretimine son verileceğini kimse düşünemezdi. Ancak karar verildi. Fakat yakında polaroidin yeniden hayata dönüşünü izleyebiliriz. Bir grup polaroid sever, kurtarma çalışmalarına başladı bile. Grup, projelerini “İmkânsız Proje” olarak adlandırıyor. Gelecek yılın başında üretime tekrar başlayıp, ilk yılda bir milyon film satmayı istiyorlar.

Almanya’nın Berlin kentindeki küçük bir dükkândayız. Neredeyse bir mutfaktan pek fazla büyük değil. Adı da enteresan: “Şipşak Fotoğraf Dükkânı“. Merak edenler için adresini de verelim: Brunnenstrasse 195. Dükkândaki satış elemanı Simone Frigrani, şu ana kadar hayatında yaklaşık 500 adet polaroid fotoğraf çekmiş. Bu rakam bir tatilcinin dijital makineyle iki haftada çekebileceği fotoğraf sayısına denk geliyor. Ancak Frigrani için polaroid dünyasının anlamı başka:

“Dijital fotoğraf makinesi ve dijital fotoğrafları sevmiyorum. Ben de kendime bir dijital fotoğraf makinesi aldım ancak sanırım sadece iki kez kullandım.“

10 pozluk film 17 Euro

Dükkânda, 10 pozluk bir film 17 Euro’ya satılıyor. Dolayısıyla tek bir fotoğraf 1 Euro 70 cent ediyor. Ancak Frigrani aynı zamanda bir sanatçı ve polaroid fikrinin savunucusu. Bu arada, polaroid reklâmı yapan canlı bir reklâm sütununu da andırıyor. Çünkü göğsünde bir polaroid resmiyle dolaşıyor:

”Evet, bu benim tişörtüm. Doğal olarak polaroidle fotoğraf çekiyorum. Bir kere deneyim dedim. Polaroid fotoğrafımın yer aldığı bir tişört yapmak istedim.”

Eğer 39 yaşındaki Viyanalı sanatçı ve işadamı Florian Kaps, dünya genelinde dolaşıp polaroid filmleri satın almasaydı, bu dükkân bugün var olamazdı. Tam bir yıl önce, Hollanda'da polaroid üretimine kesin olarak son verildi. Ancak Kaps, son 500 bin filmi almayı başardı. Dahası, eski polaroid makineleri de satın alarak, bir düzine kişiyi işe aldı ve böylece “İmkânsız Proje” adlı projeyi başlattı.

Üç milyon Euro ayrıldı

Ancak Kaps, aslında bu projede imkânsız diye bir şey olmadığını söylüyor. Yakında tekrar yeni filmlerin üretimine başlanması gerektiğini belirtiyor. Bu konuda da ciddi; kamu yararına çalışan bir çılgın gibi algılanmak istemiyor. Projesiyle para kazanmak ve işyerleri açmak istiyor. İşadamları, arkadaşları ve yakınları bu işe üç milyon Euro para ayırmış. Florian Kaps’ın işletme planında analog iletişim araçlarının ölümsüz olduğu belirtiliyor. Niş pazarlarda satış potansiyelinin ise hayret verici olduğu kaydediliyor. Öte yandan, dijital olmayan fotoğrafların kendine has bir retro büyüsü var. Frigrani, bu konuda şöyle konuşuyor:

”Bir retro hareket mi? Evet, bir geri hareket olabilir. Ancak, burada gördüğüm ve dükkâna gelen gençler için bunun tamamen yeni bir şey olduğunu düşünüyorum. Ben ve diğer yaşlı insanlar için bu tamamen eski ve retro tarzı bir şey, ancak genç insanlar için tamamen yeni ve şaşırtıcı.”

İnternet sitesi kurdular

Satış elemanı, Kaps’ı ise şöyle tanımlıyor: “24-47 yaşları arasında, yüzde 55 erkeksi, yüksek eğitim seviyesine sahip, yaratıcı, yüksek gelire sahip ve yüzde 52’den fazla oranda da Apple kullanıcısı.” Aynı zamanda da klasik anlamda yaratıcılığa sahip biri. Hedeflerinde ise tüm dijital aletlere karşı çok fazla düşmanca tavır beslemeyen kimseler var. Bu önemli. Çünkü aksi halde dijital bir alet olan bilgisayara karşı da düşmanca tavır besleselerdi, kurdukları internet sitesi bu kadar başarılı olamazdı.

Sitenin adı polanoid.net. Yaklaşık 16 bin katılımcısı olan bir sosyal paylaşım sitesi. Şu ana kadar siteye 220 bin polaroid fotoğraf yüklenmiş. Sitede görülen şey oldukça etkileyici. Böyle bir fotoğraf sevgisinin var olması inanılmaz. Onlar polaroid ve sanatta bireysellik için mücadele ededen insanlar.

Andreas Main / Çeviri: Başak Sezen

Editör: Baha Güngör