Obama, Guantanamo sözünden cayabilir
4 Mayıs 2009
ABD Başkanı Barack Obama göreve gelir gelmez, “Guantanamo üssünün en geç bir yıl içinde kapatılacağını” söylemişti. Obama, aynı zamanda üsteki askeri mahkemede görülen tüm davaları da 20 Mayıs’a kadar ertelemişti.
Ancak o dönem “İşe koyulma zamanı” diyen Başkan Obama ve ekibinin Guantanamo ile ilgili rotasını şimdilerde değiştirdiği söyleniyor. Daha önce askeri mahkemeye karşı olan Obama, iddia edildiği gibi, şimdi bu tutumunu bir kenara mı bırakıyor? Başkan Barack Obama’nın danışmanlarından David Axelrodt bu soruyu, “Şu an konuyla ilgili net izlenimler oluşturduğumuz bir sürecin içindeyiz ve ilerleme kaydediyoruz” diye yanıtlıyor.
Gates yan çizdi
New York Times gazetesinin hükümet kaynaklarına dayandırdığı haberine göre ise Guantanamo'daki askeri mahkemeyle ilgili incelemeler derinleştikçe, yönetimde bu konudaki olumsuz kanaatler azalıyor. Amerikan Savunma Bakanı Robert Gates'in geçtiğimiz günlerde Kongre’de yaptığı konuşmasında Guantanamo’daki askeri mahkemelerin terörle mücadelede hâlâ bir alternatif oluşturduğu yönündeki açıklamaları, Obama yönetiminin askeri mahkeme konusunda geri adım attığı yönündeki iddiaları güçlendiriyor.
Yeni tutukevi gündemde
Amerikan Radyo Kanalı DemocracyNow’a göre Gates, Guantanamo’nun kapatılması halinde bile şu an üste tutuklu bulunan zanlılardan 100’e yakınının, herhangi bir yargılamaya tabi tutulmaksızın Amerikan topraklarında tutuklu kalabileceğini söyledi. DemocracyNow Radyosu muhabirleri ayrıca Gates’in, Guantanamo’daki tutukluların bir kısmının haklarında somut deliler olmadığını ancak çok tehlikeli oldukları için salıverilemeyeceğini söylediğini kaydediyor. Gazetecilere göre Amerikan Savunma Bakanı, bu zanlılar için 50 milyon dolarlık yeni bir tutukevi inşası planlıyor.
Yargılamalar güçleşebilir
Başka bir iddia da haklarında somut deliler olan tutukluların bile ABD’deki sivil mahkemelerde yargılanmalarının büyük sorunlar yaratabileceği yönünde. Zira iddialara göre, elde edilen bu somut delilerin büyük bir bölümü Amerikan Merkezi Haberalma Teşkilatı CIA’in işkence altında aldığı ifadelere dayanıyor ve sivil mahkemeler bu delilleri kabul etmeyebilir. Ayrıca gizli CIA görevlileri, kimliklerinin deşifre olması tehlikesi yüzünden mahkemelerde ifade vermekten kaçınabilir.
Ancak Başkan Barack Obama’nın danışmanlarından David Axelrodt, akılları karıştıran bu gibi sorulara yakında yanıt vereceklerini söyledi. Obama yönetiminin önümüzdeki günlerde Guantanamo’daki yargılamaların devam etmesine izin vermesi beklenirken insan hakları izleme örgütü Human Rights Watch konuyla ilgili gelişmelerin kaygı verici olduğunu belirterek, Washington yönetimini eleştirdi.
Almanya tutukluların geleceğini tartışıyor
Öte yandan Almanya’da da Guantanamo’daki tutukluların geleceğiyle ilgili tartışmalar yoğunlaştı. Almanya’nın önde gelen haftalık dergisi “Der Spiegel”in ABD yönetiminin Guantanamo'nun kapatılması durumunda ülkelerine çeşitli nedenlerle geri dönemeyecek olan 50 tutukludan 10'unun kabulü için Berlin'e başvuruda bulunulduğu yönündeki haberi Alman hükümet yetkilileri tarafından doğrulandı.
Alman basınında yer alan haberlere göre, Guantanamo’dan salıverilen tutukların bir bölümünün Almanya’ya kabul edilmesi durumunda bu tutuklar Bavyera eyaletinin başkenti Münih yakınlarına yerleştirilecek.
Bavyera Eyaleti İçişleri Bakanı Joachim Herrmann, konuyla ilgili Deutsche Welle’ye verdiği demecinde şunları söyledi:
“Burada önemli olan Amerikan yönetiminin söz konusu tutukluların hiçbir şekilde, herhangi bir terör tehdidine yol açmayacağını garanti etmesidir. Ancak biz bu tutukluların sebepsiz yere orada tutulmadığı düşüncesinden hareket etmeliyiz. Bunun dışında konuyla ilgili ilk inceleme merci Federal İçişleri Bakanlığı’dır. Oradaki gerekli incelemeler yapıldıktan sonra, Bavyera Eyaleti olarak biz de konuya yoğunlaşacağız.”
Ralf Sina, Ajanslar / Çeviri: Meltem Karagöz
Editör: Murat Çelikkafa