Pamuk’a fahri doktora unvanı

Berlin Hür Üniversitesi tarafından, yazar Orhan Pamuk’a fahri doktora unvanının verildiği törene ilgi yoğundu. Törene Berlin Eyalet Başbakanı Klaus Wowereit, Birlik 90/Yeşiller Partisi Eş Başkanı Claudia Roth, yine aynı partiden Avrupa Parlamentosu Milletvekili Cem Özdemir gibi siyasetçiler, akademisyenler ve de edebiyatseverler iştirak etti.

Bugün yapılan tören, yaklaşık üç aylık gecikme ile gerçekleşti. Zira Orhan Pamuk, 2 Şubat’ta yapılması planlanan törene katılmayı ve Almanya’ya gelmeyi, güvenliğinden duyduğu endişe nedeniyle ertelemişti.

Berlin Eyalet Başbakanı Klaus Wowereit, törendeki konuşmasında, bu endişelere ilişkin olarak şunları dile getirdi: “Orhan Pamuk’un düşmanları var. Tehlikeli düşmanları var. Çok açıkça şunu söylemeliyim: Onlar sadece Pamuk’un düşmanları değil, hepimizin düşmanı. Onlar aynı zamanda, Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üyeliği yolundaki düşmanlarıdır. Özgürlük, demokrasi ve hoşgörüyü hiçe sayan bu fanatiklerin, ne yazık ki yapamayacağı hiçbir şey yok.”

Pamuk'a övgüler

Törende, Orhan Pamuk’un kültürleri birleştiren, Türk edebiyatını dünyaya tanıtan çağdaş bir yazar olduğu vurgulandı. Berlin Hür Üniversitesi Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Klaus W. Hempfer ise Pamuk'un eserlerinin 45 dilde tercüme edildiğine dikkati çekerek "Açıklamalarının gittikçe siyasi ağırlık kazanmasına rağmen kendisinin politik bir yazar olmak istemediğini" dile getirdi.

Giessen kentindeki Justus Liebig Üniversitesi profesörlerinden Mark Kirchner de Pamuk'un "Hiçbir şey hayat kadar şaşırtıcı olamaz, yazı hariç" şeklindeki sözlerini Türkçe okuduğu konuşmasında, "Pamuk'un gerçek anlamda bir dünya edebiyatçısı olduğunu" belirtti. "Kendisinin de yaklaşık 20 yıldan bu yana Pamuk hayranı olduğunu" ifade eden Kirchner "Bu nedenle Pamuk'a fahri doktorluk unvanı verilmesinden büyük mutluluk duyduğunu" kaydetti.

Berlin Hür Üniversitesi profesörlerinden Gert Mattenklott da Pamuk'un eserlerinin edebi önemine vurgu yaparak "Orhan Pamuk'la üniversitemizde sadece Batı yanlısı örnek bir Türkü değil, aynı zamanda hiçbir edebiyatçıda olmayan yaşam tecrübesine sahip, tahayyül ve hitabet gücü olan bir insanı ağırlıyoruz" dedi.

Berlin Hür Üniversitesi Felsefe ve Sosyal Bilimler Bölümü Dekanı Prof. Dr. Peter-Andre Alt da Pamuk'a "Saygı ve hoşgörünün ışığında kültürler arasında diyalog açılmasına sağladığı katkılardan dolayı" fahri doktorluk unvanı verdiklerini belirtti. Alt, konuşmasının ardından Pamuk'u sahneye davet ederek, kendisine fahri doktorluk unvanı belgesini sundu. Alt, Pamuk'a bir de hediye verdi.

Teşekkür konuşmasını İngilizce yaptı

Fahri doktora unvanı almaktan memnuniyet duyduğunu dile getiren Orhan Pamuk ise edebiyat ve beşeri bilimlerin, aynı soruyu, hayatın anlamını sorguladığını söyledi. İngilizce yaptığı teşekkür konuşmasında Pamuk “Fahri doktorluk unvanının kendisi için çok büyük bir onur olduğunu" ifade ederek "Dün gece, ertesi gün bir sınava girecek kadar heyecan duyduğunu" ifade etti.

"Sosyal bilimlere çok bağlı olduğunu" belirten Pamuk, "insanların neden dünyada yaşadığını, mutluluğun ne olduğunu, insanların belirli davranışları neden yaptığını, aileleriyle olan ilişkilerini araştırdığını ve bunları otodidaktik bir şekilde kaleme aldığını" söyledi. "Bir memur gibi başkalarından talimat alarak çalışmayı sevmediğini" ifade eden Pamuk, "çocuklar gibi özgürce oyun oynamak istediğini, bu nedenle düşüncelerle oynadığını" sözlerine ekledi.

Daha sonra Pamuk İstanbul-Hatıralar ve Şehirler adlı kitabından bir pasaj, tanınmış Alman oyuncu Ulrich Noethen de bu pasajın Almancasını okudu. Pamuk, törenden sonra hayranlarına imza dağıttı.

Orhan Pamuk, dün akşam da Berlin’deki Berliner Ensemble tiyatrosunda yapılan okuma gecesinde edebiyatseverlerle bir araya gelmişti.