Ortadoğu Dörtlüsü Berlin’de

BM, AB, ABD ve Rusya'dan oluşan Ortadoğu Dörtlüsü Almanya'nın başkenti Berlin'de toplanıyor. Almanya Başbakanı Angela Merkel’in ev sahpliğini yaptığı toplantıya BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon, ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov katılıyor.

Ortadoğu Dörtlüsü’nün barış sürecinde yeniden canlandırılması için aktif çaba harcayan Avrupa Birliği dönem başkanı Almanya’nın Başbakanı Angela Merkel, uluslararası oluşumun iki hafta içinde ikinci kez toplanmasını başarı olarak değerlendirdi. Merkel, görüşme masasında ilerleme kaydedilebilmesinin, Filistinlilerin İsrail’e dönük bazı koşulları yerine getirmesine bağlı olduğunu vurguladı, Filistinlileri şiddete son vermesi, İsrail devletinin varlık hakkını tanımaya ve daha önceki Filistin yönetimleri tarafından imzalanan barış anlaşmalarını tanımaya çağırdı.

Mekke buluşması yarar sağlamadı

Siyasi gözlemcilere göre radikal dinci Hamas ile ılımlı çizgisiyle tanınan El Fetih arasında iki hafta önce Mekke’de varılan ulusal birlik hükümeti uzlaşması, Filistin’deki iç çatışmayı durdurmasına karşın İsrail ile yaşanan ihtilafın aşılmasında belirgin bir katkı sağlamadı. Filistin uzlaşması, İsrail devletinin varlık hakkını tanımaya yanaşmayacağını duyuran Hamas’ın hem başbakanı atamasını hem de bakanların büyük kısmını belirlemesini öngörüyor.

Buna rağmen El Fetih–Hamas uzlaşmasını cesaret verici bir gelişme olarak değerlendiren Almanya Başbakanı Angela Merkel, bundan istifade edilmesi gerektiğini vurguladı. Ancak ABD Dışişleri Bakanı Rice’ın hafta başında İsrail ve Filistin’de yaptığı temaslarda belirgin bir mesafe alınamamış olması, Berlin toplantısına da gölge düşürüyor.

Rice karamsar

ABD Dışişleri Bakanı Rice da Mekke zirvesine kuşkuyla yaklaşıyor. Rice, “El Fetih-Hamas arasında Mekke’de varılan mutabakat, barış sürecini olumsuz şekilde etkiliyor” değerlendirmesinde bulundu. Amerikan Dışişleri Bakanı Rice’ın katılımıyla hafta başında Kudüs’te yapılan üçlü zirveden herhangi bir somut sonuç çıkmamış olması, Rice’ın karamsarlığını pekiştirdi.

Almanya Başbakanı Angela Merkel buna rağmen olumsuz gelişmelerin Ortadoğu Dörtlüsü’nün çabalarını etkilememesi gerektiğini ifade etti. Merkel, “Bence, en önemlisi, Birleşmiş Milletler, Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği ve Rusya’nın temsilcilerinden meydana gelen Ortadoğu Dörtlüsü’nün yapısı... Meseleleri hep birlikte ele alıyor, ortak değerlendirmeler için girişimlerde bulunuyor ve bu tutumumuzu bölgedeki faaliyet ve temaslarımızla destekliyoruz,” dedi.

"Mali yardımların kesilmsi gayri ahlaki"

Bu arada İngiliz yardım kuruluşu Oxfam, Ortadoğu Dörtlüsü'nün Filistin hükümetine uyguladığı mali yaptırımlardan vazgeçmesini istedi. Oxfam Başkanı Jeremy Hobbs, yazılı açıklamasında, Filistin'e yardım ve ödemeleri yardımları askıya alma kararının hem gayri ahlaki olduğunu belirtti.

Açıklamada, "Dörtler Grubu at gözlüğünü çıkarmalı ve tutumunun Filistinli ailelere verdiği zararı görmeli. Siyasi değişimleri dayatmak amacıyla uluslararası yardımları koçbaşı gibi kullanmak, ahlaki yaklaşım değil, üstelik işe de yaramıyor" ifadesi kullanıldı. Ortadoğu Dörtlüsü, Hamas örgütü bir yıl önce iktidara gelince Filistin'e mali yaptırıma başlamıştı.