Nobel Ekonomi Ödülü ilk kez bir kadın akademisyene

Nobel Ekonomi Ödülü biri kadın iki Amerikalı bilim insanına verildi.

Kırk yıldır verilmekte olan Nobel Ekonomi Ödülü’ü ilk kez bir kadın kazandı.

Bu ünvanı elde eden İndiana Üniversitesi’nden Elinor Ostrom, ekonominin organizasyonu ve yönetimi konusunda, yeni liberal ekonomi anlayışını çürüten tezleriyle ödüle layık görüldü.

Nobel Komitesi’nden yapılan açıklamada, Elinor Ostrom’un, kamu mülkiyetinin savrukça idare edilmesi yüzünden ziyan ettiği, bu yüzden özelleştirilmesi gerektiği yönündeki egemen hale gelmiş anlayışı çürüten tezleriyle ödüllendirildiği belirtildi.

Meydan okuyan yeni yaklaşım

Elinor Ostrom, ortak mülkiyetin, üretici birlikleri tarafından başarılı bir şekilde yönetilebildiğini, bu kuruluşların sanıldığının aksine verimli ve karlı olabildiğini kanıtlayan çalışmalarıyla tanınıyor. İndiana Universitesi’ndeki çalışmaları kapsamında, balıkçılık, ormancılık ve tarım alanlarındaki üretici birliklerini inceleyen Elinor Ostrom, bu kuruluşların verimli ve karlı çalışmalarıyla ekonomiye olumlu katkıda bulunmakla kalmayıp, hesaplarını düzenli tuttuklarını ve vergi kaçırma yoluna başvurmayarak refah devletinin ilkelerine de uygun davrandıklarını saptadı. Elinor Ostrom, söz konusu araştırmalarına dayanarak, refah devletinin sürdürülebilmesi için sosyal güvenlik ve vergi sistemini istismar etmeyen üretici birlikleri modelini savunuyor.

Ekonomi ödülünü paylaşan Kaliforniya Üniversitesi’nden Oliver E. Williamson’ın şirket ekonomilerinin yönetimiyle, pazar ve şirket ilişkileri üzerine tezlerine göre de rekabetin zayıf olduğu, pazar dengelerini şirketlerin belirlediği koşullarda, şirketler hesaplarını kendi çıkarlarına göre düzenleme tercihinde bulunabiliyor. Williamson ayrıca, sert rekabet koşullarının tüketiciler için daha elverişli olduğunu savunuyor.

Nobel Komitesi, her iki bilim insanının da ekonominin yönetimi konusundaki çalışmalara ışık tuttuğunu bildirdi. Ödül 10 Aralık’ta Stockholm’de verilecek. 1,4 milyon dolar tutarındaki ödül kazananlar arasında paylaştırılacak.

Haber: Osman İkiz (Stockholm/Deutsche Welle )

Editör: Ayhan Şimşek