Petrol piyasasının yeni yıldızı

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) dünya enerji ikmalini ve enerji kaynaklarının kullanımını izleyen beynelmilel kuruluşun adıdır. Ajans yılda Bir ‘Enerji Tahminleri’ adıyla rapor yayınlar. Enerji ikmaliyle ilgili trendlerin yer aldığı bu rapor alanındaki dünyanın en önemli belgesi sayılır. Enerji Ajansı bu kez alışılmışın dışına çıkarak Londra’da özel Irak raporunu yayınladı.

Bağdat ile Irak’ın diğer yerleşim merkezlerindeki Saddam Hüseyin heykellerinin yıkılmasının üzerinden on yıl geçti. Irak’ın yeniden imarı ve demokratikleşmesi, enerji zenginliği ile ters orantılı olarak son derece yavaş ilerliyor.

2035'de 8 milyon varil

Uluslararası Enerji Ajansı Direktörü Maria van der Hoeven, “Muazzam enerji kaynaklarının bulunduğu herkes tarafından biliniyor. Irak enerji hammaddesini ne zaman çıkarılabilecek duruma getirecek?”, diyor. 28 üyeli Enerji Ajansı, günde üç milyon varili bulan ham petrol üretiminin ne kadar arttırılabileceğini hesaplamış. Ajans’ göre Irak, üretimi 2020 yılına kadar bir kat arttırabilir, 2035 yılında da 8 milyon varil ham petrol çıkarabilir. Bu durumda Irak, Rusya’yı geride bırakarak, Suudi Arabistan’ın ardından dünyanın ikinci büyük petrol ihracatçısı durumuna gelebilir. Ama Irak’ın önce önemli engelleri bertaraf etmesi gerekiyor. Van der Hoeven Siyasi durumun en kıska zamanda istikrara kavuşturulup, içteki anlaşmazlıkların sona erdirmesinin Irak açısından mutlak öncelik taşıdığına işaret etti.

Siyasi istikrarsızlığın yabancı yatırımcı ve uzmanları ürküttüğünü belirten Enerji Ajansı Direktörü, manşetlere yansıyan olumsuz haberlere de değiniyor. Örneğin, Irak’ın uluslararası yaptırımlara rağmen Suriye’ye yaptığı petrol sevkiyatını durdurmadığını hatırlattı. Irak, petrol ve doğalgaz ihracatını arttırdığı ölçüde bölgedeki nüfuzu da ağırlık kazanacak. Irak’ın ilerde Ortadoğu’nun sözü geçer ülkesi olacağına işaret eden Uluslararası Enerji Ajansı baş iktisatçısı Fatih Birol ancak dışarıdan müdahale edilmemesi uyarısında da bulundu. Yabancı şirketlerin Irak petrollerine büyük ilgi duyduğunu söyleyen Fatih Birol sözlerini şöyle sürdürdü: “Ancak petrol işi Iraklılara bırakılmalı. Nitekim Irak bu alanda önemli ilerlemeler kaydediyor. Son iki yılda üretim 800 bin varil arttı. Bu büyük bir hamledir ve devamı da gelecektir.”

Geleceğin petrol ihracatçısı

Fatih Birol, Irak’ın üretimi arttırmak için yabancı teknolojilere ihtiyacı olduğunu ve ülkenin istikrara kavuşmasının sadece Iraklılar ve bölge ülkeleri değil ama Irak’ta yatırım yapmak isteyen yabancı şirketler açısından da büyük önem taşıdığına işaret etti. Enerji Ajansı Direktörü Maria van der Hoeven de, Irak’ın acilen daha fazla ve güvenilir petrol gelirine ihtiyaç duyduğunu vurguladı. Irak’ın ekonomisine çeşitlilik ve derinlik kazandırabilmesi açısından petrol gelirlerinin büyük önem taşıdığını kaydeden Ajans direktörü Irak'ın dayanıklı elektrifikasyon gibi altyapı yatırımlarının geciktirilemeyeceğini dile getirdi.

Irak’ın gerekli altyapı yatırımlarını karşılaması zor olmayacak. Çünkü Uluslararası Enerji Ajansı’nın hesaplamalarına göre bu Ortadoğu ülkesi 2035 yılında ham petrol ve doğalgaz ihracatından yılda 300 milyar Dolar elde edecek.

© Deutsche Welle Türkçe

Sebastian Hesse/A. Günaltay

Editör: Ercan Coşkun