Ortadoğu’da tansiyon yükseldi

Filistinli radikal İslamcı Hamas örgütünün “Öfke Günleri” sloganı altında yaptığı çağrı ile birlikte Kudüs ve Batı-Şeria’da Filistinlinler sokaklara döküldü. İsrail polisi ile çatışmalarda en az 100 Filistinli yaralanırken, onlarca Filistinli de gözaltına alındı. İsrail güvenlik kuvvetlerinden de yaralananlar oldu.

İsrail’in Doğu Kudüs’te yeni yerleşimler inşa etme planlarını protesto etmek üzere Gazze’de de binlerce Filistinli sokaklara döküldü.

Washington ile soğuk rüzgârlar

İsrail ile Filistin arasında yaklaşık 1,5 yıllık aradan sonra barış görüşmelerini yeniden başlatmak isteyen Amerikan Başkanı Barack Obama, İsrail’den Doğu Kudüs’te yeni yerleşim planlarını durdurmasını istemişti.

Ancak İsrail, ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’ın geçen hafta İsrail'de temaslarda bulunduğu sırada 1600 konutluk yeni projeye onay vermişti.

Amerikan Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, yaşanan krize rağmen, İsrail’in yapıcı adımlar atması ve dolaylı görüşmelerin başlaması beklentisini yineledi.

İsrail Dışişleri Bakanı’ndan gelen yanıt ise olumsuz oldu. Yeni yerleşim planlarını durdurma talebini “utanmazlık” olarak nitelendiren Avigdor Lieberman şöyle konuştu:

“Biz, Kudüs’te sadece Yahudilere inşaat izninin verilmediği bir durumu kabul etmeyiz. Arapların hem inşaat yapmasına, hem de satın almasına izin var; biz ise İsrail’de çıkartılan mahkeme kararlarını uygulayamıyoruz. İsrail’in başkentinde, İsrail devleti içinde yasakların sadece Yahudiler için geçerli olması söz konusu olamaz.”

Birleşmiş Milletler’e çağrı

Hafta başında Kudüs’ün merkezindeki El Aksa Camii’nin yakınlarında eski bir sinagogun yeniden açılmasını protesto amacıyla binlerce Filistinli gösterici Kudüs, Ramallah ve Gazze Şeridi’nde eylem düzenledi ve alarmda bekleyen 3 bin kadar İsrail güvenlik gücü ile çatışmaya girdi. Polis, göstericilere karşı plastik mermi, ses bombası ve göz yaşartıcı gaz kullandı.

Bu arada İsrail Meclisi Knesset’te muhalefete mensup milletvekilleri, İsrail Başbakanı Netanyahu’yu eleştirerek, hükümetin bölgede “üçüncü bir İntifada” baş göstermesine yol açtığını belirttiler. 18 yıldan bu yana Knesset üyesi olan Arap milletvekili Talip El Sana, İsrail Radyosu’na El Aksa Camii avlusundan yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“İsrail’in Batı-Şeria’da ve özellikle de Kudüs’te Yahudi yerleşimciler için inşaat projesinden vazgeçmesi yönünde BM Güvenlik Konseyi’nin adım atması için Arap Birliği’nin harekete geçmesi ricasında bulundum. Güvenlik Konseyi’nin sadece çağrı niteliğinde değil, gerçekten bağlayıcılığı olan, örneğin Irak’a karşı almış olduğu ve İran konusunda da almayı düşündüğü şekilde güçlü bir karar almasını rica ediyorum.”

İsrail’e eleştiri, Filistinlilere çağrı

Bu arada BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon da İsrail’i sert bir dille eleştirirken, Filistinli göstericilere “sağduyu” çağrısı yaptı.

Ban, İsrail’in Doğu Kudüs’te planladığı inşaat projesi konusunda da son derece endişeli olduklarını ve planı kınadıklarını söyledi, ayrıca yerleşimlerin uluslararası hukuka göre de yasadışı olduğunu vurguladı. BM Genel Sekreteri, her üç semavi din için kutsal olan Kudüs’ün statüsünün de hala belirginlik kazanmadığını, bu statünün ancak uluslar arası görüşmeler sonucunda saptanabileceğini, oldubittiye getirilemeyeceğini belirtti.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/Ajanslar/dpa/AFP/Reuters ÇA/AŞ