Organ nakli mercek altında

Göttingen ve Regensburg kentlerinde ortaya çıkan skandalların ardından bağışlanan organların dağıtımında kontroller sıkılaştırılıyor. Federal Sağlık Bakanı Daniel Bahr başkanlığında özel bir toplantı gerçekleştiren eyalet sağlık bakanları ve meslek kuruluşları temsilcileri bir dizi önlem üzerinde anlaştı. Buna göre organ nakillerinin denetlenmesinde bağımsız uzmanlar görevlendirilecek, nakil merkezlerindeki işlemler geriye dönük olarak teftiş edilecek ve habersiz denetlemeler yapılacak.

Göttingen ve Regensburg kentlerindeki üniversite kliniklerinde en az üç cerrahın para karşılığı hastalarının verilerini manipule ederek bekleme listesinde öne çektirdikleri şüphesi üzerine başlatılan soruşturmalar da devam ediyor.

"Tüm sistem çöker"

Hastaların, yedi Avrupa ülkesindeki organ bağışları ve dağıtımını koordine eden Eurotransplant Vakfı’nda bekleme listesine kayıtlı olmaları gerekiyor. Alman Yeşiller partisinin Federal Meclis Sağlık Komisyonu’ndaki üyesi sağlık uzmanı Harald Terpe, bu sistemle, bağışların ülkeler arasında adil dağıtımının amaçlandığını, bu sistemin altının oyulması durumunda tüm organ nakli sisteminin çökeceğini belirtiyor:

“Bizim insaniyet değerleri üzerine kurulu organ bağış sistemimiz, sisteme duyulan güven üzerine kuruludur. Bu güvenin yeniden inşa edilmesi gerekiyor. Bunun için de şeffaflık ve kontrollerin iyileştirilmesi zorunlu.”

Terpe, Alman organ bağış sisteminde bağımsız kontrol ve devlet denetiminin eksikliğinin hissedildiğini belirtiyor. Kontrol merciinin mutlaka bir devlet kurumu olması gerekmediğini belirten Terpe, “Yasama ya da yürütmenin, yani bakanlık ve aynı zamanda parlamento ve meclis sağlık komisyonunun kontroller konusunda sorumluluk alması gerek” diyor.

Ekonomik çıkarlar büyük

Almanya'da organların bağışlanması ve dağıtımının denetiminden Tabipler Odası, sağlık sigortaları ve hastane dernekleri sorumlu. Ancak organ nakli büyük paraların döndüğü bir alan olduğundan ortada ekonomik çıkarlar söz konusu.

Organ nakli alanında yıllardır gözlem görevi yapan BioSkop adlı dernekten Erika Feyerabend da mevcut sistemin manipülasyonlara kapı araladığını belirtiyor ve usulsüzlüklerin nasıl işlediğini şöyle anlatıyor:

“A) Süreci hızlandırıp nakli hemen yapabilmek için bir organı olduğundan daha kötü durumdaymış gibi gösterebilirim. B) Hastayı olduğundan daha ağır durumdaymış gibi gösterip acil hasta olarak bekleme listesinde öne çekilmesini sağlayabilirim. C) Hastanın o an nakle hazır olmadığını bildirip organı, fiyatını cebinden ödeyen yurtdışındaki bir kişiye göndertebilirim. Prensipte bu mümkün ve bu nedenle otokontrol işlemiyor.”

Bekleme listelerinde tahrifatı önlemek için bundan sonra “altı göz ilkesi” geçerli olacak. Kimin ne zaman hangi organı alacağı kararının tam olarak belgelenmesi, ayrıca nakil merkezlerindeki denetim sonuçlarının yayınlanması da alınması planlanan önlemler arasında.