Olmert: "Araplar ile görüşebiliriz"

Ortadoğu sorununa çözüm arayışı sürüyor. Almanya Başbakanı Angela Merkel ile bir araya gelen İsrail Başbakanı Ehud Olmert, görüşme sonrasında düzenlenen ortak basın toplantısında Ortadoğu barışı için yeni adımların atılacağı sinyalini verdi. Bugüne kadar Arap ülkelerinin barış inisiyatifine kulaklarını tıkayan İsrail, Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da düzenlenen 19. Arap Birliği Zirvesi’nde kabul edilen Suudi Arabistan’ın 2002 yılına ait barış planına yeşil ışık yaktı.

İsrail Başbakanı Ehud Olmert, Almanya Başbakanı Merkel ile bir aya geldiği toplantı sonrasında, Arap liderleri ülkesine davet etti. Olmert “Burada Avrupa Birliği Dönem Başkanı ile bulunma fırsatından yararlanarak, şunu belirtmek isterim: Tüm Arap ülke liderlerini ülkeme davet ediyorum. Ayrıca iyi ilişkiler kurmamıza destek olacak ve devlet adamlığını takdir ettiğim Suudi Kralı’nı da davet ediyorum” dedi.

Ilımlı Araplar vurgusu

Ehud Olmert, böyle bir zirvenin tüm görüş ve önerilerin tartışılacağı bir platform oluşturulması için önemli olduğunu söyledi ve barış amacı için atılan adımların olumlu olduğunu belirtti. Ancak İsrail Başbakanı, ”tüm Arap liderlerini davet ediyorum” şeklindeki açıklamasını, daha sonra ”ılımlı Arap liderler davetlimdir“ şeklinde düzeltti. Açıklamalarının devamını da “Şayet bir davet olursa İsrail, Arap liderlerle bir zirve toplantısına katılmaya hazır” diye getirdi.

İsrail Başbakanı bu düzeltmesiyle, Suriye, Libya Filistinli Hamas’ın da bulunacağı bir zirveden yana olmadığının altını çizmiş oldu. Olmert daha ziyade Suudi Arabistan, Mısır, Ürdün ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin liderleriyle bir buluşma istediğini dile getirdi.

Ağır eleştiriler aldı

Öte yandan İsrail'in Suudi Arabistan'ın himayesinde yapılacak bir barış konferansına katılmaya hazır olduğunu açıklayan Başbakanı Ehud Olmert, ülke içinde hem sağ, hem de soldan ağır eleştirilere maruz kaldı. Olmert, siyasetçilerin kadar yorumcuların da eleştirilerinden nasibini aldı.

İsrail askeri radyosundaki haberde, "Olmert iç siyaset sahnesinde o kadar kötü durumda ki, bu davet ona biraz renk katar. Ne yazık ki, siyasi geleceği için Kral Abdullah'ın öncelikleri kendi önceliklerinin önünde geliyor" yorumunda bulunuldu.

Sol eğilimli Meretz partisinin 1993'te İsraillilerle Filistinliler arasındaki barış anlaşmasının mimarlarından olan lideri Yossi Beilin, "Olmert, boş sözlerin arkasına saklanacağına olayların üzerine gitse ve en azından Arap komşularımızla müzakere başlatsa daha iyi yapar" dedi. Meretz'den milletvekili Avşalom Vilan, "Hamursuz Bayramı’ndan önce açıklamalarda bulunmak yetmez. Başbakana uluslararası siyasetin gizli ve etkin temaslarla yürütüldüğünü hatırlatırım" dedi.

İsrailli Arap milletvekili Ahmed Tibi, "Arap liderler, Olmert'in bir halkla ilişkiler faaliyeti olmaktan öteye gidemeyecek bu teklifini kabul etmeyecek" derken, sağdaki ses tonu da bundan daha cesaretlendirici olmadı. Yahudi yerleşimcilere yakınlığıyla tanınan Ulusal Dini Parti-Ulusal Birlik oluşumu milletvekili Zvi Haendel, Olmert'in "tamamen hayal dünyasında yaşamakla" suçladı.

Filistin "İsrail planı kabul etmeli"

Filistin tarafından ise Olmert'in Arap barış inisiyatifini kabul etmesini umdukları yönünde bir açıklama geldi. Baş müzakereci Saeb Erakat, "Ehud Olmert'in yeni ufuklar açabilecek olan Arap inisiyatifini kabul edeceğini umarız" dedi.

Bu inisiyatifte olumlu unsurlar gördüğünü bildiren İsrail, örneğin Filistinli mültecilerin geri dönüş hakkını tanımaya yanaşmıyor. İsrail Savunma Bakanı Amir Peretz de, bugünkü açıklamasında, İsrail'in Hamas ve diğer örgütlerin Gazze Şeridi'nde güçlenmesine izin vermeyeceğini, topraklarına roket atılmasını engelleyeceğini söylemişti.

Hizbullah ile geçen yaz Lübnan'da açılan savaştaki başarısızlıklar yüzünden İsrail kamuoyu gözünde puan kaybeden Olmert'in işinin her geçen gün daha da zorlaştığı yorumları yapılıyor.