Perde arkasındaki adam: El Sadr

Irak’taki şiddetin ülkenin merkezindeki ”Sünni Üçgen”den şimdi giderek Şiilerin egemenliğindeki güney bölgelerine doğru kaymasının başlıca müsebbiblerinden biri kuşkusuz adı son günlerde gündemden hiç düşmeyen, Mükteda El Sadr adındaki Şii din adamı. Kendine bağlı ”El Mehdi Milisi”nin desteğiyle yeni bir direniş dalgasının liderliğine oturan 30 yaşındaki Mükteda El Sadr’ı biraz tanıtalım sizlere...

Babasını Saddam öldürttü

Iraklı Şiilerin hiyerarşisinde Mükteda El Sadr’ın adı, 30 yaşı ve yetersiz deneyiminden ötürü henüz fazla yukarılarda değil. Bunun dışında şu andaki popüler etkisini, karizması ya da üstün belagat yeteneğine değil, atalarının ününe borçlu. El Sadr, tarih boyunca en fazla şehit veren, ülkesinin en önemli Şii aşiretlerinden birine mensup. Mükteda’nın babası Muhammed Sadık El Sadr, 1999 yılında ülkenin en büyük Şii lideri iken, cemaati üzerindeki artan etkisi nedeniyle iki oğluyla birlikte Saddam tarafından katlettiriliyor.

Mehdi Ordusu

Saddam’ın devrilmesi üzerine Bağdat’ın yoksul dış mahallelerinden birine onun adı verilerek onurlandırılıyor: Sadr City. Mükteda El Sadr da zaten gönüllülerden oluşan özel Mehdi ordusunun militanlarını genelde bu yoksul mahallenin gençlerinden devşiriyor. Ordunun Mehdi adını taşıması, Şiilerce Hz. Muhammed’in son halifesi sayılan 12.İmam’ın adının da Mehdi olmasından kaynaklanıyor.

El Sadr şunları söylüyor: ”İşgal güçlerinin buradaki varlığı şu anda Irak’ın güvenliğine bir katkı sağlamıyor. Çünkü halkı bir panike uğratıp bir gerçekten korumakla bu iş olmaz. Aslında işgal güçleri, Irak’ın değil, kendilerinin, bir de Iraklı yandaşlarının güvenliği için buradalar.”

Hedef İslam cumhuriyeti

Mükteda El Sadr, giderek büyüyen Mehdi ordusuna her gün binlerce gönüllünün kaydolduğunu, sadece Bağdat ve çevresinde şu anda 100 binin üzerinde militanları bulunduğunu söylüyor. Gözlemciler bu sayının biraz şişirildiği konusunda birleşirken, buna rağmen savaşkan yanının da yabana atılmayacak güçte olduğuna değiniyorlar. Geçen Ekim ayında meydana gelen bazı olaylarla ilk kez gündeme gelen Sadr ve ordusunun o dönemde işgal güçlerine karşı sergilediği kararlı direniş, Mehdi ordusunun ilerde daha büyük çatışmalarda da adından söz ettireceğine işaret sayılmıştı. El Sadr’ın rakibi sayılan Şiilerin ılımlı lideri Ali El Sistani’nin politikaya fazla bulaşmamasının aksine Sadr’ın yegane hedefi, Irak’ı, Mollaların egemenliğinde, Iran’daki devlet modelinin benzeri bir İslam Cumhuriyeti olarak görebilmek...